بیگ بنگ: “فرصت” (Opportunity)، مریخ‌نورد قدیمی ناسا، زمستان سخت دیگری را در سیاره سرخ سپری کرد. مریخ هم مانند زمین محور کجی دارد، اما چون چرخش مریخ به دور خورشید بیشتر طول می‌کشد، فصل‌های آن تقریبا دو برابر فصل‌های زمین است.

به گزارش بیگ بنگ، با متمایل شدن خورشید به سمت پایین و ظاهر شدن آن فقط برای زمان کوتاهی از روز، شارژ نگه داشتن فرصت از طریق پنل‌های خورشیدی، چالشی بزرگ است. مهندسان نگران این بودند که این مریخ‌نورد از زمستان سخت روی مریخ جان سالم به در نبرد. اما این هفته مریخ‌نورد در سمت دیگر هفته‌هایی از فصل که کوتاه‌ترین زمان روز را داشتند، ظاهر شد. جنیفر هرمان، مسئول تیم عملیات زیرسیستم قدرت در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، گفت: «مریخ نورد فرصت بدترین قسمت از هشتمین زمستان مریخی خود را پشت سر گذاشت.»

مهندسان به منظور شارژ نگه داشتن “فرصت” در پاییز و زمستان در نیمکره‌جنوبی مریخ، آرایه‌های خورشیدی آن را در جهت شمال به سمت استوا، کج کردند. این کاوشگر در حال حاضر در حال بررسی در دره‌ی Perseverance، منطقه‌ای پوشیده شده از جریان‌های مایع قدیمی، است. دانشمندان مسیری را در این دره طرح‌ریزی کرده‌اند که به کاوشگر اجازه می‌دهد در سایت‌های شمالی توقف و تحقیق و کاوش کند، تا در حین انجام وظایف علمی خود بتواند شارژ هم بشود. مهندسان باید به میزان انرژی مریخ‌نورد توجه بیشتری داشته باشند تا مطمئن شوند که از باتری‌های آن بیش از حد کار نمی‌کشد.

هرمان گفت: «تکیه بر انرژی خورشیدی برای “فرصت”، بیش از مریخ‌نورد کنجکاوی، ما را از فصل روی مریخ و جایی که کاوشگر روی آن است، دائما آگاه می‌سازد.» حتی با برنامه‌ریزی هم همیشه همه چیز خوب پیش نمی‌رود. چند سال پیش، “فرصت” مجبور شد 19 هفته را در یک مکان واحد رو به شمال به سر ببرد، زیرا هیچ نقطه خورشیدی مناسب دیگری در روز نبود.

دانشمندان هم باید از دیگر عوامی که ممکن است با توانایی مریخ‌نورد برای شارژ، مداخله کند آگاه باشند. در حالی که پاییز و زمستان معمولا آسمان روشنی دارد، با نزدیک شدن پاییز، طوفان‌های گرد و غبار می‌توانند آرایه‌های خورشیدی کاوشگر را کثیف کنند، که این، توانایی‌های شارژ مریخ‌نورد را محدود می‌کند. با این حال باد ناگهانی می‌تواند به تمیز کردن پنل‌ها کمک کند.

هرمان گفت: «ما نگران بودیم که تجمع گرد و غبار در این زمستان مانند برخی از بدترین زمستان‌هایی باشد که داشته‌ایم، و اینکه با آرایه‌ای پر از گرد و غبارِ زیاد از زمستان بیرون آییم، اما اخیرا این گرد و غبارها تمیز شده‌اند که خوشایند است. اکنون خوش‌بین‌تر هستم.» اما حتی در بهار و تابستان، وقتی خورشید بالاتر می‌رود و به مدت طولانی‌تر می‌ماند، خطر طوفان بزرگ گرد و غبار خورشیدی باز هم وجود دارد. آخرین طوفان بزرگ در سال 2007 دانشمندان را مجبور کرد که فعالیت‌های علمی این مریخ ‌نورد را محدود کنند.

بعضی از دانشمندان سیاره‌ای معتقدند که در بهار 2018 در نیمکره‌جنوبی مریخ شاهد یک طوفان بزرگ دیگر از گرد و غبار خواهیم بود. هرمان گفت: «اگر آرایه‌های خورشیدیِ کاوشگر “فرصت” تمیز شوند همان طوری که اخیرا تمیز شده‌اند، در موقعیت خوبی خواهد بود و از طوفان بزرگ گرد و غبار جان سالم به در می‌برد. از آخرین طوفان بزرگ بیش از 10 سالِ زمینی می‌گذرد و ما باید هوشیار باشیم.»

ترجمه: زهرا جهانبانی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: upi.com