در ميان شاخه‌هاي به شدت منشعب و تخصصي‌شده‌ي علوم،‌ شايد هيچ‌كدام به اندازه‌ي علم تكامل با مقاومت ناباوران و گاه مغرضان روبه‌رو نشده باشد. اين مقاومت خود نشان از اهميت ايده‌هاي تكاملي و پيامدهاي آن بر انديشه‌ و باورهاي انسان دارد.
در واقع، جنجال‌ها از آنجا اوج مي‌گيرد كه علم فارغ از اساطير، پيشينه‌ي تاريخي و تكاملي، انسان را صرفاً در مقام يك گونه‌ي زنده در كنار ساير گونه‌ها بررسي مي‌كند و آن را از عرش به فرش مي‌كشد.
چيستي و منشأ انسان از پرسش‌هاي ديرپا و بزرگ بشر است كه پاسخ علم به آن بي‌ترديد نگرش انسان به خود و جهان پيرامونش را دست‌خوش دگرگوني گريزناپذيري خواهد كرد. اين كتاب مروري بسيار كوتاه بر روايت علم از ماجراي پيدايش و تكامل بشر بر پهنه‌ي اين سياره دارد.

تكامل انسان
——————–
Human Evolution
A very Short Introduction

نويسنده: برنارد وود

ترجمه: فرهاد رضايي
انتشارات: بصيرت
از سري مجموعه‌ي دانش‌نامه
موضوع: انسان – تكامل
چاپ اول، 1391
تعداد صفحه: 174
وب‌سايت ناشر: www.hekmat-ins.com
پست الكترونيك: info@hekmat-ins.com

در اين كتاب از وجه علمي نظريه‌ي تكامل انسان سخن رفته است كه مبتني است بر ثبت و ضبط شوهد زيست‌شناختي و شرح و تبيين آنها يعني توصيف امر واقع. اين نوع گزاره‌ها همچون همه‌ي گزاره‌هاي علمي ديگر، في‌نفسه‌ در مقابل آراي الاهيات و فلسفي قرار نمي‌گيرند و بحث نوع نسبت آنها و لوازم آنها براي تلقي‌هاي فلسفي و الاهياتي از عالم از حوزه‌ي بحث علم خارج است. از طرف ديگر هر ناظري بايد نسبت به واقعيت‌هاي ثبت‌شده حساس باشد و از آنها آگاهي كسب كند. اين كتاب از اين جهت بسيار مفيد است كه آخرين اطلاعات و نتايج به دست آمده از نظريه‌ي تكامل انسان و كاستي‌هاي كنوني آن را به خوبي نشان مي‌دهد. خواننده علاقه‌مند مي‌‌تواند براي آگاهي از لوازم ونتايج الاهياتي و فلسفي اين نظريه‌ و نسبت آن با دين به متون متنوع تخصصي‌اي كه در اين باب نوشته شده‌اند و ذيل بحث علم و دين واقع مي‌شوند، رجوع كند.

فهرست

يادداشت ناشر
قدرداني
فهرست تصويرها
فهرست جدول‌ها

1) پيشگفتار

2) در جستجوي جايگاه‌مان
—————————
ايمان به جاي استدلال مي‌نشيند
ظهور دوباره‌ي علم
آناتومي شروع به علمي‌شدن مي‌كند
زمين‌شناسي ظهور مي‌كند
فسيل‌ها
كاتالوگ‌ حيات
مدركي براي پيوندها
تكامل، تفسيري براي درخت حيات
شكوفايي ژنتيك
نزديك‌ترين خويشاوندان ما
بازجويي از ژنوم
كاربردهايي براي تفسير شواهد فسيلي انسان

3) فسيل‌ تبار انسان: اكتشاف و محتواي آن
————————————
يافتن فسيل هومينين‌ها
كار تيمي
فسيل‌ها بازكشف مي‌شوند
تاريخ‌گذاري فسيل‌هاي هومينين
بازسازي محيط زيست گذشته
تغيير اقليم جهاني

4) فسيل تبار انسان: تحليل و تفسير
———————————
طبقه‌بندي و تاكسونومي
بازسازي فسيل‌هاي كامل از تكه‌ها
تعيين سن و جنسيت
گونه و شناسايي آن
گونه‌زايي
فصل‌كننده‌ها و وصل‌كننده‌ها
تحليل كلاديستيك
فسيل DNA
گرادها
ريخت‌شناسي كاركردي و رفتاري
شكافت‌ها و گرايش‌ها در شواهد فسيلي اعضاي تبار انسان

5) هومينين‌هاي اوليه: ممكن و محتمل
———————————-
چگونگي بازشناسي يك هومينين اوليه از يك پانين اوليه
نخستين اعضاي تبار انسان
سادگي در مقابل پيچيدگي
رقباي كسب مقام نخستين هومينين
Sahelanthropus
Orrorin
Ardipithecus
شمپانزه‌ها تقريباً هيچ شواهد فسيلي ندارند

6) هومينين‌ها كهن و حد واسط
—————————–
هومينين‌هاي كهن شرق آفريقا
هومينين‌هاي كهن آفريقاي جنوبي
تفسير هومينين‌هاي آفريقاي جنوبي
هومينين‌هاي كهن واقعاً درشت‌دندان در شرق آفريقا
Kenyanthropus
هومينين‌هاي حد واسط

7) پيش مدرن
—————–
Homo Eragaster
خروج از آفريقا: چه كسي و چه هنگام؟
Homo Erectus
Homo Heidelbergensis
Homo Neanderthalensis
دي‌ان‌اي ميتوكندريايي نئاندرتال‌ها

8) مدرن
————-
باور عمومي
اروپامحوري در انسان ديرين‌شناسي
چالشي براي اروپامحوري
اكتشافات، تاريخ‌گذاري‌هاي تازه و شواهد مولكولي
حواي ميتوكندريايي
بگذار نبرد آغاز شود
جنس نر و چشم‌انداز‌هاي هسته‌اي
مهاجرت يا جريان ژني؟
انسان‌هاي مدرن فراسوي آفريقا
انسان‌هاي مدرن در اروپا
انسان‌هاي مدرن در آسيا: ساهول و اقيانوسيه
انسان‌هاي مدرن در ساهول
انسان‌هاي مدرن در دنياي جديد

سير تاريخي علم و انديشه‌ي مرتبط با منشأ و تكامل انسان
منابع براي مطالعه‌ي بيشتر