بیگ بنگ: محققان دانشگاه کلرادو بولدر به یافتن آخرین منبع مادۀ معمولی پنهان در جهان کمک کردند. ماده معمولی یا “باریون­‌ها”، همه اشیاء فیزیکی از جمله ستاره­‌ها تا هستۀ سیاه­چاله­‌ها را تشکیل می­دهند. اما تا به امروز، اخترفیزیک­دانان فقط حدود دو-سوم از ماده‌­ای که نظریه­ پردازان پیش‌­بینی می­ کنند توسط بیگ­ بنگ ایجاد شده باشد، را کشف کرده­‌اند. پس بقیه کجاست؟

شبیه­‌سازی شبکه کیهانی، یا رشته‌های توزیع کنندۀ گاز در کهکشان­ها

به گزارش بیگ بنگ، در تحقیقی جدید، تیمی بین­‌المللی از اخترشناسان سومین گمشده را کشف و آن را در فضای بین کهکشان­ها یافتند. “مایکل شول” از نویسندگان اصلی این مقاله از دانشگاه کلرادو بولدر گفت:« این ماده گمشده به صورت رشته­‌هایی از گاز اکسیژن با دمایی در حدود ١ میلیون درجه سانتی­گراد وجود دارد. این یافته­‌‌ها گامی جدید برای اخترفیزیک­دانان است. این یکی از پایه­‌های کلیدی آزمودن تئوری بیگ­بنگ است، یعنی بدست آوردن مقادیر باریون هیدروژن و هلیم و هر چیز دیگری در جدول تناوبی”.

تحقیق جدید که در ٢٠ ژوئن 2018 در مجله Nature منتشر شده، توسط فابریزیو نیکاسترو از مؤسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا، رصدخانه نجوم رم و مرکز هاروارد-اسمیت‌سونیان برای اخترفیزیک سرپرستی شده است. محققان نظری دربارۀ اینکه در کجا بیشترین ماده معمولی در جهان یافت می­شود، معتقدند که ١٠ درصد این ماده در کهکشان­ها، و نزدیک به ٦٠ درصد در ابرهای پراکنده گاز که در بین کهکشان­ها قرار دارند، نکته مهم این است که ین ماده معمولی نباید با ماده تاریک که دانشمندان هنوز بدان دست نیافته­‌اند، اشتباه گرفته شود.

در سال ٢٠١٢، شول و همکارانش پیش­‌بینی کردند که ٣٠ درصد از باریون­‌ها در الگوی شبکه کیهانی در فضا که محیط درون­ کهکشانی گرم-داغ نامیده می­ شود، وجود دارد. چارلز دانفورث، دانشیار پژوهشی در انجمن فیزیک آمریکا، به کشف این یافته­‌ها کمک و یکی دیگر از نویسندگان این تحقیق است. برای جستجو اتم­‌های گمشده در نواحی بین ِ کهکشان­‌ها، تیم محققان مجموعه­‌ای از ماهواره‌­ها را بر روی یک اختروش بنام 1ES 1553 نشانه گرفتند. این اختروش، سیاه­چاله‌­ای فعال در مرکز کهکشان می­باشد که مقادیر بسیار زیادی گاز را مصرف و آن را به بیرون پرتاب می­ کند. شول می­گوید: «این اختروش اساساً یک فانوس واقعاً روشن در فضا است.»

دانشمندان با ضبط چگونگی انتشار تابش یک اختروش در فضا، اطلاعات زیادی را بدست می­ آورند. این کار شبیه آن است که یک ملوان، فانوس دریایی را از میان مه ببیند. در ابتدا محققان از طیف­ سنج کیهانی تلسکوپ فضایی هابل برای رسیدن به ایده‌­ای که در کجا می­توانند باریون­‌های گمشده را بیابند، استفاده کردند. در مرحله بعد، با استفاده از ماهواره پرتو ایکس نیوتن(XMM-Newton) متعلق به آژانس فضایی اروپا به مطالعه دقیق­‌تر ِ آن نواحی پرداختند.

محققان ردپای نوعی گاز اکسیژن به شدت یونیزه شده را که بین اختروش و منظومه شمسی بود را یافتند. این گاز در چگالی زیاد، در حدود ٣٠ درصد از ماده معمولی را تشکیل می­دهد. شول گفت: «ما باریون­‌های گمشده را یافتیم.» او معتقد است که کهکشان­ها و اختروش‌ها این گاز را در طول میلیاردها سال در درون فضا پراکنده کرده­‌اند. شول اضافه نمود که محققان باید یافته­‌های خود را با نشانه‌­روی ماهواره­‌ها به سمت اختروش‌های روشن­‌تر، مورد تأیید قرار دهند.

ترجمه: سوران زوراسنا/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: phys.org

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

2 دیدگاه

  1. با عرض معذرت، از این مقاله چیزی نفهمیدم، قبلا که گفته می شد فضای بین کهکشانی از گاز ییدروژن با چگالی بسیار کم پر شده است! اشکال دیگر هم این است که چه طور این گاز اکسیژن در فضای بین کهکشانی که بسیار از ستارگان دور است دمایی برابر یک میلیون درجه سانتیگراد دارد !؟