بیگ بنگ: بتازگی تلسکوپ فضایی جیمز وب در اطراف یک دنباله‌دار نادر که در کمربند اصلی سیارکی بین مشتری و مریخ قرار دارد، آب رصد کرد.

به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، مطالعه‌ی دنباله‌دار ۲۳۸P/Read که در کمربند اصلی سیارک‌ها قرار دارد، می‌تواند به کشف منشا آب زمین که یک عنصر حیاتی برای تشکیل حیات در سیاره ماست، کمک کند.

این رصد نشان‌دهنده‌ی پیشرفت علمی دیگری برای تلسکوپ جیمز وب است. این اولین‌باری است که بخار آب، در اطراف یک دنباله‌دار در کمربند اصلی سیارک‌ها شناسایی شده و نشان می‌دهد که آب در منظومه شمسی اولیه می‌توانسته به صورت یخ در کمربند اصلی سیارک‌ها حفظ شود.

“مایکل کلی” اخترشناس مریلندی که این تحقیق را سرپرستی کرده در بیانیه‌ای گفت: «در گذشته، ما اجرامی را در کمربند اصلی با تمام مشخه‌های دنباله‌دارها دیده‌ایم، اما تنها با این داده‌های طیفی دقیق از جیمز وب می‌توانیم بگوییم که قطعا این یخ متشکل از آب است که این اثر را ایجاد می‌کند. با مشاهدات جیمز وب از این دنباله‌دار، اکنون می‌توانیم نشان دهیم که یخ متشکل از آب در منظومه شمسی اولیه می‌تواند در کمربند سیارکی حفظ شود.»

کشف بخار آب در اطراف دنباله‌دار ۲۳۸P/Read می‌تواند به طور قابل توجهی این نظریه را تقویت کند که آب از فضا توسط دنباله‌دارها به سیاره ما رسیده است. اما مطالعه این دنباله‌دار یک راز نیز به همراه داشت. دی اکسیدکربن که اخترشناسان انتظار دیدن آن را داشتند در دنباله‌دار ۲۳۸P/Read  وجود ندارد.

فقدان ظاهری دی اکسید کربن در اطراف دنباله‌دار ۲۳۸P/Read بیشتر از کشف بخار آب برای تیم غافلگیرکننده بود، زیرا پیش از این محاسبه شده بود که دی‌اکسید کربن تا ۱۰ درصد از مواد فرار دنباله‌دارها را تشکیل می‌دهد و به راحتی توسط خورشید بخار شده و از بین می‌رود.

محققان می‌گویند که دو دلیل احتمالی برای این وجود دارد که دنباله‌دار ۲۳۸P/Read دی‌اکسید کربن از دست داده باشد. برای مثال، این دنباله‌دار ممکن است در طول شکل‌گیری حاوی دی اکسید کربن بوده باشد اما گرم شدن آن در اثر نور خورشید باعث از بین رفتن دی‌اکسید کربن شده باشد.

“کلی” گفت: «حضور در کمربند سیارک‌ها برای مدت طولانی می‌تواند منجر به این اتفاق شود. دی اکسید کربن راحت‌تر از یخ متشکل از آب تبخیر می‌شود و می‌تواند طی میلیاردها سال به بیرون نفوذ کند. نظریه‌ی دیگری برای فقدان دی‌اکسید کربن این است که این دنباله‌دار ممکن است در ناحیه‌ای از منظومه شمسی عاری از دی‌اکسید کربن تشکیل شده باشد.»

کمربند اصلی سیارک‌ها همانطور که از نامش پیداست عمدتا خانه‌ی اجرام سنگی مانند سیارک‌ها است. با این حال، گاهی اوقات دنباله‌دارهایی مانند دنباله‌دار ۲۳۸P/Read  را نیز میزبانی می‌کند. این اجرام دنباله‌دار را می‌توان از روی هاله‌ای از مواد که به طور دوره‌ای آن‌ها را احاطه می‌کند و همچنین درخشش آن‌ها شناسایی کرد.

دم دنباله‌دارها از مواد یخی جامد تشکیل می‌شوند که با نزدیک شدن آنها به خورشید گرم شده و مستقیما به گاز تبدیل می‌شوند. به دلیل همین تصعید است که اخترشناسان این نظریه را مطرح کرده‌اند که تمامی دنباله‌دارها از کمربند کویپر از نپتون، یا ابر اورت که گمان می‌رود در لبه‌ی منظومه‌شمسی قرار دارند، نشات می‌گیرند. هر دو مکان، از یخ این اجرام در برابر تشعشعات خورشیدی محافظت می‌کنند در حالی که نواحی نزدیک‌تر به خورشید در نزدیکی مریخ ممکن است چنین امکانی را فراهم نکند.

رصد یک دنباله‌دار با چنین جزئیاتی برای تلسکوپ فضایی قدرتمند “جیمز وب” یک شاهکار است و این نخستین‌باری است که وجود گاز در اطراف چنین دنباله‌داری تایید شده است. محققان قصد دارند بررسی کنند که آیا دنباله‌دارهای کمیاب مشابه با ترکیبات یکسان وجود دارند یا خیر. جزئیات بیشتر این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: NASA