بیگ بنگ: در سرتاسر جهان، جوامع علمی و سازمان‌های دولتی در حال آماده‌سازی خود به منظور مقابله با تهدیدات ناشی از طوفان‌های خورشیدی ژئومگنتیک (وابسته به جاذبه زمین) هستند که می‌توانند به کره زمین خسارت وارد کنند. این قبیل رویدادها ظرفیت کافی برای فلج کردن زیرساخت‌های حیاتی فناوری محور را دارند و می‌توانند به خطرات پیش‌بینی نشده منجر شوند.

solar-stormیکی از قدرتمندترین طوفان‌های خورشیدی در تاریخ، که به عنوان رویداد کارینگتون(Carrington) شناخته شده است در سال 1859 میلادی به وقوع پیوست که توانست سیستم تلگراف جهانی را به کل غیر فعال کند. هر چند رویداد کارینگتون بسیار بزرگ و چشمگیر بود اما باید گفت که تاکنون درگیر یک طوفان واقعا سهمگین خورشیدی نبوده‌ایم. تلسکوپ‌های متعدد فضایی و زمینی، مانند رصدخانه خورشیدی خرس بزرگ(Big Bear) در کالیفرنیای آمریکا و رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا(SDO) مسئول مشاهده خورشید و کشف فرآیندهایی هستند که سبب ایجاد تغییرات آب و هوایی می‌شوند.

این رصدخانه ی فضایی وظیفه دارد که بی‌وقفه در شبانه‌روز در فاصله‌‌ای ثابت از ستاره ما باقی بماند و به عنوان یک سیستم هشدار دهنده سریع برای تغییر آب و هوایی بسیار شدید فضایی عمل کند. این رصدخانه در کنار ارائه بینشی از فرآیندهای خورشیدی، قادر به خلق فیلم‌های تایم لپس و بسیار خیره‌کننده از خورشید است. تا زمانی که فقط ظرفیت هشدارهای سریع را داشته باشیم، این حقیقت باقی می‌ماند که برای طوفان‌های سهمگین خورشیدی آماده نیستیم. این در حالی است که گروهی از ستاره‌شناسان به‌تازگی کشف کرده‌اند که خورشید قابلیت تولید چنین طوفان‌های سهمگینی را دارد.

طوفان‌های خورشیدی قدرتمند در ستاره‌های متعدد در کهکشان‌ به صورت ابرشراره‌ها رویت شده‌اند. پیش از این تصور می‌شد که میدان مغناطیسی خورشید به اندازه‌ای ضعیف است که قادر به ایجاد چنین رویداد ستاره‌ای و به این عظمت نیست. اما مطالعه‌ای که اخیراً روی میدان مغناطیسی حدود 100 هزار ستاره صورت گرفت، مشخص کرد که حدود 10 درصد ستاره‌ها که در آنها ابرشراره‌ اتفاق می‌افتد، میدان مغناطیسی برابر و یا ضعیف‌تر از خورشید ما دارند. به علاوه مطالعات نشان می‌دهد که ممکن است زمین در دوران‌ گذشته ی خود با چنین رویدادی از ابرشراره‌ها روبرو بوده است که حدوداً بین 10 تا 100 بار قوی‌تر از هر رویداد ثبت شده‌ هستند.

v3-solarflareبا این حال، آسیب ناشی از این ابرشراراه‌ها به تجهیزات ارتباطی و ماهواره‌های موقعیت‌ سنجی جهانی GPS به طور موثری می‌تواند سبب فلج شدن سفرهای هوایی و سیستم ناوبری GPS شود. ضمناً این طوفان ها لوازم خانگی و روشنایی بیرون از خانه‌ها را نیز احتمال از کار می اندازد. حتی ممکن است شبکه‌های تلفن و کامپیوتر نیز از بین برود چراکه به احتمال زیاد درایوهای سخت‌افزاری آنها همچون زیرساخت‌های انرژی از بین خواهد رفت. در این صورت به دلیل تابش‌های بسیار شدید ناشی از تابش الکترومغناطیس لوله‌های آب و فاضلاب نیز دچار فرسایش خواهد شد و در نهایت آثار کلی تغییرات شدید آب و هوای فضایی قادر به توقف اقتصاد جهانی خواهد بود.

خطرات برشمرده بالا تنها تعدادی از تهدیداتی است که تاکنون پیش‌بینی شده‌اند و البته آسیب‌های بالقوه زیست‌ محیطی که ناشی از تخریب لایه ی ازون تحت تاثیر چنین طوفانی قرار می گیرد، در نظر گرفته نشده‌ است. هر چند کارشناسان هشدار می‌دهند که اتکای بیش از حد اجتماع مدرن و وابستگی بی‌حد و حصر آن به تکنولوژی به احتمال زیاد منجر به وقوع مجموعه‌ای از عواقب پیش‌بینی نشده خواهد شد. با توجه به عوامل برشمرده فوق، سازمان‌ هایی از جمله ناسا و سازمان امنیتی هوم‌لند، تهدید طوفان قدرتمند را با تعبیر «کم احتمال اما با ضربه بالا» بیان کرده اند.

در سال 2013 کمپانی بیمه‌ای انگلیسی به نام Lloyd گزارشی را منتشر کرده است که در آن اشاره به برآوردهای خود در خصوص اهداف و هزینه‌های احتمالی طوفان بزرگ ویرانگر خورشیدی کرده است. مطابق محاسبات این شرکت، بین 20 تا 40 میلیون نفر از مردم کره زمین بسته به امکان‌پذیر بودن جابه‌جایی‌های مورد نیاز جهت بازیابی منابع انرژی برق در طول زمان بین یک تا 2 سال تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. این کمپانی همچنین برآورد کرده که هزینه بازیابی چنین رویداد بزرگی در حدود بین 600 تا 2600 میلیارد دلار خواهد بود.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع بیشتر: sciencealert.com , phys.org

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.