مروری بر 10 رویداد جذاب ِ دنیای نجوم
بیگ بنگ: هر روز به لطف ماموریت ها و تجهیزات فضایی و زمینی می توانیم از بسیاری از رویدادهای نجومی و فضایی آگاهی پیدا کنیم. در این پست به ۱۰ رویداد جذاب نجومی که بتازگی اخبارش در سایتهای معتبر جهان انعکاس داده شده پرداخته ایم، با بیگ بنگ همراه باشید:
ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل ناسا، برای اولین بار، اتمسفر دو سیاره فراخورشیدی سنگی وهم اندازه زمین را که در حدود ۴۰ سال نوری از ما فاصله دارند را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که ممکن است این دو سیاره برای پرورش حیات، ایده آل باشند. این یافتهها نشان میدهد که دو سیارات فراخورشیدی TRAPPIST-1b و TRAPPIST-1c اتمسفر هیدروژنی ندارند، از آنجا که هیدروژن متراکم در اتمسفر معمولا منجر به اثر گلخانه ای ویرانگر میشود، بنابراین جو این سیارات می تواند برای پشتیبانی از حیات مناسب باشد.[NASA]
بدرود فاتح دنباله دار
هنوز تا پایان ماموریت فضاپیمای روزتا (Rosetta) در ماه سپتامبر 2016 مدتی باقی مانده است. اما چندی پیش «فیله» سطحنشین این ماموریت، برای همیشه ارتباطش را با روزتا قطع کرد و باز زمینیان خداحافظی کرد. روزتا از سیستم واحد پردازشی سیستم پشتیبانی الکتریکی(ESS) برای ارتباط با فیله استفاده میکند، اما محققان آن را خاموش کردند تا بدین صورت پایان ماموریت این کاوشگر را اعلام کنند. با غیر فعال شدن این سیستم، دیگر هیچ راه ارتباطی میان این دو فضاپیما وجود نخواهد داشت. مدارگرد روزتا نیز در سپتامبر 2016 ارتباطش با ایستگاه زمینی قطع می شود.[ESA]
جهان را در آغوش بگیر
چه میشود اگر از یک صخره بالا بروید و این صحنهی خارقالعاده از کیهان را ببینید؟ کهکشان راهشیری با همهی ستارهها و سحابیهایش. تنها چیزی که نیاز دارید آسمانی تاریک و شبی صاف و آرام است. اگر یک دوربین عکاسی دیجیتال داشته باشید میتوانید منظرهای که با چشم دیدهاید یا حتی فراتر از آن، سحابیهای کمنور را ثبت کنید. یک عکاس نجومی دقیقا همین کار را کرده و ماه پیش این عکس ترکیبی را ساخته است. اجزاء مختلف این عکس در یک شب و با فاصلهی چند متر از یکدیگر گرفته شدهاند.[apod]
قلب تپندۀ یک کهکشان ستاره فشان
این تصویر از تلسکوپ هابل ناسا مرکز تپنده ی کهکشان NGC 3125 را نشان میدهد. این کهکشان که توسط جان هِرشل در سال 1835 کشف شد، نمونه ای عالی از یک کهکشان ستاره فشان است که در آن تعداد بسیار زیادی از ستارگان جدید در حال شکل گیری هستند و در میان ابرهای به شدت داغ از گاز به وجود می آیند. این کهکشان که در فاصله ی حدود 50 میلیون سال نوری و در صورت فلکی آنتلیا قرار دارد، شبیه به ابرهای ماژلانی است اما بسیار روشن تر و پر انرژی تر از آنهاست.[NASA]
سحابی عقاب در قاب تلسکوپ هرشل
دانیل کردان، عکاس جوان روسی که در رشته فیزیک تحصیل کرده، به بزرگترین نمکزارهای جهان سفر میکند که به دلیل دورافتاده بودنشان، بهترین مناظر را میتواند از آسمان پر ستاره شب شکار کند. وی در سفر خود به منطقه “آلتیپلانو” در بولیوی به ثبت تصاویر زیبایی از قوس کهکشان راه شیری و بازتاب آن بر روی نمکزار “سولاردو ییونی” پرداخته است. کردان به همراه یک تیم به مدت یک هفته خود را با ارتفاع سازگار کردند و سپس به سمت نمکزار حرکت کردند. ارتفاع این منطقه حدود 3600 متر بالاتر از سطح دریا است. این تیم عکاسی در طول روز یک مسیر را ردیابی کرده و در شب همان مسیر را با استفاده از جی.پی.اس دنبال میکردند. به گفته کردان، در این مکان به قدری هوا تاریک است که انگار در تونلی سیاه در حال حرکت هستید و حتی ممکن است در این تاریکی شب، در سطوح خطرناک گیر کنید.[RT.com]
رصدخانه فضایی خورشیدی و هلیوسفر(هورسپهری) در روزهای سوم و چهارم آگوست ۲۰۱۶ تصاویر دنبالهدار درخشانی را ثبت کرد که با سرعت 2 میلیون کیلومتر در ساعت به سمت خورشید در حرکت است. با بررسی ها مشخص شد این دنبالهدار به درون خورشید فرو نرفت بلکه از کنار آن گذشت. در واقع این دنبالهدار نتوانست از گرمای خورشید جان سالم به در ببرد و همانند دیگر مسیر خورشیدیها بر اثر گرما و گرانش شدید نزدیک خورشید از هم پاشید و بخار شد. دنبالهدارها تکههای از خاک و یخ هستند که در مداری بسیار کشیده به گرد خورشید میچرخند. مدار آنها به قدری بیضوی است که دورترین نقطه آن یعنی نقطه اوج از مدار پلوتو هم بسیار دورتر است. قرص سرخ رنگ مرکز تصویر بخشی است که برای پوشاندن قرص و تاج بسیار درخشان خورشید بکار رفته تا چگونگی نزدیک شدن دنباله دار بهتر مشاهده شود، جایگاه خود قرص خورشید با دایره سفید دیده میشود.[NASA]
نمایی خیره کننده از سحابی جبار
یک تلسکوپ فوقالعاده قدرتمند بر روی زمین توانسته با نگاه به سحابی جبار یا شکارچی(Orion Nebula) که 1350 سال نوری با زمین فاصله دارد به حقیقت بینظیری در آن پی ببرد. این تلسکوپ غول پیکر که در رصدخانه پارانال شیلی نصب شده به دانشمندان کمک کرد تا با استفاده از اشعه مادون قرمز نگاه دقیقتری به این منطقه ی تشکیل ِ ستاره ای، داشته باشند. ستاره شناسان موفق شدند تا کوتولههای کم جرم قهوهای رنگی را در این منطقه مشاهده کنند؛ البته به آنها ستارههای نارس نیز گفته میشود؛ همچنین در این تصویر اجرام کیهانی که جرمشان به اندازه ی سیارات کم است نیز دیده شد. به گفته ی محققان شناخت این اجرام کم جرم در سحابی جبار در تشریح نظریههایی که در رابطه با نوع شکلگیری ستاره ها مطرح است؛ بسیار مهم و حیاتی است. در کل؛ تصویر گرفته شده نشان میدهد نسبت به چیزی که تصور میشد تعداد اجرام کم جرم در این منطقه ۱۰ برابر بیشتر است.[sci-news]