29 مرداد 1400 11

پنج اثر کوانتومی عجیب

بیگ بنگ: احتمالاً گربه شرودینگر و اصل عدم قطعیت هایزنبرگ یا حتی درهم‌تنیدگی کوانتومی به گوش‌تان خورده است. این پدیده‌های کوانتومی در تلاش‌اند تا رفتار جهان را در مقیاس بسیار کوچک توضیح دهند. اما این نظریات فقط گوشه‌ای از خواص و رفتارهای عجیب اتم‌ها و ذرات زیراتمی را نشان می‌دهند. بسیاری از اثرات کوانتومی عجیب،…

14 بهمن 1399 0

وقتی خورشید وارد فاز غول سرخ شود، چه بر سر سیاره‌ها خواهد آمد؟

بیگ بنگ: نابودی کره زمین به معنایِ پیدایش حیات تازه در بخش‌های دورِ منظومه شمسی است. تقریباً 5 میلیارد سال آینده، انرژی خورشید پایان یافته و به طرز وحشتناکی منظومه شمسی ما را تغییر خواهد داد. اقیانوس‌ها خشک خواهند شد. برخی سیاره‌ها بلعیده خواهند شد و سیاره‌های یخی سرانجام از دمای خورشید بهره‌مند شده و…

7 بهمن 1399 0

کهکشان راه شیری ستاره‌ها را به هالۀ بیرونی‌اش هدایت می‌کند

بیگ بنگ: راه شیری و سایر کهکشان‌هایی با جرم مشابه هر چقدر هم قدرتمند باشند، تاریخچه خشن و متلاطمی داشته‌اند. اخترشناسان دانشگاه کالیفرنیا در ارواین و چند محقق دیگر نشان دادند که خوشه‌های ابرنواختری می‌توانند باعث تولد ستاره‌های پراکنده‌ای در هاله‌های ستاره‌ای بیرونی شوند.

5 بهمن 1399 1

پادماده: یکی از معماهای اصلی فیزیک مدرن

بیگ بنگ: “پل دیراک” فیزیکدان انگلیسی، در سال 1928 توانست معادله شگفت‌انگیزی برای توصیف رفتار الکترون‌هایی که با سرعت نسبی حرکت می‌کنند، ارائه نماید. دیراک به پاس ارائه این معادله موفق به کسب جایزه نوبل در سال 1933 شد.

2 بهمن 1399 0

زمین در دوران پرکامبرین از اقیانوس جهانی پوشیده شده بود

بیگ بنگ: بر اساس یک مقاله جدید، به احتمال زیاد، یک اقیانوس جهانی سطح زمین را 3.24 میلیارد سال پیش در دوران پرکامبرین پوشانده بود. دکتر «بازول وینگ» محقق در گروه زمین‌شناسیِ دانشگاه کلرادو بولدر گفت: «یافته‌های ما به دانشمندان کمک می‌کند تا چگونگی پیدایش نخستین موجودات زنده تک‌سلولی و محل پیدایش آنها را به…

21 دی 1399 1

یک نوع ستارۀ عجیب پس از 40 سال جستجو کشف شد

بیگ بنگ: این ستاره از دید اخترشناسان به منزلۀ گنج پنهانی در فضاست؛ ستاره‌ای که درون پوسته‌ای از ستاره بزرگ‌تر دیگری جای دارد. این اتفاق زمانی به وقوع می‌پیوندد که ستارۀ در حال مرگ، ستاره کوچک‌تر و مُرده‌ای را می‌بلعد. این پدیده عجیبِ کیهانی برای چندین دهه در حد نظریه بود.

9 آذر 1399 10

آیا “خودآگاهی” یکی از ویژگی‌های بنیادی کیهان است؟

بیگ بنگ: دانشمندان برای سالیان متمادی در تلاش بوده‌اند تا پرده از اسرار خودآگاهی انسان بردارند. پیشتر این فرضیه مطرح بود که خودآگاهی توسط مغز ایجاد می‌شود و درک آن مستلزم بررسی نحوۀ کارکرد مغز می‌باشد. اما این فرضیه چند سوال مطرح می‌کند. فارغ از این واقعیت که دهه‌ها تحقیق و نظریه‌پردازی در موشکافی این…

8 آذر 1399 0

منشاء “سیاهچاله‌های غول‌پیکر” چیست؟

بیگ بنگ: اخترفیزیکدان‎‌های دانشگاه توهوکو در ژاپن با شبیه‌سازی‌های کامپیوتری توانستند نظریه جدیدی برای منشاء سیاهچاله‌های کلان جرم ارائه کنند. در این نظریه، پیش‌مادۀ سیاهچاله‌های غول‌پیکر نه تنها با بلعیدنِ گاز میان‌ستاره‌ای، بلکه ستاره‌های کوچکتر رشد می‌کند. این نظریه می‌تواند وجود تعداد بسیار زیادی از سیاه‌چاله‌هایی را که امروز مشاهده می‌کنیم، تبیین نماید.

6 آذر 1399 0

“ماده تاریک” با روش جدیدی بررسی شد

بیگ بنگ: تیم کوچکی از اخترشناسان موفق به یافتن روش تازه‌ای برای مشاهدۀ هاله‌های گریزان “ماده تاریک” شده‌اند که کهکشان‌ها را احاطه می‌کند؛ آنها در این راستا از تکنیکی استفاده کردند که 10 برابر دقیق‌تر از بهترین روش‌های قبلی است.

25 آبان 1399 0

دانشمندان در پی رمزگشایی از “انرژی تاریک”

بیگ بنگ: انرژی تاریک یکی از بزرگترین معماهای علم امروز است. ما اطلاعات اندکی دربارۀ آن داریم؛ این انرژی علاوه بر نامرئی بودن، کل جهان را پر می‌کند. این انرژی کهکشان‌ها را از یکدیگر دور نگه می‌دارد. همین عامل باعث انبساط کیهانی با سرعتی شتاب‌دار می‌شود. اما انرژی تاریک چیست؟

24 آبان 1399 0

فرگشت کروموزوم Y در میمون‌های بزرگ رمزگشایی شد

بیگ بنگ: کروموزوم Y غیرعادی است، ژن‌های نسبتاً کمی دارد که بسیاری از آنها در جنسیت مردانه و تولید اسپرم ایفای نقش می‌کنند. محققان در یک پژوهش جدید به تجزیه و تحلیل توالی‌‌بندی انسان، شامپانزه و گوریل پرداختند و به الگوهای غیرمنتظره‌ای دست یافتند.