بیگ بنگ: معادله‌ی حالت یک نوع گاز گامی به سوی توصیف ترمودینامیکی ماده‌ی فعال برداشته است. دسته‌ی پرندگان، گله‌ی پستانداران، بافت سلولی و کلوئید‌های خودروی مصنوعی همگی نمونه‌هایی از ماده‌ی فعال (Active Matter) هستند؛ مجتمعی از واحدهای خودگرد که انرژی برای حرکت را از محیط دریافت می‌کنند. ماده‌ی فعال از بسیاری جهات شبیه گاز اتمی یا…