بیگ بنگ: سیاره ی مریخ همیشه یک معمای جالب برای دانشمندان هست. این سیاره از بسیاری جهات، با زمین تفاوت دارد. جهانی سرد، خشک و خشن که هیچ چیزی در آن رشد نمی کند. البته با این توصیف این سیاره با استانداردهای ما بسیار فاصله دارد و از آن یک مکان فوق العاده نامهربان می سازد. اما در عین حال سیاره ی سرخ، از بسیاری جهات کاملا شبیه به زمین است.

marsبه گزارش بیگ بنگ، ساختار داخلی مریخ از هسته فلزی، گوشته و پوسته سیلیکات تشکیل شده است. این سیاره همچنین دارای مقدار زیادی آب میباشد، هر چند اکثر این آبها در مناطق قطبی به عنوان یخ آب متمرکز شده اند. اما شاید قابل توجه ترین ویژگی این است که یک روز در مریخ تقریبا برابر با یک روز زمین میباشد. در مریخ، یک روز خورشیدی 24 ساعت و 39 دقیقه و 35 ثانیه طول می کشد.

تغییرات فصلی

مریخ همچنین دارای یک چرخه فصلی ِ شبیه به زمین است. واقعیت جالب این است که مریخ دارای یک محور کج با زاویه ی 25.19 درجه نسبت به صفحه مداری اش (در مقایسه با انحراف محوری زمین حدود. 23.44 درجه) است. فاصله مریخ تا خورشید بین 206،700،000 تا 249،200،000 کیلومتر از خورشید متغییر است. این میزان فاصله باعث تغییرات قابل توجهی در درجه حرارت مریخ می شود در حالی که متوسط ​​دمای این سیاره منفی 46 درجه سانتیگراد است، دامنه دما در طول زمستان در قطب تا منفی 143 درجه سانتی گراد پایین می آید. در طول تابستان و ظهر در خط استوا نیز دما به ۳۵ درجه سانتی گراد میرسد این دمای بالا چیزی است که اجازه می دهد تا آب مایع جریان پیدا کند.

تصویری هنری از نحوه ی چزخش مریخ در مدار به دور خورشید که باعث گرم شدن و سرد شدن سیاره می شود.
تصویری هنری از نحوه ی چزخش مریخ در مدار به دور خورشید که باعث گرم شدن و سرد شدن سیاره می شود.

همچنین در مریخ برف می بارد. در سال 2008، کاوشگر فونیکس ناسا یخ آب موجود در مناطق قطبی این سیاره را کشف کرد. با این یافته دانشمندان انتظار داشتند بارش برف از ابرها را هم ببینند. البته دانشمندان بر به این باور رسیدند که در گذشته هوای مرطوب بارش برف و باران در مریخ را مهیا میکرد. در سال 2012، اطلاعات به دست آمده توسط مدارگرد شناسایی مریخ نشان داد که بارش برف دی اکسید کربن در منطقه قطب جنوب این سیاره رخ داده است.

برای چند دهه، دانشمندان فکر میکردند که دی اکسید کربن جامد به شکل یخ، بخشی دائمی از چرخه ی فصلی مریخ است و این یخ در قطب جنوب نیز وجود دارد. اما اخیرا مریخ نورد کنجکاوی برخی از گذشته ی جالب مریخ را آشکار کرد. بررسی نمونه های خاک نشان داد که تقریبا 3.7 میلیارد سال پیش اقیانوسی از آب به وسعت اقیانوس اطلس زمین در مریخ وجود داشت. به طور مشابه، مطالعات اتمسفری انجام شده بر روی سطح مریخ ثابت کرد که مریخ نیز یک اتمسفر فعال دارد که به مرور توسط بادهای خورشیدی از بین رفته است.

تصویری هنری از برخورد طوفان های خورشیدی به مریخ که باعث از بین رفتن اتمسفر این سیاره شد.

الگوی آب و هوایی

مریخ هم همانند زمین، گاهی هوای طوفانی دارد. این باد شدید در مورد سیاره سرخ، به شکل گرد و غبار است. یک طوفان شناخته شده از گرد و غبار تا هزاران کیلومتر و گاهی دور تا دور مریخ را در می نوردد. در زمانی که فضاپیمای مارینر 9 نخستین مدارگرد در سال 1971 به مدار مریخ رسید بعد از ارسال تصاویر به زمین کل سیاره توسط یک طوفان گرد و غبار خیلی عظیم پوشیده بود. فقط کوه آتشفشانی المپوس در مریخ که بیش از 24 کیلومتر ارتفاع دارد بالاتر از ابرها دیده می شد. این طوفان به مدت یک ماه کامل به طول انجامید ، و تلاش مارینر 9 جهت رصد جزئیات به تعویق افتاد.

نمایی هنری از المپوس در افق مریخ

سرانجام در 9 ژوئن سال 2001 تلسکوپ فضایی هابل توانست یک طوفان گرد و غبار در منطقه ی هلاس در مریخ را رویت کند؛ اما در ماه جولای، پس از مدت کوتاهی طوفان پایان یافت. این طوفان عظیم بعد از ۲۵ سال آنقدر بزرگ بود که حتی ستاره شناسان آماتور هم با استفاده از تلسکوپ های کوچک قادر به دیدنش از زمین بودند، طوفان به شدت دمای جو مریخ را تا دمای خیره کننده 30 درجه سلسیوس زیرصفر پایین آورده بود.

یکی دیگر از تشابهات مریخ به زمین گرمایش سیاره است که بسیار شبیه به روند گرم شدن در زمین است. گرم شدن در مریخ حضور ذرات در هوا است که انرژی را از خورشید جذب می کند و آن تابش به بیرون را در داخل جو ایجاد و باعث افزایش دما می شود. این طوفان گرد و غبار باعث افزایش درجه حرارت حتی بیشتر، می شود پس می توان گفت مریخ دارای یک “اثر گلخانه ای” است! از تمام موارد ذکر شده در بالا می توانیم به این نتیجه برسیم که مریخ یک سیاره خشن و بی ثبات است.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: universetoday.com

با تشکر از: رضا یزدانی

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه

  1. حیات در یک سیاره خشن و بی ثبات چطور میتونه جایگزین زمین باشه با اون طوفانهای عظیم و طولانی …