بیگ بنگ: اخترشناسان برای نخستین‌بار یک سیاره فراخورشید کشف کردند که شکلی غیرمعمول شبیه توپ راگبی دارد. سیارۀ WASP-103b که 1800 سال نوری با زمین فاصله دارد، به دلیل کشش گرانشی ستارۀ مادری به این شکل در آمده است.

به گزارش بیگ بنگ، سیاره‌هایی که تغییر شکل پیدا می‌کنند بسیار به ستاره خود نزدیک هستند و تحت تاثیر نیروی گرانش عظیم قرار می‌گیرند. سیاره WASP-103b در صورت فلکی هرکول قرار دارد. نیروهای جزر و مدی قوی بین سیاره و ستاره میزبانش موجب تغییر شکل سیاره  شده است که حدود 200 درجه گرمتر و 1.7 برابر بزرگتر از خورشید است.

ستاره مادری که WASP-103 نام دارد حدود 200 درجه گرمتر و ۱.۷ برابر بزرگ‌تر از خورشید است. سیاره بیضوی شکل Wasp۱۰۳b با استفاده از داده‌های تلسکوپ فضایی چیاپس (متعلق به سازمان فضایی اروپا) کشف شده است. محققان داده‌های مذکور را با اطلاعات موجود از تلسکوپ‌های هابل و اسپیتزر ترکیب و بررسی کردند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد این سیارۀ گازی تقریبا اندازه‌ای دو برابر مشتری دارد و جرمی 1.5 برابر آن دارد. سیارۀ WASP-103b در کمتر از یک روز به دور ستاره میزبان خود می‌چرخد. محققان با بررسی منحنی نوری سیاره که در هنگام عبور از مقابل ستاره‌اش بدست آمد، توانستند نحوۀ توضیع جرم و شکل عجیبش را بدست بیاورند.

محققان با استفاده از روش «ترانزیت» سیارات خارج از منظومه شمسی را ردیابی می‌کنند. در این روش هنگام گذر سیاره از مقابل ستاره، نور آن کم می‌شود و در نتیجه محققان سیاره را شناسایی می‌کنند. محققان با کمک این روش می‌توانند اندازه و جزئیات دیگری درباره سیارات را درک کنند.

“ژاک لاسکار” از رصدخانه پاریس می‌گوید: «اینکه تلسکوپ مذکور توانسته از شکل افتادگی را ردیابی کند، خارق‌العاده است. این نخستین‌باری است که چنین تحلیلی انجام می‌شود و ما امیدواریم با ادامه رصد در بازه زمانی طولانی‌تر به دانش بیشتری از ساختار داخلی سیاره دست یابیم.» رصدهای آیندۀ تلسکوپ فضایی جیمز وب که دقت بسیار بالایی دارد می‌تواند برای اندازه‌گیری تغییر شکل جزر و مدی سیارات فراخورشیدی بسیار مفید باشد. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه Astronomy&Astrophysics منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: esa.int