اروپا قمر مشتری سطوح پر هرج و مرجی دارد
بیگ بنگ: دانشمندان به لطف تصاویر به جا مانده از فضاپیمای گالیله که در دهها سال قبل ثبت شده، توانستند با نگاهی دقیق سطوح پر هرج و مرج یخی اروپا قمر مشتری را بررسی نمایند.
به گزارش بیگ بنگ، فضاپیمای گالیله ناسا هشت سال به دور سیارۀ مشتری چرخید، این فضاپیما در بین سالهای 1995 تا 2003 به دور این سیاره میچرخید و در این مدت 11 بار از کنار اروپا قمر یخی این سیاره پرواز کرد. در 26 سپتامبر 1998، در طی یکی از این مانورها، گالیله تصاویر خاص و سیاه و سفیدی را از سطح ترک خورده این قمر ثبت کرد. بتازگی دانشمندان مجدداً این تصاویر را مورد بررسی قرار دادند تا برای ماموریتهای آینده اطلاعات بیشتری کسب کنند.
“سینتیا فیلیپس”، زمینشناس سیارهای که در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در کالیفرنیا کار میکند و یکی از دانشمندان پروژه اروپا که بر روی مأموریتهای آتی تحقیق میکند، گفت:«ما توانستیم فقط بخش بسیار کوچکی از سطح اروپا را در این تصاویر مشاهده نماییم. لذا ماموریت پروژه “اروپا کلیپر” بسیار بیشتر خواهد بود.
“اروپا کلیپر”یکی از پروژههای جدید ناسا است که قرار است در بین سالهای 2023 یا 2025 پرتاب شود و 45 بار از اطراف این قمر عبور کند. در طی این مدت، این کاوشگر اتمسفر نازک، سطح یخی، فرضیه اقیانوسهای عمقی و میدان مغناطیسی داخلی اروپا را مورد مطالعه قرار خواهد داد و باعث میشود که پس از ماموریت گالیله، دانشمندان بتوانند نگاهی دوباره به سطح ماه بیندازند.
به منظور آماده شدن برای این مأموریت جدید، دانشمندان در تلاشند تا تمام اطلاعات لازم را از دادههای گالیله بدست آورند – و لذا در نظر دارند تا از تصاویر پردازش شده توسط این کاوشگر استفاده نمایند. در طول پرواز سال 1998، گالیله قادر به گرفتن تصاویری بود که ویژگیهای سطحی را فقط تا عرض 460 متر نشان میداد.
جزئیات برای دانشمندان بسیار مهم است، زیرا به واسطه آنها میتوان مشخص نمود که در سطح اروپا چه چیزی در جریان است. اول از همه، این قمر به طرز عجیبی جوان است، یعنی فقط 40 تا 90 میلیون سال سن دارد و لذا، یکی از تازهترین سطوح در کل منظومهشمسی به حساب میآید. (اقماری مانند ماه زمین و بقیه اقمار منظومه شمسی حدود 4.6 میلیارد سال قدمت دارند)
همچنین سطح یخی اروپا بسیار فعال است و دارای شیارهای پهن و عریضی میباشد که در آنها یخ در بین بلوکها شکل گرفته و صخرههایی با صدها متر بلندی وجود دارد که در آنها یخها به طور مکرر به هم برخورد کرده و از هم جدا میشوند، متلاشی میشوند و تکههای آنها چنان زیاد و متعدد است که دانشمندان به آنها لقب “ناحیه پر هرج و مرج را دادهاند.” د انشمندان معتقدند که بلوکهای یخ در این مناطق از قسمتی به قسمت دیگر منتقل شده، به هم برخورد کرده و متلاشی میشوند، سپس دوباره یخ زده و به هم میپیوندند.
این دستاورد بزرگی است، اما در عین حال تصاویر گالیله تنها عکسهایی سیاه و سفید از سطح این قمر هستند. لذا، عکسهای رنگی میتواند جزئیات مهم دیگری را در رابطه با این پهنه یخی در اختیار دانشمندان قرار دهد. این امر از آن جهت حائز اهمیت است که در فناوریهای امروزی متخصصان بیشتر بر پردازش تصویر با توجه به تفاوتهای قابل مشاهده رنگی تکیه میکنند.
این تفاوتها نشان دهندۀ ترکیب شیمیایی مناطق مورد نظر خواهد بود: بعنوان مثال مناطق سفید و آبی سطح بالاتری از یخ و آب خالص را نشان میدهند، در حالی که مناطق قرمزتر حاوی ترکیبات دیگری مانند نمک هستند که به طور بالقوه در اقیانوسهای اکثر اقمار وجود دارند. تصاویر جدید از تصاویر سیاه و سفید با کیفیت گالیله شروع شده و به تصاویر رنگی بیکیفیتتر ختم میشود. امید است که این تصاویر بتوانند اطلاعات لازم را در اختیار دانشمندان قرار دهند.
ترجمه: سهیلا دوست پژوه/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: livescience.com