انسانهای منجمد در انتظار حیات دوباره
بیگ بنگ: در میان افراد ماجراجو گروهی یافت میشوند که در پروژه انجماد زیستی شرکت میکنند. واقعیت این است که اکنون روشی برای بازگشت آنها به حیات وجود ندارد و این افراد فقط امیدوارند در آینده علم به اندازهای پیشرفت کند که بتواند آنها را به زندگی بازگرداند. سرما زیستی یا Cryonics دانشی نوبنیاد است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از جام جم، در این روش پس از ایست قلبی دمای بدن انسان تاحدی کاهش پیدا می کند که به بافت های بدن آسیبی نرسد تا احتمالا بتوان در چند صد سال آینده فرد منجمد شده را دوباره زنده کرد. بیش از 120 نفر ماجراجو در بانک انجماد زیستی منجمد شده اند و این در حالی است که 1005 نفر دیگر در فهرست انتظار برای تجربه انجماد زیستی هستند. تد ویلیامز، قهرمان مشهور بیسبال از جمله افرادی است که انجماد زیستی را تجربه کرده است. بتازگی سه دانشمند از دانشگاه آکسفورد درخواست خود را برای انجماد زیستی مطرح کرده اند. در این روش پروتیئن ها و سلول های بدن در دمای 196 درجه سانتی گراد زیر صفر منجمد می شود. برای انجماد بدن از نیتروژن مایع استفاده می شود. به این ترتیب پس از انجماد پروتئین ها و اندام های بدن حفظ شده و فاسد نخواهد شد. هزینه انجماد بدن حدود 150 هزار دلار (حدود 517 میلیون تومان) اعلام شده است.
از تخیل تا واقعیت
سرما زیستی تلاشی است برای نجات جان انسان ها در دماهای بسیار پایین. در این روش می توان انسان ها را به کمک روش های نوین پزشکی برای چندین دهه یا حتی قرن ها در شرایط ثابت نگهداری کرد به این امید که این افراد در آینده با استفاده از فناوری های جدیدی که در حوزه پزشکی به آن دست می یابند سلامت از دست رفته خویش را بازیافته و بار دیگر زندگی زمینی را از سر گیرند. وقتی از سرما زیستی صحبت می شود نخستین چیزی که به ذهن می رسد داستان های علمی ـ تخیلی است. این فرآیند بر مبنای علوم مدرن و امروزی بنا نهاده شده است. شاید بتوان گفت در حقیقت سرما زیستی فرآیندی در مرحله آزمایشی است و ممکن است شما از جمله افرادی باشید که هرگز حاضر نشوید در این آزمایش مشارکت داشته باشید.
در این فرآیند سه حقیقت وجود دارد که هنوز بشر درباره آن به شناخت کافی دست نیافته است. یکی از این حقایق این است که می توان در شرایطی که ساختار اولیه موجودات زنده حفظ شود زندگی را در یک بازه زمانی متوقف ساخته و دوباره آن را از سر گرفت. جنین انسان به طور معمول در دمایی که حیات از دیدگاه علم شیمی متوقف شده است در شرایط آزمایشگاهی نگهداری می شود. حتی انسان های بزرگسال هم از سرمایی که تا یک ساعت موجب ایجاد اختلال در عملکرد قلب، مغز و دیگر ارگان های بدن آنها می شود جان سالم به در برده اند. این تجربه ها در حوزه زیست شناسی به ما می آموزد که زندگی موجودات زنده تابع ساختار خاصی از مواد است. اگر ساختار و ویژگی های شیمیایی سلول ها بخوبی حفظ شود می توان زندگی را متوقف کرد و دوباره آن را از سر گرفت.
حقیقت دیگر این است که با افزودن غلظت بالایی از مواد شیمیایی به سلول ها می توان امکانی را ایجاد کرد تا بافت های زنده در دماهای پایین بدون ایجاد بلورهای یخی بتدریج خنک و منجمد شود. در فرآیندی که تحت عنوان «انجماد شیشه ای» از آن نام برده می شود سلول ها در دمای 120 درجه سانتی گراد زیر سفر بدون ایجاد بلورهای یخی منجمد می شود. اکنون این امکان وجود دارد که بتوان اندام هایی به بزرگی مغز انسان را بدون ایجاد هر گونه تغییر در ساختار آن به روش انجماد شیشه ای منجمد کرد. حقیقت سومی که در این زمینه مطرح شده این است که می توان روش های اصلاح ساختار اندام های بدن در سطح مولکولی را پیش بینی کرد.
فناوری نانو به عنوان علم جدیدی که روز به روز در حال پیشرفت و توسعه است در نهایت به ساخت دستگاه هایی منجر می شود که از قابلیت ترمیم و نوسازی بافت در سطحی گسترده و به عبارتی ترمیم سلول های تشکیل دهنده یک مولکول زیستی به طور همزمان برخوردار است. به این ترتیب می توان گفت نانو در حوزه پزشکی آینده می تواند به لحاظ تئوری هر فردی را که تحت شرایط کنترل شده ساختار مغزی اولیه او و به عبارتی حافظه اش دست نخورده باقی مانده به زندگی دوباره بازگرداند.
