بیگ بنگ: بر اساس تحقیقات جدید به رهبری دانشگاه وارویک، خوشه‌های کروی می توانند تا 4 میلیارد سال جوانتر از آنچه تصور می شد، باشند. تصور بر این بود قدمت خوشه‌های کروی که از صدها هزار ستاره تشکیل یاقته‌اند، با قدمت خود جهان برابری می کند؛ اما به پاس مدل‌های تحقیقاتیِ تازه طراحی شده، محققان دریافتند که این خوشه‌ها قدمتی به درازای 9 میلیارد سال دارند، نَه 13 میلیارد سال.

تکامل ستاره‌ای دوتایی درون یک خوشه کروی

به گزارش بیگ بنگ، این اکتشاف تازه نظریه‌های فعلی درباره چگونگی ایجاد کهکشان‌ها را به چالش می کشد. انتظار می رود بین 150 تا 180 خوشه تنها در کهکشان راه شیری وجود داشته باشد. مدل‌های «ترکیب طیفی و جمعیت دوتایی» جدید که به اختصار «BPASS» نام دارند، به بررسی جزئیات تکامل ستارگان دوتایی درون خوشه‌های کروی می پردازد. این مدل‌ها برای بررسی رنگ نورهای حاصل از جمعیت‌های ستارگان دوتایی و همچنین آثار و بقایای عناصر شیمیایی در طیف‌شان مورد استفاده قرار می گیرند. در این فرایند تکاملی، دو ستاره در یک منظومه دوتایی با همدیگر برهمکنش می کنند؛ یکی از ستاره‌ها به غول تبدیل می شود، در حالی که نیروی گرانش ِ ستارۀ کوچکتر باعث از بین رفتن اتمسفر می شود. با این زد و خوردها، هیدروژن و هلیوم در میان سایر عناصر به وجود می آیند. تصور بر این بود که این ستاره‌ها قدمتی برابر با خود خوشه کهکشانی داشته باشند.

محققان توانستند با استفاده از مدل‌های BPASS و محاسبه سن منظومه‌های ستارگان دوتایی، نشان دهند که خوشه ستاره‌ای چه سنی دارد. مدل‌های BPASS با همکاری دکتر «جی جی البریج» از دانشگاه اوکلند طراحی شدند، قبلا هم در بررسی ویژگی‌های منظومه‌های ستاره‌ای جوان، نقش موثری داشتند. دکتر «الیزابت استَونی» از گروه «اخترشناسی و اخترفیزیک دانشگاه وارویک» و محقق ارشد در یافته‌های جدید این چنین توضیح می دهد: «تعیین سن ستاره‌ها همواره به مقایسه مشاهدات با مدل‌ها بستگی دارد؛ مدل‌هایی که درک‌مان از چگونگی ایجاد و تکامل ستارگان را به آنها مدیون هستیم. این درک در طول سال‌ها دستخوش تغییر قرار گرفته است و ما هم از اثرات تعدد ستارگان آگاه بوده‌ایم؛ برهمکنش میان ستارگان و همدم‌هایشان.»

دکتر استونی بیان می دارد که یافته‌های تحقیق درهای جدیدی را به روی نحوه ایجاد کهکشان‌های غول‌پیکر و ستاره‌های درون آنها می گشاید: «لازم به ذکر است که هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد؛ به ویژه در زمینه بررسی منظومه‌های مجاور؛ البته باید به یاد داشت که نتیجه فوق هم بسیار جالب و با ارزش است. اگر صحت داشته باشد، تصور ما را از مراحل ابتدایی تکامل کهکشان و ستارگان تغییر می دهد. ما قصد داریم این تحقیقات را در آینده ادامه دهیم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencedaily.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.