بیگ بنگ: در امتداد ساحل غربی آمریکای جنوبی یک بیابان وسیع وجود دارد که خشکی قابل توجهش آن را به جهنمی بر روی زمین تبدیل کرده است، اما شباهت این بیابان به سیاره سرخ باعث تعجب دانشمندان شده است.

به گزارش بیگ بنگ، بیابان آتاکاما- شیلی در زمرۀ یکی از خشک‌ترین مکان‌های روی زمین می باشد و احتمال دارد دهه‌ها یا حتی قرن‌ها بارشی در این ناحیه اتفاق نیفتد. همین عدم بارش باعث می شود که این بیابان شباهت‌های زیادی با مریخ داشته باشد. دانشمندان نیز بتازگی اکتشاف بزرگی درباره آن انجام دادند، محققان برای نخستین‌بار حیات میکروبی را در هسته بسیار خشک آتاکاما شناسایی کردند. یعنی بر خلاف تصورات پیشین، این محیط خاکی و داغ یک اکوسیستم است. با امید به یافتن حیات در مریخ، این اکتشاف بعید می تواند معانی مختلفی داشته باشد.

«دیرک شولزه ماکوچ» دانشمند سیاره‌شناس از دانشگاه ایالتی واشنگتن گفت: «همواره رفتن به جاهایی که مردم فکر می کنند هیچ چیزی نمی تواند در آنها زنده بماند و کشف اینکه حیات می تواند راهی برای شکوفایی پیدا کند، حس بی‌نظیری به من می دهد؛ اگر حیات در خشک‌ترین محیط زمین بتواند دوام آورد، این احتمال می رود که به طریق مشابهی در مریخ هم وجود داشته باشد.»

این اولین‌بار نیست که میکروب‌ها در بیابان آتاکاما شناسایی شده‌اند، اما تحقیقات قبلی این احتمال را به پیش کشیدند که هرگونه موجود کشف شده در خاک شنی می تواند مرده یا آثار در حال مرگ سلول‌های زیست‌پذیری باشد که به طور تصادفی در اثر فرایندهای جوی در آن ناحیه نفوذ کرده است. محققان این بار شواهدی حقیقی از میکروب‌هایی با فعالیت متابولیکی کشف کردند. مدتی کم پس از رسیدن شولزه ماکوچ و همکارانش به محل مورد نظر در سال 2015، رویداد بسیار نادری به وقوع پیوست: آسمان باز شده و نزول باران در این بیابان همه را متعجب ساخت. این بارش در 40 سال گذشته بی‌سابقه بود و بیشترین میزان بارش به شمار می رفت.

پس از این رویداد غیرمنتظره، محققان انفجاری از فعالیت زیستی را در نمونه های خاک استخراج شده از هشت محل در سرتاسر بیابان شناسایی کردند. محققان در سال‌های 2016 و 2017 آزمایش‌ها و نمونه‌برداری‌های خود از این بیابان را پیگیری کردند. بازگشت آنان به آتاکاما با بازگشت باران مصادف نبود و نشانه‌های حیات در نمونه‌های بعدی شروع به ناپدید شدن کردند. با این حال، ترکیبی از آزمایشات ژنومی و تجزیه و تحلیل شیمیایی نشان می دهد که میکروب‌ها در برخی خاک‌ها تکامل پیدا کرده بودند. این جوامع باکتریایی سخت که در چند سانتی‌متری زیر سطح بیابان قرار دارند، نشان می دهد که شاید باکتری‌ها مدت زمان طولانی را بتوانند زنده بمانند.

شولزه ماکوچ خاطر نشان کرد: «این اولین‌بار است که شکلی پایدار و سمج از حیات در خاک‌های بیابان آتاکاما شناسایی شده است. ما معتقدیم این جوامع میکروبی می توانند برای صدها یا حتی هزاران سال در شرایطی مشابه به آنچه در مریخ حاکم است، به طور غیر فعال باقی بمانند و در زمان نزول باران به حیات بازگردند.» البته باید این نکته را نیز در ذهن داشت که آتاکاما هر چقدر هم شرایط بغرنج و نامساعدی داشته باشد، نمی تواند جای مریخ را بگیرد و دقیقا با آن مقایسه شود چرا که مریخ سردتر و خشک‌تر است.

دانشمندان در جستجوی بارقه تازه‌ای از امید برای یافتن حیات در مریخ هستند و این خاک تشنه شیلی نزدیک‌ترین مکان به زمین و مشابه‌ترین مکان به مریخ تلقی می شود که می تواند به لحاظ وجود فعالیت زیستی با مریخ مقایسه شود. شولزه ماکوچ در پایان اظهار داشت: «ما می دانیم که آب در خاک مریخ منجمد شده است و تحقیقات اخیر به خوبی نشان می دهد که بارش برف شبانه و سایر رویدادهای فراینده رطوبت در نزدیکی سطح اتفاق می افتد.» یافته‌های این تحقیق در the Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencealert.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه