بیگ بنگ: ناسا اعلام کرد، ریزشهاب‌سنگی که در ماه می به “جیمز وب” برخورد کرد، آسیب قابل‌توجه و ماندگاری بر مشاهدات این تلسکوپ خواهد داشت.

به گزارش بیگ بنگ، ناسا عکسی از آینه‌های “جیمز وب” منتشر کرد که به یکی از 18 آینه این تلسکوپ بنام C3 آسیب وارد شده است. در گزارش ناسا آمده است: «برخورد ریزشهاب‌سنگی که بین 22 تا 24 مه 2022 (یک تا سه خرداد) رخ داد، بیش از انتظار بود.

عملکرد آینه اصلی با میزان تغییر شکل نور ستارۀ ورودی تعیین می‌شود و با کمیتی به نام خطای جبهه موج rms (ریشه میانگین مربع) اندازه‌گیری می‌شود. در ابتدای ماموریت، بخش C3 دارای خطای جبهه موج 56 نانومتر بر ثانیه بود، سطحی مشابه با 17 بخش دیگر آینه اصلی. این برخورد خطای جبهه موج C3 را به 258 نانومتر بر ثانیه افزایش داد.

مهندسان موقعیت و انحنای هر بخش از آینه را تغییر دادند و از این طریق توانستند خطا را به 178 نانومتر بر ثانیه کاهش دهند. تأثیر آن بر روی خطای آینه اصلی به طور کلی قابل اندازه‌گیری است. با این حال، این اثر تاثیر چندانی بر دید کلی تلسکوپ ایجاد نمی‌کند. به گفته تیم “جیمز وب”: این برخورد خطای مربوط به کل آینه اصلی را به حدود 59 نانومتر بر ثانیه افزایش داد.

با این وجود، این برخورد سؤالاتی در مورد ماهیت مداری که “جیمز وب” در آن در حال فعالیت است، مطرح می‌کند. “جیمز وب” در نقطه لاگرانژ ۲ قرار دارد که ۱.۵ میلیون کیلومتر با زمین فاصله دارد و در آن میدان‌های گرانشی خورشید، ماه و زمین در تعادل نسبی هستند و بنابراین موقعیت نسبتاً پایداری را فراهم می‌کنند. این تلسکوپ برای ماندن در نقطه لاگرانژ ۲ و اصلاح مدارش به سوخت نیاز دارد. به گفته محققان: با ذخیرۀ سوختی که “جیمز وب” دارد، می‌تواند تا ۲۰ سال به ماموریت خود ادامه دهد.

پیش از این ماموریت، مهندسان انتظار داشتند که “جیمز وب” تقریباً هر ماه یک بار مورد اصابت ریزشهاب‌هایی با جرم ناچیز قرار گیرد. این گزارش می‌گوید از میان مواردی که رخ داده‌اند، «پنج مورد تأثیرات ناچیزی داشتند، که در مجموع کمتر از 1 نانومتر از خطای کلی جبهه موج را تشکیل دادند.» 19 برخورد دیگر هیچ اثر قابل تشخیصی بر خطای جبهه موج نداشته‌اند. اما یک برخورد بسیار بزرگ‌تر از پیش‌بینی‌های قبلی بود.

دانشمندان می‌دانستند که وب باید در محیط فضایی ( شامل نور فرابنفش خشن و ذرات باردار خورشیدی، پرتوهای کیهانی از منابع عجیب و غریب در کهکشان و برخوردهای گاه به گاه خرده شهاب‌سنگ‌ها) کار کند. فضا عمدتا خالی به نظر می‌رسد اما گرد و غبار و ذرات ریز موجود در فضا می‌توانند به تلسکوپ آسیب برسانند. اگرچه این برخورد آسیب جزئی به تلسکوپ وارد کرد و تراز بخشی از آینه را به هم زد، اما جیمز وب طوری ساخته شده تا ماموریت علمی بلندپروازانه‌ی خود را سال‌ها در فضا انجام دهد.

ترجمه: سحر  الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: astronomy.com