بیگ بنگ: تلسکوپ فضایی هابل با زیر نظر گرفتن قطب شمال ِ سیارۀ زحل برای دوره‌ای هفت ماهه توانست یک سری عکس خارق‌العاده از شفق‌های قطبی تهیه کند که در آسمان رقص زیبای خود را به نمایش می گذارند. این مشاهدات به قبل و بعد از انقلاب تابستانی در شمال زحل مربوط می شود.

به گزارش بیگ بنگ، شفق قطبی در زمین عمدتا توسط ذراتی به وجود می آید که خورشید آنها را در قالب بادهای خورشیدی منتشر می کند. وقتی این جریان از ذرات باردار الکتریکی به سیاره ما نزدیک می شود، با میدان مغناظیسی برهمکنش کرده و به مانند یک سِپر غول‌پیکر عمل می کند. این سپر همچنان که از محیط زمین در برابر ذرات بادهای خورشیدی محافظت می کند، مقدار کوچکی از آن ذرات را هم به دام می اندازد. ویدئویی از شفق قطبی زحل را می توانید در ویدئوی زیر مشاهده نمایید:

ذرات محبوس در مگنتوسفر می توانند پرانرژی باشند و خود را به قطب‌های مغناطیسی برسانند. آنها در آنجا با اتم‌های اکسیژن و نیتروژن در لایه‌های فوقانی اتمسفر به برهمکنش پرداخته و سرانجام باعث ایجاد نورهای رنگارنگی در مناطق قطبی می شوند که از زمین قابل مشاهده است. با این حال، این شفق قطبی فقط به سیاره زمین محدود نمی شود. سایر سیاره‌ها در منظومه شمسی ما هم از شفق قطبی مشابهی برخوردار هستند. از جمله این سیاره‌ها میتوان به مشتری، زحل، اورانوس و نپتون اشاره کرد. چون اتمسفر سیاره‌های گازی حجم بالایی از هیدروژن دارد، این شفق‌های قطبی تنها به صورت طول موج‌های فرابنفش قابل مشاهده هستند.

تلسکوپ فضایی هابل این امکان را به اخترشناسان می دهد تا رفتار شفق‌ قطبی را در قطب شمال زحل در بازه طولانی مدت مورد بازبینی و نظارت قرار گیرد. این مشاهدات با هماهنگی مدارگرد کاسینیِ ناسا انجام شده؛ زمانی که کاسینی به طور همزمان مناطق شفق قطبی زحل را مورد کاوش قرار داد. داده‌های هابل این اجازه را به دانشمندان داد تا اطلاعات بیشتری درباره مگنتوسفر سیارۀ زحل بدست آورند.

این عکس‌ها، تنوعی غنی از انتشار نور را نشان می دهند که البته ویژگی‌های محلی متغیری هم دارند. تغییرپذیری شفق‌ قطبی در زحل تحت تاثیر بادهای خورشیدی و چرخش سریع این سیاره غول‌پیکر قرار دارد. این چرخش تنها 11 ساعت به طول می انجامد. همچنین شفق شمالی دو دورۀ مختلف ِ درخشندگی را به نمایش می گذارد؛ یکی در سپیده دم و دیگری در نصف شب که به برهمکنش بادهای خورشیدی با مگنتوسفر در زحل مربوط می شود.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com