رخدادهای نجومی اولین ماه تابستان 98
اولین ماه تابستان از راه رسید. در شرایطی که اکثر مناطق کشور طی روزها و شبهای فصل بهار از آب و هوای معتدل و مناسبی برخوردار بودند و از سوی دیگر عموم مردم به ویژه جوانان و نوجوانان برای گذران اوقات فراغت شرایط مناسبتری در اختیار داشتند، فرصت خوبی است تا به صورت انفرادی و یا در قالب برنامههای رصدی آموزشی انجمن نجوم آماتوری ایران به صورت کاربردی و به دور از نقاط پر نور و آلوده شهری به رصد رخدادهای نجومی این ماه پرداخت.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا در خصوص رخدادهای نجومی تیر ماه ۹۸ گفت:
• یکشنبه دوم تیر ساعت ۱۲:۲۰ دقیقه ماه در اوج مداری خود نسبت به زمین قرار داشته و در فاصله ۴۰۴ هزار و ۵۴۹ کیلومتری زمین قرار میگیرد.
• دوشنبه سوم تیر ساعت ۳:۳۰ دقیقه بامداد سیاره تیز پای عطارد در بیشترین کشیدگی زاویه شرقی خود نسبت به خورشید قرار داشته و در این زمان ۲۵.۲ درجه با خورشید زاویه دارد. از آنجاکه این سیاره شامگاهی است، رصد این جرم کم سو و زیبا را در شامگاه روز یکشنبه دوم تیر از دست ندهید.
• سه شنبه چهارم تیر ساعت ۱۴:۱۶ دقیقه ماه در تربیع آخر قرار میگیرد.
• یکشنبه ۹ تیر ساعت ۱۹:۳۶ دقیقه ستاره مشهور «دبران» ۲.۳ درجه جنوب ماه قرار خواهد داشت؛ از آنجا که تا ساعت ۴:۳۰ دقیقه بامداد این اجرام در آسمان حضور دارند، بامداد یکشنبه ۹ تیر فرصتی مناسب برای مشاهده این اجرام خواهد بود.
• سه شنبه ۱۱ تیر ساعت ۲۳:۴۶ دقیقه ماه نو خواهد شد و یک دوره هلالی به دور زمین را کامل میکند. خورشید گرفتگی کلی در این تاریخ صورت میگیرد که زمان اوج این گرفت ۲۳:۵۳ دقیقه به وقت ایران (وضعیت شب در ایران) خواهد بود. متأسفانه این گرفت در هیچ نقطهای از کشور و منطقه قابل مشاهده نخواهد بود.
• چهارشنبه ۱۲ تیر ساعت ۱۱:۲۳ دقیقه قبل از ظهر ماه در گره صعودی قرار گرفته و برای دو هفته آینده از این تاریخ بالاتر از مدار زمین خواهد بود. فراموش نکنید که در شامگاه این روز به جستجوی کمان ابروی آسمانی بپردازید که قطعاً در این شامگاه قابل مشاهده خواهد بود.
• پنجشنبه ۱۳ تیر ساعت ۱۳:۰۴ دقیقه ظهر سیاره تیر ۳.۵ درجه جنوب هلال زیبای ماه خواهد بود که با توجه به نور روز، بهتر است بلافاصله بعد از غروب خورشید به جستجوی هلال ماه و پایینتر از آن سیاره تیر باشید. ساعت ۱۷:۵۰ دقیقه همین روز سیاره مورد اشاره یعنی تیر ۲.۵ درجه جنوب خوشه کندوی عسل است و از سوی دیگر ساعت ۱۹:۳۲ دقیقه همین روز خوشه کندوی عسل (M۴۴) تنها ۰.۲ درجه جنوب ماه است. بنابراین تمامی رویدادهای شامگاهی این روز پس از غروب خورشید در سراسر کشور در افق غربی رخ میدهد و برای علاقمندان با چشم و ابزار قابل مشاهده است.
• جمعه ۱۴ تیر ساعت ۳:۳۰ دقیقه بامداد زمین به اوج خورشیدی خود میرسد و AU ۱.۰۱۶ (واحد نجومی) با خورشید فاصله خواهد داشت که تقریباً برابر ۱۵۱ میلیون و ۹۹۰ هزار و ۵۵۲ کیلومتر است. ساعت ۹:۲۴ دقیقه صبح همین روز ماه به حضیض زمینی رسیده و در کمترین فاصله ۳۶۳ هزار و ۷۲۹ کیلومتر با زمین فاصله خواهد داشت.
• شنبه ۱۵ تیر ساعت ۳:۳۰ دقیقه صبح سیاره تیر ۳.۸ درجه با سیاره سرخ مریخ جدایی خواهد داشت و از آنجاکه در ساعت ۲۱:۲۰ دقیقه روز قبل این اجرام غروب میکنند، مشاهده این هم نشینی در شامگاه روز گذشته یعنی جمعه ۱۴ تیر ممکن خواهد بود.
• ساعت ۶:۴۷ دقیقه صبح شنبه ۱۵ تیر ستاره مشهور دل شیر ۳.۲ درجه جنوب هلال افزاینده ماه قرار دارد و تا ساعت ۲۲: ۴۰ دقیقه (زمان غروب این اجرام) در شبانگاه شنبه قابل مشاهده خواهند بود.
• یکشنبه ۱۶ تیر در ساعت ۱۱:۳۰ دقیقه صبح غزال تیز پای سامانه خورشیدی یعنی سیاره عطارد در بیشترین فاصله با مهر تابان قرار خواهد داشت.
• سه شنبه ۱۸ تیر ماه ساعت ۱۵:۲۵ دقیقه زمان تربیع اول ماه خواهد بود. ۲۰:۳۰ دقیقه همین شب سیاره زحل در وضعیت مقابله با زمین است و بهترین شرایط را در طول این شب برای مشاهده خواهد داشت.
• شنبه ۲۲ تیر ماه ساعت ۱۱:۳۶ دقیقه صبح سیاره سرخ مریخ فقط ۰.۴ درجه جنوب خوشه ستارهای باز کندوی عسل است که با توجه به وضعیت نور روز تا ۲۱:۱۲ دقیقه این شب که لحظه غروب این اجرام است فرصت مشاهده این همنشینی را پس از غروب خورشید خواهید داشت. ۱۳ دقیقه پس از نیمه شب ۲۲ تیرماه نوبت به هم نشینی ماه و مشتری میرسد و سیاره غولپیکر مشتری ۲.۳ درجه جنوب ماه خواهد بود. در این شب ماه در زمینه صورت فلکی کژدم(قمر در عقرب) است.
• سه شنبه ۲۵ تیر ماه ساعت ۱۲:۰۷ دقیقه پیش از ظهر سیاره حلقه بر گردن زحل ۰.۲ درجه شمال کوژ ماه افزاینده است که با توجه به وضعیت روز تا قبل از ساعت ۵ بامداد این روز فرصت مشاهده همراهی ماه و زحل است. در ساعت ۱۳:۳۵ دقیقه سه شنبه ۲۵ تیر، ماه در گره نزولی قرار میگیرد و پایینتر از مدار زمین طی روزهای آینده پس از این تاریخ خواهد بود.
• چهارشنبه ۲۶ تیر ماه ساعت ۲:۰۱ دقیقه بامداد اوج ماه گرفتگی جزئی است که پس از نیمه شب سه شنبه پنج تیر آغاز شده و اطلاعات تکمیلی در مورد این ماه گرفتگی که در سراسر کشور قابل مشاهده خواهد بود، به اطلاع عموم خواهد رسید. همچنین در ساعت ۲:۰۸ دقیقه بامداد چهارشنبه ۲۶ تیر ماه به وضعیت بدر(ماه کامل) خواهد رسید.
• یکشنبه ۳۰ تیر آخرین رخدادهای این ماه گرم تابستان را پیش رو خواهیم داشت که اولی در ساعت ۴:۳۱ دقیقه بامداد این تاریخ خواهد بود که ماه در اوج زمینی با زمین ۴۰۵ هزار و ۴۸۰ کیلومتر فاصله خواهد داشت و اگر با اوج مداری ماه در ابتدای تیر ماه مقایسه کنیم، مشاهده میکنیم که این اعداد با یکدیگر متفاوت هستند. همچنین در ساعت ۱۷:۳۰ دقیقه همین تاریخ سیاره عطارد در مقارنه داخلی بوده و طی روزهای قبل و بعد از این روز قابل مشاهده نخواهد بود.