1 آذر 1392 5

آغاز عصر جدید نجوم با کشف نوترینوهای انرژی بالا

بیگ بنگ: دانشمندان توانسته‌اند با استفاده از  بزرگ‌ترین آشکارساز ذره جهان در رصدخانه نوترینوی آیس‌کیوب که در دل یخچال‌‎های قطب جنوب قرار دارد  نخستین نوترینوهای فوق‌العاده پرانرژی با منشأ خارج از منظومه شمسی را کشف کنند. این به معنی آغاز شاخه‌ای جدید از فیزیک با موضوع نوترینوهای بسیار پرانرژی است. این عکس هنری است از…

27 آبان 1392 48

چهار نیروی شگفت انگیز طبیعت

ذرات بنیادین عالم مانند پروتون، نوترون و الکترون برای ایفای نقش در جهان هستی و انجام کنش متقابل با یکدیگر از چهار قانون اساسی پیروی می‌کنند که مجموع آنها را قوانین چهارگانه طبیعت می‌نامیم. اگر جهان هستی را به یکی از زبان‌های بشری تشبیه کنیم، ذرات در حکم واژه‌ها و نیروها در نقش دستور زبان…

24 آبان 1392 4

داستان بوزون هیگز ( قسمت دوم )

بیگ بنگ: همانطور که در قسمت پیشین توضیحات جامعی در مورد ذره اسرار آمیز هیگز و داستان شکل گیری آن از جمله، جست و جوی منشاء جرم در جهان، میدان اسرار آمیز فراگیر کیهانی و ذره هیگز و افسانه ماهی و اقیانوس ارائه کرده بودیم، امروز نیز ادامه این داستان شگفت انگیز، که درنهایت به…

18 آبان 1392 0

نجات هایزنبرگ

اصل عدم قطعیت هایزنبرگ را همه می‌شناسند؛ آن طور که این اصل می‌گوید، اندازه‌گیری، ناگزیر خراب‌کار است. چیزی را دست‌کاری می‌کنیم تا مشاهده‌اش نماییم؛ و این گونه خطا به اندازه‌گیری‌‌مان راه می‌یابد. اما این روزها گفته می‌شود (اینجا را نظاره کنید) که خطایی، کم‌تر از حد هایزنبرگ دیده شده‌است. مقاله‌ای از Physical Review Letters، در…

25 مهر 1392 5

تابع موج جهان

بیگ بنگ: آیا می توان نظریه کوانتوم را برای کل جهان اعمال کرد؟  شاید تحقیق نهایی نظریه کوانتوم زمانی رخ دهد که مکانیک کوانتومی را نه فقط بر روی فوتون های مستقل، بلکه بر کل جهان اعمال کنیم. استیون هاوکینگ به طنز گفته است، هر بار به معمای گربه می اندیشم، بدنبال اسلحه خود می…

25 مرداد 1392 1

تاریخچه: به سوی اتم کوانتومی ( قسمت دوم )

مکانیزم بالمری : بین نوامبر و جولای سال ۱۹۱۳ در یک مجله مربوط به فلسفه علم در لندن مقاله‌ای در سه بخش در مورد اجزای سازنده اتم‌ها و ملوکول‌ها از نیلز بور چاپ شد. بخش‌های دوم و سوم این مقاله آرایش‌های متناوب عناصر و بستگی مولکولی را بررسی می‌کند. این دو بخش به تنهایی توجه…

23 مرداد 1392 0

تاریخچه: به سوی اتم کوانتومی ( قسمت اول )

جان هیلبران تاریخ‌دانی از دانشگاه کالیفرنیا مسیر کوانتیزه شدن مدارهای الکترونی اتم را توسط نیلز بور تشریح می­کند. برای این منظور بور با الهام از مدل نیکلسون، و بهره مندی از ایده پلانک مبنی بر کوانتای انرژی و نیز فرمول بالمر موفق به این کار شد. به گزارش انجمن فیزیک ایران، نیلز بور (Niels Bohr)…

17 مرداد 1392 26

جهانی برخاسته از هیچ!

ممکن است درنگاه اول با نظریه جهان های چندگانه مخالفت کنیم، زیرا به نظر می رسد این نظریه قوانین شناخته شده ای مثل قانون بقای ماده و انرژی را به هم می ریزد. در واقع، مجموع کل ماده به علاوه انرژی در جهان احتمالا خیلی کوچک است. درست است که مقدار ماده موجود در جهان…

11 مرداد 1392 35

آیا بیگ بنگ نیازی به جرقۀ خدایی داشت؟

به گفتۀ محققان، جهان ما احتمالا 13.8 میلیارد سال پیش بدون هیچ گونه کمک الهی پدیدار گشته است. این شاید مغایر با غرایز ما که اندیشۀ پدید آمدن از هیچ را رد می کنند، باشد. ولی ما لزوما هم نباید پیرو غریزه هایی باشیم که برای کمک به زنده ماندنمان در دشت های بی درخت…

3 مرداد 1392 17

دنیای عجیب کوانتومی

الکترون ها در یک زمان می توانند در دو مکان قرار گیرند… شناور بودن جهان بین بودن یا نبودن… بر اساس نظریه کوانتوم این احتمال وجود دارد که روزی در اتاق نشسته باشیم و ناگهان اتم های بدن ما از هم بپاشدو بعد در مریخ دوباره به هم جوش بخورد و ما در آنجا ظاهر…

26 تیر 1392 1

فوتون ها چگونه پایدار هستند؟

امکان واپاشی فوتون‌ها به ذرات سبک‌تر، یکی از جنجالی‌ترین موضوعات فیزیک نوین به شمار می‌رود که تا کنون تلاش‌های بسیاری برای اثبات آن صورت گرفته است. یولیان هیک آلمانی یکی از محققانی است که سعی می‌کند با استناد به طیف تابش میکروموج زمینه (CMB) نشان دهد فوتون‌ها می‌توانند با احتمال قابل قبولی در طول عمر…

24 تیر 1392 4

خداحافظی با دنیای صفر و یک

ماه گذشته وزارت دفاع آمریکا در گزارش سالانه به کنگره این کشور مدعی شد اطلاعات فوق‌سری پنتاگون توسط هکرهای چینی ربوده شده و دولت چین به آخرین پیشرفت‌های دفاعی ایالات متحده دسترسی یافته است. چند روز بیشتر از انتشار این خبر نمی گذشت که ادوارد اسنودن، کارمند سازمان سیا در اظهاراتی جنجالی از برنامه سری…

12 تیر 1392 2

مدل بور: اتم‌های کرانی

فیزیکدانان با کشیدن، از جای برکندن و از شکل انداختن اتم‌ها، به آن‌ها حدود جدید و عجیب و غریبی می‌بخشند. یک روش برای از بین بردن اتم، شلیک کردن به آن با استفاده از قویترین تفنگ اشعه‌ی X این سیاره است. لیندا یونگ (Linda Young) در اکتبر سال 2009 زمانی که در حال تست لیزر…

29 خرداد 1392 7

معناي جهان و آفرينش از نگاه فيزيك‌دانان ( قسمت سوم )

آفرينش معناي خودمان : در نهايت من معتقدم (منظور از من، نويسنده متن ميچيو كاكو است) كه وجود يك معادله كه بتواند كل جهان را به روشي منظم و هماهنگ توضيح دهد، به نوعي مي‌تواند بيان‌كننده وجود يك طرح از پيش‌ تعيين‌شده باشد. با اين حال عقيده ندارم وجود اين طرح مي‌تواند به انسانيت معناي…