اگر بقای ساختار بدن موجودات زنده به معنی بقای فرد باشد، اگر سرما بتواند ساختار تشکیل دهنده بدن موجودات را در شرایط مطمئنی نگهداری کند و اگر فناوری های قابل پیش بینی بتواند هر گونه صدمه ای که در روند سرما زیستی ایجاد می شود جبران کند، می توان به این نتیجه رسید که سرما زیستی می تواند آینده روشنی پیش رو داشته باشد. اگرچه امروزه نمی توان این موضوع را اثبات کرد. این یک توجیه علمی برای سرما زیستی است. توجیهی که با هر پیشرفت جدیدی در زمینه فناوری های کاربردی در زمینه حفظ و نگهداری انسان ها در شرایط کنترل شده قوی تر می شود.
پیشگیری از مرگ
زمانی که شیمی زندگی به گونه ای دچار اختلال می شود که بدن دیگر قادر به انجام فعالیت های عادی و روزمره نیست مرگ اتفاق می افتد، اما این طور نیست که وقتی به هر علتی جریان زندگی بشر مسدود شود مرگ اتفاق بیفتد. در چنین شرایطی امکان نجات انسان و بازگشت او به زندگی وجود دارد. با استفاده از فناوری پزشکی می توان بعضی اختلالات شیمیایی ایجاد شده را برطرف کرد. برای مثال یکصد سال پیش ایست قلبی غیرقابل بازگشت بود و زمانی که ضربان قلب متوقف می شد هیچ راهی برای بازگشت مجدد به زندگی وجود نداشت. امروزه اعتقاد بر این است که مرگ 4 تا 6 دقیقه بعد از ایست قلبی اتفاق می افتد. زیرا پس از گذشت این دوره زمانی راهی برای نجات مغز وجود نخواهد داشت. این در حالی است که حتی اگر بیش از ده دقیقه از زمان ایست قلبی گذشته باشد با استفاده از روش های درمانی تجربی جدیدتر می توان بدون این که مغز دچار آسیب دیدگی شود فرد را از خطر مرگ نجات داد. شاید فناوری های آینده در حوزه درمان بتواند مرزهای احیا را به مدت زمانی بیش از 60 دقیقه افزایش دهد و به این ترتیب باورهای امروز بشر را درباره مرگ متحول کند.
در نهایت مرگ واقعی زمانی رخ می دهد که ساختار سلولی و شیمیایی به اندازه ای دچار اختلال شده باشد که با استفاده از هیچ فناوری نتوان آن را به شرایط اولیه بازگرداند. این معیار اطلاعات نظری درباره مرگ است. البته تغییرات و پیشرفت های ایجاد شده در حوزه فناوری می تواند این دیدگاه را تغییر داده و در نهایت به ارائه تعریف جدیدی از مرگ منجر شود. اگرچه از نبود علائم حیاتی به عنوان مرگ نام برده می شود، اما در حقیقت این مرگ واقعی نیست. هدف از سرمازیستی جلوگیری از مرگ یا به عبارتی به تعویق انداختن مرگ به روش حفظ ساختار سلولی به گونه ای است که امکان بازیابی حافظه و حفظ ویژگی های شخصیتی انسانی با استفاده از فناوری های قابل پیش بینی وجود داشته باشد. اگر امکان بازگشت افراد پس از سرمازیستی وجود داشته باشد به این معنی است که این افراد اساسا نمرده اند.
از سال 1967 که بحث سرمازیستی برای نخستین بار مطرح شد، بیش از یکصد نفر سرمازیستی را تجربه کرده اند. موسسات متعددی به این حوزه قدم گذاشته اند. الکور(Alcor) یکی از بزرگ ترین سازمان های فعال در این زمینه است که به اتکای فناوری های پیشرفته و راهکارهای درمانی حمایتی در این حوزه فعالیت می کند. در این سازمان فرآیند انجماد زیستی در بهترین شرایط لحظاتی بعد از ایست قلبی آغاز می شود. گردش خون و تنفس به روش مصنوعی حفظ می شود و به منظور محافظت از مغز در برابر کمبود اکسیژن داروهایی تجویز می شود. خنک سازی به سرعت آغاز می شود. این فرآیند در ادامه از مغز محافظت می کند. هدف این است که بتوان در این فرآیند تاحد امکان مغز را براساس معیارهای امروزی زنده نگه داشت. امکان واکنش سریع همیشه وجود ندارد، اما این از ایده آل های این موسسه است و در بسیاری از موارد الکور توانسته است به این هدف دست پیدا کند.
این سازمان 14 سال پیش به موفقیت هایی در زمینه حفاظت از اندام دست یافته بود که امکان انجماد اندام ها را بدون ایجاد بلورهای یخی امکان پذیر می سازد. به این روش می توان اساس فیزیکی ذهن انسان را برای یک دوره نامحدود ثابت نگه داشت. در این فرآیند ترکیبی از مواد شیمیایی، جایگزین بخشی از آب موجود در سلول ها شده و به این ترتیب از ایجاد بلورهای یخی در سلول جلوگیری می شود. الکور قصد دارد در آینده قدم فراتر از این محدوده گذاشته و تبلور شیشه ای را نه تنها برای مغز بلکه برای همه بدن انسان امکان پذیر سازد.
منابع: Sciencebasedmedicine , Abcnews / Howstuffworks
سایت علمی بیگ بنگ / نویسنده: فرانک فراهانی جم
عالییی بود