بیگ بنگ: اگر به شرایط اقلیمی زمین نگاهی بیاندازید متوجه خواهید شد دشت‌ها در حال نابودی است و در مقابل بیابان‌ها در حال گسترش است. سطح آب دریاها کاهش‌یافته و بسیاری از آن‌ها نیز خشک‌شده‌اند. کره زمین در حال تغییرات جدی است و این تغییرات ناشی از پدیده‌ای است که تحت عنوان گرمایش جهانی از آن نام برده می‌شود. این روزها صدای پای این پدیده بیش‌ از پیش شنیده می‌شود و بر اساس شواهد موجود به نظر می‌رسد این پدیده در چند قدمی کشور ما قرار دارد.

در سال‌های اخیر میانگین دما در سطح زمین و اقیانوس‌ها افزایش‌ یافته است. افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو زمین به‌ عنوان متهم اصلی تغییرات اقلیمی شناخته‌شده است. تغییرات ایجادشده در میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای از فعالیت انسان‌ها در دوران بعد از انقلاب صنعتی ناشی می‌شود. البته در مقابل عده‌ای از افراد که این عامل را علت اصلی تغییرات اقلیمی می‌دانند عده‌ای نیز بر این باورند که افزایش دمای زمین از تغییرات ایجادشده در روند تغییر دما در سطح دنیا ناشی می‌شود. بر این اساس گفته می‌شود تناوب وقوع دوره‌های گرم و سرد و پدیده‌های طبیعی مانند آتشفشان‌ها به گرم‌تر شدن زمین منجر شده است.

در این میان عده‌ای نیز بر این باورند افزایش دمای زمین موضوعی است که ساخته‌وپرداخته ذهن دانشمندان است و اساسا حقیقت ندارد؛ اما حقیقت این است که بر اساس مدل‌سازی‌ها و روش‌های علمی پیش‌بینی‌شده است با ادامه داشتن روند کنونی افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، زمین و همچنین موجودات ساکن این کره خاکی آینده تیره و تاری پیش رو داشته باشند. بر اساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده تا پایان قرن بیست‌ و یکم زمین روزهای گرمی را تجربه خواهد کرد و به‌ این‌ ترتیب تردیدی نیست که آیندگان در مسیر زندگی با مشکلات و محدودیت‌های بسیار زیادی مواجه خواهند شد.

ذوب شدن یخ‌های قطبی به افزایش سطح آب‌های آزاد زمین منجر شده است. حتی اگر اکنون روند کنونی انتشار گازهای گلخانه‌ای متوقف شود و بتوانیم انتشار این گازها را در سطح زمین ثابت نگه‌داریم تا هزاران سال آینده از پیامد افزایش سطح آب‌های آزاد در امان نخواهیم بود. اگرچه راهکارهایی مانند کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای یا متوقف ساختن انتشار این گازها، سرعت رخ دادن اتفاقات و پیامدهای پیش‌بینی‌شده در نتیجه این روند تا حد زیادی کندتر خواهد شد.

تا سال 2100 نواحی کوهستانی و قطبی با افزایش دمای 8 درجه‌ای مواجه خواهند شد. بر اساس گزارش اعلام‌شده از سوی هیات جهانی تغییر اقلیم، میانگین دمای کره زمین تا سال 2100، 4 تا 6 درجه افزایش پیدا می‌کند. این تغییرات شبیه روندی است که زمین از دوره یخبندان تا امروز پشت سر گذاشته است. بدون تردید در چنین شرایطی تضمین امنیت غذایی برای جمعیت رو به افزایش ساکنان این کره خاکی به‌مراتب با محدودیت‌های بیشتری همراه خواهد بود.

اگرچه گفته می‌شود با عبور از نقطه قابل بازگشت فرصت را تا حد زیادی از دست داده‌ایم اما بدون تردید اتخاذ تصمیم مناسب می‌تواند مواجه‌شدن با عواقب ناشی از وقوع گرمایش جهانی را تا حد زیادی به تأخیر اندازد. باید بر اساس نتیجه بدست‌ آمده از بررسی ابعاد مختلف گرمایش جهانی و تغییرات اقلیم، از راهکارهای مؤثری برای کاهش پیامدهای ناشی از گرمایش جهانی بهره گرفت تا کیفیت زندگی بشر بیش از این تحت تأثیر قرار نگیرد. خطر بیش‌ازپیش نزدیک شده است و اگر دیر اقدام کنیم زمان را از دست می‌دهیم.

فرانک فراهانی / روزنامه نگار علم

سایت علمی بیگ بنگ / منابع بیشتر: theguardian , EPA , Regional effects of global warming , BBC