بیگ بنگ: تحقیق جدید دانشگاه شفیلد انگلیس نشان می دهد انسان ها در قدیم چگونه کشاورزی می کردند و این محصولات تا چه حد به انسان ها متکی بودند.

به گزارش بیگ بنگ، غلاتِ اهلی شده در مقایسه با خویشاوندان وحشی خود تغییر شکل پیدا کرده اند – تغییری که در مراحل اولیۀ کشاورزی در عصر حجر رخ داده است. برای غلاتی مثل حبوبات، لقب ِ اهلی کردن به معنای ازدست رفتن پراکندگی دانه های طبیعی است – دانه ها دیگر از گیاهان پایین نمی ریزند و برای پراکندگی به انسان یا ماشین ها نیاز دارند. تحقیق جدید به رهبری استاد کولین اوزبورن از مرکز آیندگان پایدار گرانتام در دانشگاه شفیلد تأثیر اهلی کردن بر اندازۀ دانه گیاه را نشان می دهد.

استاد اوزبورن گفت: «اطلاعات کمی درباره چگونگی آغاز کشاورزی داریم زیرا 10 هزار سال پیش اتفاق افتاده – به همین دلیل اسرار هنوز حل نشده است. مثلأ چرا کشاورزان در ابتدا کشاورزی را آغاز کرده اند و محصولاتِ وابسته به انسان ها چگونه اهلی شده اند. یک مبحث در این حیطه درباره میزان اطلاعات انسان های گذشته از اهلی کردن محصولاتشان است. آیا می دانستند که به محصولات، خاصیت اهلی می دهند یا این خصوصیات فقط در نتیجۀ کشتِ گیاهان وحشی در خاکِ زراعی و برداشت آنها ایجاد شده اند؟»

کشت انتخابی سبزیجات توسط ِ کشاورزان اولیه بر روی برگ ها، ساقه ها یا ریشه هایی که به عنوان غذا مصرف می شدند انجام می شد اما نباید مستقیمأ بر اندازۀ دانه تأثیر می گذاشت. در عوض، هرگونه تغییری در اندازه دانۀ سبزیجات باید در اثر انتخاب طبیعی این محصولات در مزارع یا پیوندهای ژنتیکی در گیاه یا اندازۀ اندام آن رخ می داد. در نمونه آخر، ممکن است انسان ها محصولات را به گونه ای پرورش داده باشند که بزرگتر شوند و دانه های بزرگتر بصورت غیرعمدی ایجاد شده باشند.

استاد اوزبورن و نویسندگان همکار داده هایی را درباره ی اندازه ی دانه ی محصولات مختلف بدست آوردند و شواهد قدرتمندی را برای بزرگ شدن کلی دانه ها در نتیجۀ اهلی سازی کسب کردند. آنها کشف کردند که دانه های ذرت اهلی شده 15 برابر بزرکتر از شکل وحشی شان هستند و دانه های سویا 7 برابر بزرگترند. گندم، جو و سایر غلات و حبوبات افزایش ناچیزی را در اندازه شان تجربه کردند (60% افزایش برای جو و 15% برای گندم) اما این تغییرات زمانی اهمیت پیدا می کنند که وارد محصول شوند.

پروفسور اوزبورن گفت: «داده های اندازۀ دانه ها را از بسیاری از محصولات مدرن و نمونه های زندۀ خویشاوندان وحشی ِ آنها بدست آوردیم. در میان هفت گونه سبزیجات شواهد قدرتمندی در مورد بزرگ شدن کلیِ دانه ها در نتیجه اهلی شدن، بدست آوردیم. این امر در محصولاتی مثل سیب زمینی، نشاسته کاساو و سیب زمینی شیرین حیرت آور است زیرا در این محصولات انسان ها حتی دانه نمی کارند، چه برسد به کشت آنها. به آسانی نمی توان تصور کرد که انسان ها چرا دانه های بزرگ را در این محصولات پرورش می دادند. در عوض، دانه های بزرگتر در این گونه ها قطعأ به طور غیرعمدی ایجاد شده اند.»

وی افزود: «این یافته دلالت های مهمی برای تکامل محصول دارد، یعنی تغییرات عمده در محصولات اصلی بدون پیش بینی عمدیِ کشاورزان اولیه ایجاد شده اند و انتخاب غیرعمدی در پیدایش گیاهان خوراکی مان مهمتر از چیزی است که قبلأ شناسایی شده است.» جزئیات بیشتر این پژوهش در مجلۀ یادداشت های تکامل منتشر شده است.

ترجمه: سحر الله وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com