امواج مغزی سریعتر وقفه های کوتاهتری در سیستم بینایی ایجاد می کند!
بیگ بنگ: “پلک بزنی فرصت دیدنش را از دست می دهی” این عبارت فقط مختص پلک ها نیست. مغز انسان نیز پلک می زند و چند تصویر از اطلاعات دیداری را اینور و آنور جا می اندازد. این گذرهای حواس، سریع اتفاق می افتند- شاید تنها یکبار در هر دهم ثانیه. اما به گفته ی روانشناسان در دانشگاه ویسکانسین-مَدیسان برخی از افراد شاید تصاویر بیشتری از دیگران جا بمانند.
به گزارش بیگ بنگ، “جیسون ساماها”، دانشجوی دکترای روانشناسی در دانشگاه ویسکانسین می گوید: « ما به صورت درونی حس می کنیم که جهان را به صورت یک جریان پیوسته می بینیم و به شکلی مداوم میزان یکسانی از داده ها را دریافت می کنیم. بنابراین اگر به افراد بگوئیم که هر 100 هزارم ثانیه مغزشان وقفه ای کوتاه دارد به گمانم بسیاری از آن ها شگفت زده می شوند.» “ساماها و بِرَد پاسل” پروفسور رشته ی روانشناسی در UW-Madison رابطه ای بین این پلک زدن سریع در سیستم پردازش دیداری و الگویی منظم در فعالیت الکتریکی مغز که نوسان آلفا نام دارد ترسیم کرده است.
نوسانات آلفا تغییرات مداوم فعالیت الکتریکی در پس مغز انسان است- ناحیه ای که قشر دیداری مغز را شامل می شود و مسئولیت پردازش پیام ها از چشم ها را به عهده دارد. این نوسانات آلفا بی وقفه بالا و پایین میشوند، و صدای پِت پِت موج مانندی را در فعالیت مغزی ترسیم می کنند. اخیرا، پژوهشگران ثابت کرده اند که تیزبینی دیداری ما هنگامی که محرک دیداری به شکل امواج آلفا در حدَ بالای خاصی است، در بهترین حالت ممکن است. هرچه از این حدَ بالای بخصوص دورتر شویم، احتمال تابش اطلاعات دیداری ای که بدون ثبت آگاهانه برای ناظر روی شبکیه می افتد بیشتر می شود.
“ساماها” که کار او بر روی این نشانگر اخیرا در مجله ی Current Biology منتشر شده می گوید: « این باعث شد از خود بپرسیم: شاید این نشانگری عصبی است که سرعت نمونه گیری دیداری ما از جهان را پیشبینی می کند. کسی که نوسانات آلفای سریعتری دارد حدهای بالای بیشتری از این نوع دارد. تقریبا به این می ماند که آن ها جهان را به دفعات بیشتری در مقایسه با فردی که نوسانات آلفای پایین تری دارد نمونه برداری می کنند.» برای آزمودن این نظر، “ساماها” افراد را در برابر یک صفحه نمایش نشاند و از آنها خواست که فلاش های به دقت زمانبدی شده ی نور را نگاه کنند. نوسانات آلفای مغز آن ها پیش از انجام این کار و در زمان انجام آن ثبت گردیده بود.
ساماها می گوید: « این فلاش های نوری ممکن است نزدیک به یکدیگر باشند به شکلی که یک فلاش به نظر بیایند. به طور مثال تاخیری به اندازه ی 10 هزارم ثانیه (تنها یک صدم یک ثانیه) برای درک دو فلاش توسط شما بسیار سریع است.» هرچه تاخیر بین فلاش ها بیشتر باشد، احتمال تشخیص صحیح فلاش ها از یکدیگر توسط افراد شرکت کننده در آزمایش بیشتر می شود. “ساماها” می گوید: « افرادی که فرکانس آلفای سریعتری دارند می توانند دو فلاش را با وقفه ای بسیار کوتاهتر بینشان ببیند- شاید 25 هزارم ثانیه. درحالی که فردی که فرکانس آلفای کندتری دارد نمی تواند دو فلاش را تا زمانی که به تاخیری 45 هزارم ثانیه ای نرسیده ببیند.»
هرچه ریتم معمول مغز در حال کار کردن سریعتر باشد (توسط نوسانات آلفا نشان داده می شود) تفکیک پذیری درک دیداری بهتر خواهد بود. البته، رویدادهای ناپیوسته و مهمِ کمتری در چند ده هزارم ثانیه روی می دهد. باز و بسته شدن پلک ها ممکن است 400 هزارم ثانیه به طول بیانجامد- که وقفه ای معنا دار است- اما در مواردی که واکنش فیزیکی حائز اهمیت است، هر ذره کار ساز است. ساماها یک بازیکن بیسبال را مثال می زند. 400 هزارم ثانیه طول می کشد توپی که به صورت حرفه ای پرتاب شده به جایگاه برسد. توپ زن باید زمان را برای پیدا کردن توپ محاسبه کند. چرخش توپ را بسنجد؛ تصمیم بگیرد چه زمان و چگونه بچرخد و در حقیقت چوب بیسبال را در محل مناسب فرود بیاورد.
ساماها می گوید: « در یک فرصت زمان بسیار کوتاه، باید در مورد شروع عکس العمل خودتان و نحوه هدایتش تصمیم بگیرید. داشتن راهکارهای بهتر ممکن است در مواردی این چنین کمک کند. شاید توپ زن های خوب و افراد دیگری که می توانند عکس العمل سریعی به محرک های دیداری نشان دهند، نوسان های آلفای بسیار سریعی داشته باشند.» فارغ از مسابقات جهانی، ساماها نتایج این پژوهش را در راستای کمک به مباحث عمیق تر در مورد نحوه ارتباط با جهان پیرامون موثر می بیند. به گفته ی ساماها: «مهمترین پی آمدهای مورد توجه این پژوهش مربوط به درک آگاهانه از جهان است. به نظر می رسد که ما نشانگر عصبی ای را از بهنگام سازی آگاهانه دیداری بدست آورده ایم که برای بسیاری از افراد که به دنبال ارتباطات عصبی مربوط به آگاهی هستند، جالب توجه است.»
مترجم: حسین طریقی/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: neuroscientistnews.com