2 مهر 1394 6

دیدگاه‌های فلسفی بور در مکانیک کوانتوم – قسمت سوم

موجبيت يا دترمينيسم واژه‌ي عليت در قرون اخير در ميان فيزيك‌دانان به اين معني به كار رفته است كه اطلاع دقيق از حالت فعلي يك سيستم فيزيكي، براي پيش‌بيني آينده‌ي آن كفايت مي‌كند. به عبارتي ديگر، در جهان قوانين غير قابل تغييري وجود دارند كه به كمك آنها مي‌توان به‌طور يگانه، آينده‌ي هر سيستم فيزيكي…

24 مرداد 1394 14

فوتون، موج يا ذره؟!

بیگ بنگ: مي‌دانيم كه نور ماهيت موجي دارد. اما رفتارهاي ديگري از نور نيز مشاهده شده‌اند كه بر پايه‌ي آنها، نور به صورت سِيلي از ذرات منتشر مي‌شود. مثلاً اگر در عكس‌برداري از نقش تداخل، به مدت چشمگيري از يك پرتو بسيار ضعيف تك‌فام، و يك تقويت‌كننده‌ي الكترونيكي، استفاده شود، در آغاز كار، نقش به…

18 مرداد 1394 2

سخن انديشمندان

بیگ بنگ: « دنياي متمدن نابود مي‌شود»اين عبارت، احتمالاً نخستين چيزي نيست كه دوست داريد وقتي كتابي را براي خواندن انتخاب مي‌كنيد، با آن مواجه شويد. اما حقيقت دارد. بشريت و تمام حيات موجود در عالم، رو به نابودي است. مهم نيست كه تمدن ما چقدر پيشرفته شود، مهم نيست كه روزي بتوانيم فن‌آوري جهش…

26 تیر 1394 6

ديدگاه‌هاي فلسفي بور در مكانيك كوانتوم – قسمت اول

عليت در فيزيك كلاسيك اين امر كه هر حادثه معلول علتي است در فيزيك كلاسيك بدين صورت تعبير مي شد كه در صورت فهم و علم به حالت فعلي يك سيستم، قادر به پيش بيني آينده آن خواهيم بود. منظور از فهم در اين تعبير، تعيين و اندازه گيري دقيق تمامي كميت هاي سيستم در…

15 آبان 1393 0

پلۀ پتانسيل

بیگ بنگ: برای بررسی تحولات درون اتم چند حالت ایده‌آل در نظر گرفته و معادله شرودینگر مربوط به این حالت‌ها حل می‌شود یکی از این حالت‌ها پله پتانسیل می‌باشد. مفهوم پتانسیل را می‌توان به این صورت بیان نمود که فضا را به دو ناحیه مجزا تقسیم می‌کنند که در یک قسمت از آن پتانسیلی وجود…

13 آبان 1393 8

سخن روز

مطمئناً معقول است كه غرايب كوانتومي را ناشي از توصيف ناقص بدانيم تا ويژگي‌هاي درك‌ نكردني جهان. مسلماً‌ معقول‌تر است كه فرض كنيم نظريه‌ي ما ناقص است تا آنكه استدلال كنيم كه واقعيت عجيب و غريب است. ما بايد مكانيك كوانتومي را به عنوان كامل‌ترين نظريه‌ي موجود تلقي كنيم و در عين حال بكوشيم كه…

13 آبان 1393 0

آموزش نجوم و اخترفيزيك مقدماتي – فشار تبهگني الكترون و نوترون

فشار تبهگني الكترون (Electron Degeneracy Pressure) فشار در يك ستاره كوتوله‌ي سفيد به دليل تركيب ويژگي‌هاي ذره‌ و موج مانند الكترون بالا مي‌رود. طبق مكانيك كوانتومي، فقط امكان دارد تعداد معيني از الكترون‌ها در يك فضاي ثابت به زور جا داده شوند، در هسته‌ي خورشيد در اين لحظه فضاي زيادي وجود دارد، ولي هنگامي كه…

5 آبان 1393 2

معرفی کتاب: جزء و كل

بیگ بنگ: كتاب جزء و كل در حقيقت خاطرات هايزنبرگ از دوران تحصيلي و آشنايي او با فيزيك است. وي از دوران دبيرستان شروع مي‌كند و آشنايي خودش را با دوستان و كساني كه به نوعي با فلسفه و فيزيك ارتباط دارند را شرح مي‌دهد. دوران تحصيلي در دانشگاه، جنگ جهاني، شرايط كشور آلمان، خلق…

13 تیر 1393 5

سريع‌تر از نور، بحثي در باب نظريه‌ي اطلاعات – قسمت اول

بیگ بنگ: دوران استيلاي فيزيك كلاسيك با آمدن نظريه‌هاي نسبيت و مكانيك كوانتومي در اوايل قرن بيستم پايان يافت. هرچند نظريه‌هاي نسبيت و مكانيك كوانتومي پيش از نظريه‌ي شانون مطرح شدند، با اين حال در واقع هر دو نظريه‌هاي اطلاعاتي هستند. در واقع بنيادهاي نظريه‌ي اطلاعات در بستر هر دوي آنها نهفته است. از طرفي…

24 آذر 1392 2

فروپاشی جهان نزدیک است!

بیگ بنگ: فیزیکدانان دانمارکی با استناد به معادلات ریاضی ادعا می‌کنند جهان در آستانه فروپاشی است و هر آنچه درون آن قرار دارد دیر یا زود در قالب یک گلوله متراکم درهم فشرده خواهد شد.

27 مهر 1392 5

چه اتفاقی می افتد، وقتی سرتان را وارد شتاب دهنده ذرات کنید؟

چه اتفاقی می افتد وقتی سرتان را درون شتاب دهنده‌ی پر قدرت ذرات (LHC) قرار دهید؟ نخست سوراخی در صورتتان ایجاد می‌شود و بعد چند تای دیگر.نکته جالب درباره این اتفاق که به نظر کاملا علمی-تخیلی می آید، آن است که در حقیقت به وقوع پیوسته! به گزارش نارنجی، آناتولی پتروویچ بوگارسکی ، دانشمند روس،…

20 تیر 1392 1

انبساط تندشونده‌ی عالم، توضیح دنیایی که ۹۵% آن را نمی‌شناسیم! – قسمت دوم (آخر)

نتیجه‌گیری مبهوت کننده دو گروه رقیب می‌دانستند که برای مشاهده ابرنواخترها باید آسمان‌ها را زیر و رو کنند. لِم کار مقایسه دو تصویر از یک بخش کوچک مشابه از آسمان بود که طول آن معادل اندازه یک ناخن در برابر دست انسان است. نخستین تصویر باید پس از ماه‌نو گرفته می‌شد و تصویر دوم، سه…

12 خرداد 1392 0

اندازه‌گیری «هیچ‌چیز»

اندازه‌گیری در حالت خلا کوانتومی کار دشواری است، چرا که انجام هر گونه اندازه‌گیری در ابعاد کوانتومی باعث تغییر حالت سیستم می‌شود. اما پژوهشگران انگلیسی به تازگی روشی را یافته‌اند که با کمک آن می‌توان حالت خلا یک سیستم کوانتومی را بدون تغییر این حالت مورد اندازه‌گیری قرار داد. اندازه‌گیری فضای خالی کار آسانی به…