بیگ بنگ: دانشمندان هشدار دادند که بهار امسال با مستقیم شدن جهت تابش نور خورشید و به خاطر آلاینده های باقی مانده در هوا، حفره بزرگ لایه اُزون در قطب شمال وسیعتر می شود.

در حال حاضر تصور می شود که سوراخ لایه اُزون برفراز قطب شمال در کانادا حدود 770 هزار مایل مربع (دو میلیون کیلومتر مربع) و یا در حدود مساحت گرینلند باشد. اما طبق پیش بینی دانشمندان زیست محیطی، این شکاف در لایه محافظ اتمسفری زمین بهار امسال با به اصطلاح بازگشت نور خورشید به این منطقه بعد از زمستان طولانی تاریک، وسیعتر خواهد شد.

به نوشته مجله ساینس، پایین بودن کم سابقه دما در جو فوقانی زمین می تواند باعث آزادسازی مواد شیمیایی شود که لایه اُزون را تخریب می کند. ازون گازی متشکل از سه مولکول اکسیژن است که گرچه می تواند تهدیدی برای سلامتی انسان ها باشد، اما در قسمت بالایی اتمسفر، با جذب اشعه ماوراء بنفش از خورشید، از انسان محافظت می کند. از سوی دیگر بدون ازون، سطح سیاره زمین در معرض سطوح خطرناک اشعه UV-B قرار خواهد گرفت که می تواند دی ان آ DNA را تکه تکه و جهش هایی ایجاد کند که باعث ابتلا به سرطان می شود.

در اواخر قرن بیستم مشخص شد که ازون توسط کلروفلوروکربن ها (CFCs) که اکنون استفاده از آنها ممنوع شده کاهش یافته است؛ کلروفلوروکربن ها در حین تجزیه با ازون واکنش می دهند. اندازه حفره لایه اُزون برفراز کانادا در سال 2011 مشخص شد، اما این حفره در دوره های طولانی سرد، مانند زمستان قطب شمال بزرگتر می شود. سرما باعث می شود که ابرهای اسید نیتریک حاصل از منابع طبیعی، در جو متمرکز شوند و در آنجا با کلر در جو واکنش نشان دهند و ازون را از بین ببرند. اگر میزان تخریب افزایش یابد، در آن صورت حفره بزرگتر می شود.

دانشمندان هشدار می دهند که اگر گرداب قطبی امسال – الگوی هوای زمستانی که گردش هوای سرد در قسمت بالایی اتمسفر را به دام می اندازد- بیش از حد معمول ادامه یابد و به بهار برسد، با تغییر جهت تابش نور خورشید از مایل به مستقیم یک واکنش زنجیره ای مواد شیمیایی ایجاد می شود که اندازه حفره را بزرگتر می کند. دکتر مارکوس رکس، شیمیدان جوی در موسسه آلفرد واگنر (AWI) در پوتسدام آلمان توضیح داد که احتمالا تا هفته آینده یک چهارم ازون قطب شمال از بین می رود.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: dailymail.co.uk