هالۀ کهکشان آندرومدا مشاهده شد
بیگ بنگ: بتازگی دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل ناسا، هاله کهکشان آندرومدا را نقشهبرداری کردند که این هاله ۱.۳ میلیون سال نوری از کهکشان آندرومدا فاصله دارد و در برخی جهات، هاله تا ۲ میلیون سال نوری از کهکشان فاصله دارد.
به گزارش بیگ بنگ، این هالۀ تقریباً نامرئی که از پلاسمای پراکنده ساخته شده، ساختاری لایه لایه دارد و یک “پوسته” گاز درون آن قرار دارد. همچنین محققان با استفاده از مشاهدات تلسکوپ هابل توانستند اندازه و ساختار دقیق هالۀ گازی کهکشان آندرومدا را به دست آورده و متوجه شوند که این هاله وارد محدودۀ هاله کهکشان راه شیری شده است. این امر بدین معناست که در آینده برخوردی کیهانی رخ خواهد داد.
کهکشان آندرومِدا، یک کهکشان مارپیچی واقع در صورت فلکیِ آندرومدا است که حدود ۲.۵ میلیون سال نوری از کهکشان راه شیری فاصله دارد. کهکشانها معمولاً به شکل دیسکهای مسطح از ستارهها دیده میشوند، اما این مشاهده کامل نیست. بیشتر کهکشانها، با یک پوشش بزرگ کروی گاز و پلاسما احاطه شدهاند که هزاران یا حتی میلیونها سال نوری گسترش یافتهاند. با این حال رویت این ساختارها بسیار دشوار است، زیرا مولکولهای سازندۀ آن بسیار پراکنده بوده و تابش زیادی ندارند.
برای مطالعۀ این هالهها، منجمان نور اجرام بسیار دور را تجزیه و تحلیل و فیلتر میکنند. اختروش منبع خوبی برای این کار است چراکه بسیار پرنور است. اختروَش، یا کوازار یک هسته فعال به شدت نورانی و دوردست بوده که وابسته به یک کهکشان جوان است.
آندرومدا نزدیکترین کهکشان به راه شیری است و دانشمندان برای بررسی هالۀ آن از ۴۳ اختروش پراکنده شده در اطرافش استفاده کردند. براساس این یافتهها هاله آندرومدا وارد محدودۀ هاله کهکشان راه شیری شده است. این هاله حاوی عناصر سنگینی است که در انفجارهای ابرنواخترها وجود دارد. بررسی این هاله به دانشمندان در درک موضوعاتی مانند شکلگیری ستارهها در آینده و همچنین ارائه سرنخهایی از گذشته و آیندۀ کهکشان کمک میکند.
“نیکولاس لنر”، محقق ارشد تحقیق، می گوید: «ما دریافتیم که پوسته درونی آن تا حدود نیم میلیون سال نوری بسیار پیچیدهتر و پویاتر است اما پوسته بیرونی صاف و گرمتر است. این اختلاف احتمالاً ناشی از تأثیر فعالیت ابرنواخترها در صفحه کهکشان بوده که مستقیماً روی هاله داخلی تأثیر می گذارد.» محققان دریافتند که لایههای بیرونی بسیار بیشتر از آنچه که قبلا شناخته شده بود، هستند. هاله به اندازۀ ۱.۳ میلیون سال نوری از آندرومدا امتداد دارد و در بعضی جهات این هاله تا ۲ میلیون سال نوری امتداد دارد.
نکته جالب این ارقام اینجاست که هاله آندرومدا در حال حاضر شروع به فشار آوردن به کهکشان راه شیری کرده است. انتظار میرود که این دو کهکشان در طی حدود چهار میلیارد سال ِ آینده، با یکدیگر برخورد کرده و با هم ادغام شوند و به نظر میرسد که این روند در مراحل اولیه است. از آنجا که آندرومدا بسیار شبیه به کهکشان راه شیری است، این مطالعه میتواند به درک بهتر ما از کهکشان خودمان کمک کند. گذشته از این، مطالعه هاله راه شیری از موقعیت ما که در داخل آن هستیم، بسیار دشوار است. جزئیات بیشتر این پژوهش در The Astrophysical Journal منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع بیشتر: NASA , newatlas.com