بیگ بنگ: اگر تلسکوپ فضایی جیمز وب(JWST) پرتاب شود، عنوان قوی‌ترین و پیچیده‌ترین تلسکوپ فضایی تاریخ را به نام خود ثبت خواهد کرد. این تلسکوپ با استفاده از دستگاه‌های فروسرخ قوی می تواند به مطالعۀ ابتدایی‌ترین ستارگان و کهکشان‌ها، سیارات فراخورشیدی، اقمار و سیارک‌های منظومه شمسی و … بپردازد. متاسفانه، پرتاب این تلسکوپ به دلیل پیچیدگی و نیاز به آزمایش‌های بیشتر، چندین‌بار به تاخیر افتاده است. ناسا چند روز پیش اعلام کرد که بار دیگر مجبور به تاخیر پرتاب شده است.

به گزارش بیگ بنگ، انتظار می رود تلسکوپ جیمز وب در ماه می 2020 به فضا پرتاب گردد. هیئت بازرسی پروژه(SRB) پس از یک دوره ارزیابی مستقل به این تصمیم رسید. کارهای باقی مانده جهت پرتاب تلسکوپ، بخشی از مرحلۀ نهایی قبل از پرتاب هستند. در پی آن، دستگاه‌های نصب شده بر روی تلسکوپ یکپارچه‌سازی شده و از کارکرد صحیح آنها اطمینان حاصل خواهد شد. نگرانی‌های هیئت بازرسی پروژه از این واقعیت نشات می گیرد که مشکلات فنی در مرحله نهایی تشخیص داده شده و برنامه زمانی پرتاب دستخوش تغییر قرار می گیرد.

گوردون لایتفوت، مدیر عملیات سازمان فضایی ناسا اظهار داشت: «تلسکوپ فضایی جیمز وب بالاترین اولویت در برنامۀ عملیات علمی ناسا می باشد و بزرگترین پروژه علمی فضایی بین‌المللی در تاریخ آمریکا قلمداد می شود. تمامی سخت افزار پرواز رصدخانه کامل است و ما در حال برداشتن گام‌های ضروری برای تمرکز مجدد بر روی اِتمام این رصدخانه پیچیده و جاه طلبانه هستیم.»

ناسا در طی گزارشی اعلام کرد که می خواهد یک هیئت بازرسی مستقل خارجی به ریاست توماس یانگ تشکیل دهد. آقای یانگ یکی از کارمندان مورد احترام ناسا می باشد که برای مدتی طولانی در سِمت ریاست کمیته‌های مشاوره فعالیت کرده و نقش برجسته‌ای در تجزیه و تحلیل مسائل سازمانی و فنی داشته است. یافته‌های هیئت بازرسی مستقل خارجی، زمان پرتاب دقیق‌تری را ارائه کرده و تابستان امسال به کنگره اعلام می شود. علاوه بر این، ناسا و آژانس فضایی اروپا زمانی را برای پرتاب موشک «آریان 5» تعیین خواهند کرد که تلسکوپ فضایی جیمز وب را به فضا خواهد برد.

به محض تعیین زمان پرتاب موشک، ناسا یک هزینه احتمالی را برای این پروژه تخمین خواهد زد که انتظار می رود از ظرفیت بودجه 8 میلیاردی تصویب شده توسط کنگره در سال 2011 تخطی نماید. این خبر برای آن دسته از افرادی که خبرهای مربوط به پیشرفت تلسکوپ فضایی جیمز وب را دنبال می کنند، تعجب‌آور نیست. در سال‌های اخیر، پرتاب این تلسکوپ به دلیل پیچیدگی آن و نیاز به آزمایشات گسترده به تاخیر افتاده است. افزون بر این، مرحله نهایی از جمله چالش برانگیزترین کارها به شمار می رود. دانشمندان ناسا باید از این نکته اطمینان حاصل نمایند که رصدخانه از فضای کافی برای گنجایش موشک آریان 5 برخوردار باشد. همچنین توجه به این مسئله ضرورت دارد که موشک پس از رسیدن به فضا از آینه‌ها و محافظ نور آفتاب استفاده خواهد کرد.

چالش‌های فنی دیگری در رابطه با ساخت یک رصدخانه پیچیده وجود دارد. تلسکوپ فضایی جیمز وب طیف وسیعی از آزمایشات را پشت سر گذاشته تا از این نکته اطمینان حاصل کند که در فاصله 1.6 میلیون کیلومتری از زمین به مدارش خواهد رسید. اگرچه تاخیر در پرتاب موشک می تواند دلسردکننده باشد، اما در عین حال احتمال موفقیت عملیات را افزایش می دهد. توماس زورباخن، یکی از مسئولان ارشد ناسا بیان کرد: «با توجه به سرمایه‌گذاری‌هایی که ناسا با شرکای بین‌المللی‌ انجام داده، می خواهیم به طور دقیق و سیستماتیک آخرین مراحل را نیز با موفقیت پشت سر بگذاریم و سرانجام خود را برای پرتاب تلسکوپ در ماه می 2020 آماده نمائیم.»

گام بعدی در انجام آزمایشات چند ماه به طول خواهد انجامید و طی آن، محیط‌های گرمایی، آکوستیک و ارتعاشی شبیه‌سازی خواهد شد. پس از اتمام این آزمایشات، مهندسان پروژه به بررسی رصدخانه پرداخته و از کارکرد صحیح تمامی اجزا اطمینان حاصل خواهند کرد. سپس این تلسکوپ جاه‌طلبانه سرانجام آماده پرتاب به فضا خواهد شد. با انجام این کار، دانشمندان سرتاسر دنیا امیدوارند به برخی از اساسی‌ترین پرسش‌های جهان ِ علم پاسخ بدهند.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencealert.com