بیگ بنگ: عکس جدید تلسکوپ هابل یک خوشه کهکشانی غول‌پیکر را نشان می‌دهد که ۹ میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد و در صورت فلکی اژدها(Draco) واقع شده است.

به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، این خوشه‌ی کهکشانی «eMACS J۱۸۲۳.۱+۷۸۲۲» نام دارد و یکی از پنج گزینه‌ای است که توسط محققان برای انجام رصد انتخاب شده تا بدین وسیله قدرت اثر “همگرایی گرانشی” که اولین‌بار توسط نظریه‌ی نسبیت عام اینشتین مطرح شد، مشخص کند.

نظریه گرانش اینشتین پیش‌بینی می‌کند که همانطور که توپ‌های بولینگ روی ترامپولین فرورفتگی ایجاد می‌کنند، اجسام دارای جرم باعث می‌شوند تا بافت فضا-زمان تاب بردارد. این انحنا باعث ایجاد نیروی گرانش می‌شود و هرچه جرم آن بیشتر باشد، تاب خوردگی فضا بیشتر می‌شود.

نور در سراسر جهان به صورت خطوط مستقیم حرکت می‌کند اما هنگامی که با پیچ و تاب ناشی از یک جسم عظیم روبرو می‌شود، مسیر آن منحنی می‌شود. هنگامی که جسم تاب‌خورده میان زمین و یک جرم پس‌زمینه قرار می‌گیرد، می‌تواند نور را به گونه‌ای منحرف کند که موقعیت ظاهری شی پس‌زمینه تغییر کند.

اما زمانی که جسم میانی یا جسم همگرا بسیار پرجرم است زمان متفاوتی برای رسیدن نور به زمین بسته به نزدیک بودن آن به عدسی کیهانی طبیعی طول می‌کشد.

اثر همگرایی گرانشی، می‌تواند اجسام منفرد را در نقاط متعددی از آسمان نشان دهد. همچنین می‌تواند باعث شود که اجرام پس‌زمینه در آسمان بهتر قابل رویت باشند. این اثری قدرتمند است که اخترشناسان از آن برای رصد کهکشان‌های دوردست و کم‌نور اولیه استفاده می‌کنند. ویدئوی این خوشه کهکشانی را در زیر مشاهده کنید:

اعوجاج ناشی از خوشه‌های عظیمی مانند «eMACS J۱۸۲۳.۱+۷۸۲۲» همچنین می‌تواند به اخترشناسان کمک کند تا ماده تاریک مرموز در جهان را مطالعه کنند، ماده تاریکی که حدود ۸۵ درصد جرم جهان را تشکیل می‌دهد اما نامرئی است زیرا با تابش الکترومغناطیسی برهم‌کنش نمی‌کند.

از آنجا که ماده تاریک به صورت گرانشی برهمکنش دارد، همگرایی نوری که توسط یک کهکشان یا خوشه کهکشانی ایجاد می‌شود به محققان کمک می‌کند تا توزیع ماده تاریک را ترسیم کنند.

کهکشان «eMACS J۱۸۲۳.۱+۷۸۲۲» که از مجموعه‌ای از کهکشان‌های بیضوی تشکیل شده است، به عنوان یک عدسی گرانشی عمل می‌کند. این خوشه، ظاهر کهکشان‌های اطراف خود را تغییر می‌دهد و شکل آنها را کشیده‌تر می‌کند و برخی از آن‌ها را به کمان و برخی را به رگه‌های روشن تبدیل می‌کند.

این تصویر خاص با استفاده از دوربین پیشرفته هابل برای نقشه‌برداری و دوربین میدان وسیع ۳ آن ایجاد شده است که هر دوی آنها توانایی مشاهده کهکشان‌ها و ستارگان در طول موج‌های خاص نور را دارند. به گفته محققان، مشاهده اجسام در طول موج‌های مختلف به این روش، تصویر کامل‌تری از ساختار کهکشان‌ها ارائه می‌دهد.

چنین مشاهداتی می‌تواند ترکیب و رفتار جسمی را که تنها در نور مرئی قابل دیدن نیست، آشکار کند. همگرایی گرانشی امکان رصد برخی از کهکشان‌های اولیه جهان را فراهم می‌کند. بنابراین تلسکوپ‌های قدرتمندی مانند هابل و تلسکوپ فضایی جیمز وب می‌توانند وضعیتی را که اندکی پس از بیگ بنگ و تولد کیهان وجود داشته است، کاوش کنند.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: space.com