بیگ بنگ: دوشیزه (Virgo) یا سنبله نام یک صورت‌های فلکی در نیمکره شمالی آسمان و دومین صورت فلکی از لحاظ بزرگی است. خورشید در عبور سالیانه خود در دایرة البروج ، بیشترین زمان را در این صورت فلکی می‌گذراند. تنها ستاره درخشان سنبله ، سماک اعزل است که بطور مشخص و مجزا می‌توان آن را تشخیص داد. زمان رسیدن به نصف النهار 4 خرداد و مساحت آن ۱۲۹۴ درجه مربع می باشد.

ستاره‌ها

آلفای سنبله به نام سماک اعزل در لاتین به معنای خوشه گندم آمده که در دست دوشیزه‌ای است. طیف آن از نوع B1V ، قدر آن 1.0 و فاصله آن 220 سال نوری است. سماک اعزل دارای یک همدم بسیار کم نور است.

اجرام عمقی آسمان

در داخل این صورت فلکی خوشه کهکشانی سنبله قرار دارد که خوشه وسطی آن ابر خوشه سنبله است و خوسه کهکشانی ما هم که جزء گروه محلی محسوب می‌شود، یکی از اعضای آن است. خوشه سنبله شاید شامل 3000 کهکشان ، در فاصله 50 میلیون سال نوری تا زمین است. برای مشاهده اغلب این کهکشانها نیاز به تلسکوپ متوسط است. درخشانترین آنها M49 به صورت کهکشان بیضوی با قدر 8 و M104 یک کهکشان مارپیچ قدر هشتم است.

در افسانه ها

در اسطوره‌های برخی از اقوام و ملل این پیکر آسمانی به عنوان خدابانوی باروری مقدس شمرده می‌شد یا می‌شود. مرتبط دانستن زمین و خرمن با سنبله ردپای باورهای کهن ایزدبانوان و زمین و کشاورزی است. بابلیها در این صورت فلکی الهه ” ایشتار ” را می دیدند که به خدای غلات ” تموز ” ( tamuz ) عشق می ورزید ، ” ایشتار ” به سوگ می نشست . او در زمستان به جهان زیرین می رفت تا ” تموز ” را باز گرداند . آنگاه در آغاز سال ، ” تموز ” در جامه ای سبز و تازه دوباره در زمین ظاهر می شد.

این صورت فلکی نزد یونانیان باستان نیز الهه باربری ” دیمتر ” ( Demeter ) یا دخترش ” پرزفون ” ( Persephone ) به شمار می رفت . خدای خدایان ” زئوس ” به خدای زیرین ” هادس ” ( hades ) قول داده بود که این دختر را به همسری او در آورد و ” هادس ” دختر را فریفته و ربوده بود . الهه ” دیمتر ” با از دست دادن دخترش خیلی غمگین شد و درختان و زمین های کشاورزی را خشکاند . بالاخره ” زئوس ” تصمیم گرفت برای جلوگیری از قحطی و گرسنگی انسانها اجازه دهد که ” پرزفون ” دو سوم سال را نزد مادرش بر زمین و یک سوم دیگر را نزد همسرش در جهان زیرین به سر آورد . به محض آن که پرزفون به زیرزمین می رفت ، هوا سرد و بارانی می شد ، برگهای درختان می ریختند ، بارش برف آغاز می شد و زمستان از راه می رسید . زمانی که پرزفون دوباره به روی زمین باز می گشت ، همه جا سبز می شد و بهار آغاز می شد . به این ترتیب صورت فلکی سنبله تغییر فصلها را نیز به خاطر می آورد.

منابع :

کتاب صورتهای فلکی – دکتر گری مکلر – دکتر مارک چارترند مترجم مهندس احمد دالکی

کتاب صورتهای فلکی دکتر اوبلاکر ترجمه بهروز بیضایی

مطالعه بیشتر در : Virgo , virgo constellation