بیگ بنگ: جان گودریک، ستاره شناس آماتور کر و لال و برجسته ای بود که بیشتر او را به خاطر مشاهدات دقیقش در سال 1782 از ستاره رأس الغول در صورت فلکی برساووش می شناسند.

پرتره ای از جان گودریک اثر جیمز اسکولر
پرتره ای از جان گودریک اثر جیمز اسکولر

 

او در 17 سپتامبر سال 1764 در گرونینگن هلند چشم به جهان گشود؛ اما بیشتر حیات کوتاه خود را در انگلستان گذراند. او به دلیل ابتلا به بیماری تب مخملی در اوان کودکی اش، ناشنوا شد. والدینش او را به آکادمی توماس برایدوود فرستادند؛ مدرسه ای در ادینبورگ که مخصوص کودکان ناشنوا بود و در سال 1778 نیز به آکادمی وارینگتون. پس از آن، گودریک به شهر یورک و نزد خانواده اش بازگشت. در آنجا با ادوارد پیگوت آشنا شد که پدرش ناتانیل پیگوت، صاحب رصدخانه خصوصی بسیار مجهزی بود. ادوارد، خود به ستارگان متغیر علاقه زیادی داشت؛ ستارگانی که نورانیتشان در دوره های مختلف زمانی تغییر می کند. او لیستی از این ستارگان که رصد آنها خالی از لطف نبود را به گودریک سپرد.

هر چند تغییرات درخشندگی در چندین ستاره شناخته شده بود؛ گودریک نخستین کسی بود که مکانیسم چنین تغییراتی را شرح داد. او ستاره رأس الغول را یک ستاره دوتایی کسوفی خواند و کشفیات خود را نیز در می سال 1783 به انجمن سلطنتی ابلاغ کرد و به سبب چنین کشفی، انجمن مدال کپلی (Copley) آن سال را به او اهدا نمود. جایزه کپلی، جایزه ای است که توسط انجمن سلطنتی لندن هر ساله به کسانی اهدا می شود که در هر رشته علمی تحقیقات برجسته ای را به انجام رسانیده باشند و بصورت یک در میان به محققان علوم فیزیکی و زیستی تعلق می گیرد. او در سن 19 سالگی تغییرات نوری ستاره دلتا-قیفاووس را که از آن پس هر ستاره مشابهی را متغیر قیفاووسی نام نهادند، کشف کرد. او دریافت که این ستاره در پرنورترین حالتش، 2.3 بار پرنورتر از کم نورترین حالتش است که این تناوب هر 5.4 روز یکبار مداوماً در حال رخ دادن است.

متغیر قیفاووس الگویی نمونه برای رده بندی نوعی ستاره است که برای ستاره شناسان در تعیین فاصله های کیهانی دارای اهمیت زیادی میباشد. قیفاووسی ها ستاره هایی ابرغول با دمای سطحی ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ درجه کلوین شبیه به خورشید هستند که به رنگ زرد ظاهر می شوند. اما این ستاره ها از خورشید ما بسیار بزرگترند، بنابراین از فاصله دور به راحتی دیده می شوند.

گودریک در 16 آوریل 1786 و در آستانه 22 سالگی، بعنوان یکی از اعضای انجمن سلطنتی انتخاب شد؛ اما درست 4 روز بعد به دلیل ذات الریه ای که در جریان رصدهای شبانه اش از ستاره دلتا-قیفاووس دچار شده بود، جان خود را از دست داد.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: John Goodricke , Delta Cephei

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

3 دیدگاه

  1. ba salam , man mesle shoma reshteye omran ro khoondam , va az dishab ke filme INTERSTELLAR ro didam , be shedat be mabahese matrah shode rajebe nazariehaie nesbiat , faza-zaman , va mabahese hava fazaeee film alaghe mand shodam , khaheshan lotf konid va har ketabi ke midoonid momkene be ettelaaaa’ate man ezade kone , va dar zemn aaan chenan takhasosi nabashe , va betooone darhaye ziadi be rooie man baz kone va alagheye mano chandin barabar kone behem moarefi konid , mamnoon misham ….

    1. درود بزرگوار، لطفا فارسی بنویسید. باعث بسی خوشحالی است، برای شروع چند کتاب بسیار خوب رو خدمتتون معرفی می کنم: دو کتاب “تاریخچه زمان” و “جهان در پوست گردو” نوشته ی استیون هاوکینگ کتابهای بسیار خوبی هستند. کتاب “شش عدد نیروهای بنیادی که جهان را شکل می دهند” مارتین ریس کتاب فوق العاده ای هست. کتاب “جهانهای موازی” میچیو کاکو هم از ابتدا ساده شروع میکنه و در مورد شکل گیری جهان توضیح میده تا به اوائلش که به نظریه بیگ بنگ و نظریه M و ریسمانها و . . . می پردازه و كتاب بسيار جالبي است، كتاب “فيزيك ناممكن‌ها” از ميچيو كاكو هم كه به بررسي علمي دنياي فيزيك، ميدان‌هاي نيرو، دورفرستي و سفر در زمان مي پردازه، هم بسیار مناسب هست. کتاب شگفتی های کیهان از برایان کاکس هم کتاب خوبیه و به نسبت جدید تر از بقیه هست. اگه دوست دارید تاریخچه کلی جهان رو با راهنمایی های اضافه مطالعه کنید هم میتونید کتاب “حیات هوشمند در کائنات” رو از پیتر اولم اشنایدر مطالعه کنید. در ضمن کتابهای الکترونیکی مثل “جهانی از عدم”، “جهان کوانتومی” و چرا E=mc2 که در سایت بیگ بنگ منتشر کردیم رو هم پیشنهاد میکنم. در این لینک هم کتاب های مفید و جدیدی معرفی کردیم. موفق باشید