بیگ بنگ: زمین هر 24 ساعت یکبار به دور محور خود می‌چرخد. سرعت چرخش زمین در خط استوا تقریباً 1600 کیلومتر بر ساعت است. اما چرا چیزی حس نمی‌کنیم؟

به گزارش بیگ بنگ، جواب بسیار ساده این است که هر چیزی روی زمین با سرعت ثابت و یکسانی همراه با زمین در حال چرخش است. فقط در صورتی که زمین ناگهان از چرخش بایستد، آن را حس خواهیم کرد. مثل این است که در یک خودرو با سرعت زیادی در حال رانندگی باشید و ناگهان ترمز کنید!

به راندن یک خودرو یا پرواز کردن در یک هواپیما فکر کنید. تا زمانی که رانندگی یا پرواز یکنواخت باشد، می‌توانید خودتان را متقاعد کنید که در حال حرکت نیستید. یک هواپیما با سرعت تقریبی 800 کیلومتر بر ساعت یا با نصف سرعت چرخش زمین در خط استوا پرواز می‌کند. اما وقتی در این هواپیما در حال پرواز باشید، اگر چشمانتان را ببندید، اصلاً احساس نمی‌کنید که در حال حرکت هستید. و وقتی مهماندار هواپیما به سمت شما می‌آید و چای را به شما می‌دهد، متوجه می‌شوید که چای به عقب هواپیما ریخته نمی‌شود. علت این است که چای، فنجان و شما همگی با سرعتی یکسان، در حال حرکت هستید.

اکنون به این فکر کنید که چه اتفاقی می‌افتاد اگر خودرو یا هواپیما با سرعت یکسانی حرکت نمی‌کردند، بلکه در عوض سرعت آنها زیاد یا کم می‌شد. در این صورت وقتی مهماندار هواپیما برایتان چای می‌ریخت، چای به این طرف و آن طرف ریخته می‌شد! زمین با سرعت ثابتی در حال حرکت است و ما همگی با آن در حرکتیم، به همین دلیل چرخش زمین را حس نمی‌کنیم. اگر سرعت چرخش زمین به طور ناگهانی افزایش یا کاهش یابد، قطعاً آن را حس می‌کردید.

“چرخش ثابت زمین” باعث شده بود که اجداد ما دربارۀ ماهیت واقعی کیهان حسابی گیج و سردرگم شوند. آنها متوجه شدند که ستاره‌ها، خورشید و ماه همگی در بالای زمین در حال حرکت هستند. از آنجایی که آنها نمی‌توانستند حرکت زمین را احساس کنند، این مشاهده را اینگونه تفسیر می‌کردند که زمین ساکن است و «آسمان‌» (اجرام آسمانی) در بالای سر ما در حرکت هستند، البته به استثناء دانشمند یونانی، «آریستارکوس».

او اولین کسی بود که یک مدل هلیوسنتریک (خورشید مرکزی) از جهان را صدها سال پیش از میلاد پیشنهاد داد. متفکران اعظم جهان برای قرن‌های طولانی ایدۀ ژئوسنتریک (زمین مرکزی در منظومه شمسی) را قبول داشتند. در قرن شانزدهم، مدل هلیوسنتریک کوپرنیک، مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بهتر درک شد.

مدل کوپرنیک که بدون خطا نیست، در نهایت مردم را متقاعد کرد که زمین بر روی محور خودش در زیر ستاره‌ها در حال چرخش است… و همچنین زمین در یک مدار به دور خورشید می‌چرخد. ما چرخش زمین بر روی محور خودش را احساس نمی‌کنیم، زیرا زمین با سرعت ثابتی در حال چرخش است – همچنین با سرعت ثابتی در یک مدار به دور خورشید می‌چرخد – و همگی ما را همانند یک مسافر با خودش حمل می‌کند.

چرا زمین با سرعت ثابت حرکت می‌کند؟ چون چیزی نیست که آن را متوقف کند، از زمانی که منظومه شمسی ما شکل گرفت و سیارات پدید آمدند، به دلیل قانون اینرسی یا لَختی اجسام تمایل دارند حالت خود را همانگونه که هست حفظ کنند، اگر ساکن هستند ساکن بمانند و اگر در حال حرکت هستند به حرکت خود ادامه دهند.

ترجمه: سحر الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: earthsky.org