بیگ بنگ: این صورت فلکی بزرگ شاید یکی از ابتدایی ترین صور فلکی محسوب می شود. یونانی ها به آن عنوان کماندار داده بودند، موجودی نیمی انسان، نیمی بز که بالاتنه انسان و پایین تنه اسب معرفی شده است. پیدا کردن شکل نیم انسان ، نیم اسب، در آسمان کار ساده ای نیست ولی از آنجا که در نجوم جدید، آن را «قوری چای» نامیده اند، لذا پیدا کردنش آسان شده است. قوس در مرکز کهکشان ما قرار گرفته و در نتیجه، راه شیری در این بخش درخشنده ترین حالت را دارد. زمان رسیدن به نصف النهار ۲۹ مرداد و مساحت آن 867 درجه مربع می باشد.

ستاره ها

اپسیلون قوس به نام کمان جنوبی دارای طیف B۹ IV و در فاصله ۸۵ سال نوری از ماست. این ستاره با قدر۱٫۹٬درخشانترین ستاره صورت فلکی قوس محسوب می‌گردد.

اجرام عمقی آسمان

در صورت فلکی قوس تعداد زیادی اجرام آسمان از جمله ۱۵ جرم مسیه ، و روشن‌ترین ابر آسمانی واقع در کهکشان راه شیری، در این محل استقرار یافته است. M22 یک خوشه کروی قدر ۵، M23 یک خوشه باز بزرگ دارای ۱۲۰ ستاره از قدر ۷ است. M8 یا سحابی مرداب، ابر وسیع زیبایی است که ستارگان جوانی را در فاصله ۱۵۰۰۰ سال نوری از زمین در بر گرفته و دارای قدر کلی ۶ است. M20 سحابی ۳ شاخه‌ای است که تعدادی ستاره‌های خیلی داغ و جوان را در درون گاز و غبار خود جای داده است. M17 یا سحابی امگا به فاصله ۱۰۰۰۰ سال نوری از زمین دارای قدر ۷ است.

در افسانه

در افسانه ها ، حتی در بابل باستان هم قوس ( کمان ) را به عنوان یکی از صورتهای فلکی دایرة البروج می شناختند. این صورت به شکل ” کمانگیر ” نمایش داده می شد. یونانیان باستان در این صورت فلکی بزرگ ” شیرون ” (Chiron ) مرد دانشمند اسب پیکر و استاد بسیاری از قهرمانان بزرگ خود را می دیدند. مردان اسب پیکر که در واقع نیمی انسان و نیمی دیگر اسب بودند ، بنابر افسانه های یونانیان ، جملگی موجوداتی ظالم ، بی رحم و خوشگذران بودند ، تنها ” شیرون ” یک استثناء بود. او مردان جوانی را که بعدا” قهرمان می شدند، تعلیم می داد و انواع فنون جنگی از قبیل فلاخن اندازی ( قلاب‌سنگ ) ، پرتاب نیزه و تیراندازی با کمان را به آنان می آموخت. در واقع ” شیرون ” مانند سایر خدایان فنا ناپذیر بود.

روزی هرکول تصادفی و غیر عمدی او را با نیزه ای زهرآلود سخت مجروح کرد. جراحت چنان عمیق و بد بود ، که سراسر وجود شیرون را درد وحشتناکی فرا گرفت. مرد اسب پیکر برای رهای از درد و خاتمه داده به عذاب ، داوطلبانه از موهبت فناناپذیری چشم پوشید. بلاخره خدای خدایان زئوس اجازه داد تا او بمیرد و او را به شکل صورت فلکی به آسمان انتقال داد. در آسمان حتی می توان دو صورت فلکی را که نماینده مردان اسب پیکرند ، پیدا کرد. در آسمان جنوب ، که برای اهالی نیمکره شمالی تقریبا” به طور کامل نادیدنی است ، صورت فلکی بزرگ قنطورس ( centauri ) که آن نیز با ” شیرون ” ارتباط داده می شود ، قرار دارد. قوس برای یونانیان صورت فلکی شکار زمستانی نیز به شمار می آمد. اغلب این صورت فلکی به صورت مرد شکارچی نیز نمایش داده می شود.

منابع :

کتاب صورتهای فلکی – دکتر گری مکلر – دکتر مارک چارترند مترجم مهندس احمد دالکی

کتاب صورتهای فلکی دکتر اوبلاکر ترجمه بهروز بیضایی

مطالعه بیشتر در: Sagittarius