بیگ بنگ: همانطور که می دانید نخستین عکس واقعی از یک سیاهچاله از کهکشانی دوردست در فاصلۀ 55 میلیون سال نوری از زمین ثبت شد، اما پرسش این است که چرا محققان عکسی از سیاهچاله راه شیری که در فاصلۀ نزدیکتری به ما قرار دارد، نگرفتند؟

به گزارش بیگ بنگ، هدف تلسکوپ افق رویداد این است تا از سیاهچاله‌های غول‌پیکر که جرم‌شان میلیون‌ها تا میلیاردها برابر جرم خورشید است، عکس بگیرد. برای مثال، سیاهچاله کمان ای* واقع در مرکز کهکشان راه شیری تقریبا ۴ میلیون برابرِ جرم خورشید ماست، اما جرم سیاهچالۀ رصد شده در قلب کهکشان مسیه ۸۷ که عکسش چند روز پیش منتشر شد، تقریبا ۶ میلیارد برابرِ جرم خورشید است.

اگرچه سایه‌های سیاهچاله کمان ای* تقریبا ۳۰ برابر بزرگتر از قطر خورشید است، اما این سیاهچاله در فاصله ۲۶۰۰۰ سال نوری از زمین واقع شده است. از دیدگاه ما، این سایه اندازه‌ای بسیار کوچکی دارد و همچنین به دقت بسیار بالایی برای رصد نیاز دارد، همچین منطقه‌ای پر آشوب و پر گرد و غباری است.

در ویدئوی زیر چرخش 20 سالۀ ستاره‌های نزدیک به سیاهچاله مرکزی کهکشان راه شیری را می بینید، محققان از روی رفتار مداری ستارگان در مرکز کهکشان راه شیری پی برده‌اند که در این منطقه یک سیاهچاله عظیم وجود دارد که جرم آن حدود ۴ میلیون برابر خورشید است.

دانشمندان به منظور بررسی‌های بیشتر S2 یکی از ستارگان خوشه ‌ستاره‌ای نزدیک به سیاهچاله کمان اِی در مرکز راه شیری را تحت نظر دارند. ستاره‌های این خوشه وقتی به سیاه‌چاله نزدیک می‌شوند سرعت سرسام‌آوری پیدا می‌کنند. S2 هر ١۶ سال یک بار به سیاه‌چاله نزدیک می‌شود. این ستاره آخرین بار ٢٨ اردیبهشت  (١٨ مه 2018) از نزدیکی سیاهچاله کمان‌ای گذر کرد و اخترشناسان ساعت به ساعت آن را رصد کردند.

وقتی فاصله S2 با سیاه‌چاله کمان اِی به ١٢٠ برابر فاصله زمین تا خورشید رسید، این ستاره به سرعت حیرت‌آور هشت هزار کیلومتر در ثانیه یعنی تقریبا سه درصد سرعت نور رسید. رصد این ستاره نشان داد وقتی که در میدان گرانشی عظیم سیاه‌چاله، قرار می‌گیرد طول موج نور آن کش می‌آید و به سمت رنگ قرمز طیف گرایش پیدا می‌کند. اخترشناسان هنوز رصد S2 را ادامه می دهند و امیدوارند بررسی مسیر این ستاره نکاتی تازه را درباره شرایط مرکز سیاهچاله راه شیری روشن کند.

تهیۀ عکس از سیاهچاله کهکشان راه شیری این بار خیلی سخت و چالش آفرین خواهد بود. اما محققان ابراز امیدواری کردند که تلسکوپ‌های بیشتری به کار گمارده خواهند شد تا عکس‌های شفاف‌تری از سیاهچاله مرکزی راه شیری بگیرند. احتمالا در آینده‌ای نزدیک، خواهیم توانست از سیاهچاله کهکشان خودمان هم عکس بگیریم.

نویسنده: سمیر  الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منابع بیشتر: BBC ,  space.com , sci-news.com