بیگ بنگ: زبانه‌ای ناگهانی از یک سیاهچاله کم جرم در منظومه دوگانه V404 Cygni یک فرصت منحصربفرد به اخترفیزیکدان‌ها اعطا کرده تا میدان مغناطیسی سیاهچاله ها را به شکل دقیق‌تری اندازه بگیرند. نتایج این بررسی که در مجله Science منتشر شده، بر ضعیف بودن این میدان‌ها دلالت دارد.

در منظومه V404 Cygni، ستاره‌ای کوچک تر از خورشید به دور سیاهچاله‌ای که 10 برابر جرم آن است، در طی 6.5 روز می چرخد. این چرخش نزدیک و گرانش قوی سیاهچاله باعث ایجاد نیروهای کشندی می‌شود که جریانی از گاز را از شریک خود به طرف خود می کشد. این جریان گاز به سمت یک دیسک ذخیره در اطراف سیاهچاله حرکت کرده و دمای آن تا چند میلیون درجه افزایش می یابد. ماحصل این فرایند، تولید جریانی پایدار از اشعه ایکس می‌باشد.

به گزارش بیگ بنگ، مشاهده سیاهچاله‌هایی که مواد گسیل یافته از ستاره مجاور را مصرف می کنند، نشان می دهد که این منظومه‌های دوگانه مواد را درون یک قرص برافزایشی جمع می کنند. در بالای این قرص، یک تاج قرص برافزایشی وجود دارد که رفتار آن از میدان مغناطیسی نشات می گیرد. درک میدان مغناطیسی درون تاج‌های قرص برافزایشی حائز اهمیت است زیرا بر جریان گاز در پیرامون یک سیاهچاله تاثیر می گذارد. البته تا به امروز، این میادین به میزان کمی اندازه‌گیری شده‌اند. در پانزدهم ژوئن 2015 میلادی، اخترشناسان یک زبانه ناگهانی از منظومه دوگانه V404 Cygni کشف کردند. این منظومه در فاصله 8 هزار سال نوری نسبت به زمین قرار دارد و حاوی سیاهچاله‌ای 64 کیلومتری می باشد.

«یگیت دالیلار و آلن گارنر» دانشجویان مقطع دکتری در دانشگاه فلوریدا گفتند: «سیاهچاله‌های کوچکی که جت تولید می کنند، جایگاه خاصی در کهکشان‌ها دارند. فوران‌های آنها به طور ناگهانی روی می دهد و عمر کوتاهی هم دارند.» فوران‌های سال 2015 منظومه V404 Cygni فقط چند هفته دوام آورد. بار قبلی، همان سیاهچاله با داستان مشابهی در سال 1989 روبرو شد. دالیلار توضیح داد: «این پدیده چیزی است که یک یا دو بار در طول دوره حرفه‌ای یک فرد مشاهده می شود. این اکتشاف ما را یک گام به درک چگونگی کارکرد جهان نزدیک‌تر می‌کند.»

یگیت، گارنر و همکارانش در زمان سرد شدن تاج های قرص برافزایشی، لحظاتی را که تابش الکترومغناطیسی منظومه فوق با کاهش ناگهانی مواجه شد را مورد بررسی قرار دادند. بر اساس یافته‌های آنان، انرژی مغناطیسی اطراف سیاهچاله تقریبا 400 برابر کمتر از برآوردهای خام قبلی است. این اندازه‌گیری‌ها دانشمندان را به درک نحوه رفتار نیروی مغناطیسی سیاهچاله‌ها نزدیک‌تر می کند و دانش ما را نسبت به رفتار ماده تحت حادترین شرایط تعمیق می بخشد؛ دانشی که می تواند دامنه نیروی همجوشی هسته‌ای و سیستم‌های GPS را گسترش بدهد.

پروفسور «استفان ایکنبری» یکی از نویسندگان مقاله از دانشگاه فلوریدا بیان کرد: «اندازه‌گیری‌ها به دانشمندان کمک خواهد کرد تا راز چگونگی حرکت جت‌های ذرات با سرعت نور را برملا سازند که از میدان‌های مغناطیسی سیاهچاله‌ها به بیرون درز می یابند؛ هیچ چیزی هم توان گریز از نیروی بلامنازع سیاهچاله‌ها را ندارد. البته اندازه‌گیری‌های ما محدودیت‌های جدیدی را بر آن دسته از مدل‌های نظری اِعمال می کند که قبلا بر میدان‌های مغناطیسی قوی و نقش آنها در شتاب‌دهی جریان‌های جت تمرکز می کردند. ما انتظار چنین چیزی را نداشتیم و دامنه اطلاعات ما با این اندازه‌گیری‌ها گسترش می یابد.»

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه