بیگ بنگ: کاوشگر ویجر 2 ناسا که در حال حاضر در سفر به سوی فضای میان ستاره‌ای است افزایش پرتوهای کیهانی را در خارج از منظومه شمسی‌ ما تشخیص داده است. ویجر 2 که در سال 1977 پرتاب شد حدود 17.7 میلیارد کیلومتر از زمین فاصله گرفته یا بیش از 118 بار دورتر از فاصلۀ زمین تا خورشید است.

به گزارش بیگ بنگ، از سال 2007، این کاوشگر در امتداد لایۀ خارجی هلیوسفر (حباب عظیم دور خورشید و سیاراتِ موجود در میدان‌های مغناطیسی و ماده‌ خورشیدی) در حال سفر بوده است. دانشمندان ویجر رسیدنِ این فضاپیما به مرز بیرونیِ هلیوسفر که هلیوپوز نامیده می‌شود را مشاهده کرده‌اند. از زمان خروج ویجر 2 از هلیوسفر، این فضاپیما دومین شیِ ساختۀ دست بشر بوده که وارد فضای میان ستاره‌ای شده است. (کاوشگر اول ویجر 1 بود)

از اواخر ماه آگوست، ابزار زیرسیستم پرتوهای کیهانی در ویجر 2 تقریبأ 5 درصد افزایش در سرعت برخورد پرتوهای کیهانی با این فضاپیما را در مقایسه با اوایل آگوست تشخیص داده است. ابزار ذرۀ باردار کم انرژی این کاوشگر افزایش مشابهی را در پرتوهای کیهانی پرانرژی نیز کشف کرده است. پرتوهای کیهانی ذراتی پرسرعت هستند که به خارج از منظومه شمسی تعلق دارند. برخی از این پرتوهای کیهانی توسط هلیوسفر مسدود می‌شوند، بنابراین برنامه‌ریزانِ مأموریت انتظار دارند که ویجر 2 بتواند افزایش سرعت این پرتوها را باز نزدیک شدن به هلیوسفر و عبور از مرز آن اندازه‌گیری کند.

در ماه می سال 2012، ویجر 1 افزایش در سرعت پرتوهای کیهانی را مشابه با چیزی که ویجر 2 اکنون تشخیص داده تجربه کرد. این تقریبأ 3 ماه قبل از عبور ویجر 1 از هلیوپوز و ورود آن به فضای میان ستاره‌ای است. هرچند، اعضای تیم ویجر اشاره کردند که افزایش پرتوهای کیهانی نشانۀ معینی برای عبور این کاوشگر از هلیوپوز نیست. ویجر 2 در مقایسه با ویجر 1، در مکان متفاوتی از هلیوشیث – منطقۀ بیرونی هلیوسفر – قرار دارد، و اختلافات احتمالی در این مکان‌ها به این معنا است که ویجر 2 نسبت به ویجر 1 ممکن است جدول زمانی متفاوتی را برای خروج تجربه کند.

این حقیقت که ویجر 2 ممکن است 6 سال پس از ویجر 1 به هلیوپوز نزدیک شود نیز حقیقتی قابل تأمل است زیرا هلیوپوز در حین چرخۀ فعالیت 11 ساله‌ خورشید به عقب و جلو حرکت می‌کند. فعالیت خورشیدی به انتشارات خورشید از جمله پرتوهای خورشیدی و فوران‌های مادۀ خورشیدی به نام “خروج جرم از تاج خورشیدی” اشاره دارد. در چرخۀ 11 ساله‌ خورشیدی، خورشید به حداکثر و حداقل فعالیت خود می‌رسد.

” اد استون”دانشمند پروژه ویجر، از موسسه فناوری کالیفرنیا گفت: «شاهد تغییراتی را در محیط پیرامون ویجر 2 هستیم و هیچ شکی نسبت به آن وجود ندارد. ظرف ماه‌های آتی چیزهایی زیادی را یاد خواهیم گرفت، اما هنوز نمی‌دانیم چه زمانی به هلیوپوز می‌رسیم. هنوز به آنجا نرسیده‌ایم – این تنها چیزی است که می‌توانم با اطمینان بگویم.» فضاپیمای ویجر در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) در پاسادنا- کالیفرنیا ساخته شد و این آزمایشگاه همچنان این دو ویجر را هدایت می‌کند.

ترجمه: سحر  الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: NASA