بیگ بنگ: فالکون هِوی یا فالکون سنگین (Falcon Heavy) که به اختصار (FH) نیز نامیده می‌شود، یک پرتابگر فضایی طراحی شده و توسعه داده شده توسط اسپیس‌اکس است. این پرتاب‌گر مشتق شده از فالکون ۹ بوده و دربرگیرندهٔ یک فالکون ۹ به عنوان قسمت مرکزی و دو بوستر میباشد.

این موشک وقتی در ششم فوریه 2018 به فضا پرتاب شد، قدرتمندترین بوستر (تقویت کننده) در زمان خودش بود. فالکون هِوی تقریبا تمامی اهداف اصلی خود را با موفقیت به انجام رساند. از جمله اهداف آن میتوان به حمل رودستر تسلا و آدمکی به نام استارمن به مقصد فضا و فرود موفق دو بوستر اشاره کرد. ایلان ماسک در آینده قصد دارد قصد دارد از یک موشک بزرگتر بنام استارشات برای اکتشافات مریخ استفاده نماید.

تاریخچه توسعه فضایی

اسپیس ایکس در سال 2002 با پشتیبانی ماسک تاسیس گردید. ماسک شرکت‌های «Zip2» و «PayPal» را قبلا فروخته بود. اسپیس ایکس پس از طراحی و پرتاب موفقیت‌آمیز موشک فالکون 1، از سوی سازمان فضایی ناسا بودجه ای دریافت کرد تا فضاپیمایی (کپسول دراگون) را طراحی و بسازد.

این فضاپیما در سال 2012 به نخستین فضاپیمای غیردولتی تبدیل شد که باری به مقصد ایستگاه فضایی بین‌المللی حمل کرد. دراگون برای رسیدن به فضا نیازمند موشک سنگین‌تری بود و فالکون 9 را به کار گرفت. این موشک توسط اسپیس ایکس طراحی شده و در سال 2010 پرتاب شد. ایلان ماسک در سال 2011 موشک بزرگتری تحت عنوان «فالکون هِوی» را معرفی کرد.

در آن زمان، ماسک مدعی شد که موشک تازه ساخته شده می تواند 53000 کیلوگرم بار به فضا حمل کند؛ یعنی دو برابر ظرفیت شاتل فضایی. ماسک همچنین این پیش‌بینی را مطرح کرد که فالکون هِوی در سال 2013 آماده پرتاب خواهد شد. البته زمان پرتاب این موشک بارها و بارها در فرایند ساخت آن به زمان بعد موکول گردید. در سال‌های 2015 و 2016، موشک فالکون 9 با شکست‌های فاجعه باری روبرو شد. پروازها دو بار به حالت تعلیق در آمدند و دلایل ناکامی در پرتاب مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.

کمپانی اسپیس ایکس، با چندین آزمایش دریافت که می‌تواند موشک‌های خود را با سرعت مافوق صوت به زمین بازگرداند و موتورهای اصلی موشک (مرحله‌ی دوم) را مجددا روشن کرده و با سرعتی نزدیک به صفر روی پایه‌های خود فرود بیاورد. موردی که در چند مأموریت اخیر اسپیس ایکس به‌خوبی شاهد آن بوده‌ایم. بلند شدن موفق فالکون هوی (سیستمی که پیش‌بینی شده هر پرتابش ۹۰ میلیون دلار هزینه داشته باشد) می‌تواند صنعت فضایی را دچار تحولی شگرف نماید.

مشخصات موشک

فالکون هِوی 70 متر ارتفاع دارد و توانایی حمل بار 64 متریک تُن را نیز داراست. این موشک دو مرحله اجرایی دارد. در مرحله اول، سه هسته موتور موجود است. بوسترها (تقویت کننده‌ها) پس از پرتاب جدا شده و دوباره یکراست به زمین باز می گردند. احتمالا میتوان مجددا از آنها استفاده کرد. هسته مرکزی با دو بوستر مورد پشتیبانی قرار می گیرد. هسته مرکزی سنگین‌تر محموله‌اش را در مرحله دوم حمل می کند. 27 موتور در مرحله اول فالکون هِوی نیروی پیشران 22.819 کیلونیوتنی را در زمان پرتاب دارند.

اولین پرواز و مراحل برنامه‌ریزی شده بعدی

موشک فالکون هِوی برای نخستین بار در ششم فوریه 2018 از مرکز فضایی کِندی در کِیپ کارناوال فلوریدا پرتاب شد. این پرتاب با استفاده از مجموعه پروازی «39A» به انجام رسید. این مجموعه میزبان فضانوردان آپولو و خدمه شاتل فضایی بوده است. تقریبا صدهزار نفر برای تماشای لحظه پرتاب موشک در کنار جاده‌ها و مناطق سواحلی گرد هم آمده بودند. میلیون‌ها نفر هم این صحنه را از پای تلویزیون تماشا کردند.

در طول پرتاب، دو بوستر از فالکون هِوی جدا شده و در محل فرود اسپیس ایکس در ایستگاه نیروی هوایی کیپ کارناوال به زمین نشستند. پخش زنده پس از پرتاب هم بیش از چهار ساعت ادامه پیدا کرد و محموله موشک (رودستر تسلا) و آدمک استارمن نشان داده شد. سپس فالکون هِوی موتورهایش را روشن کرد تا در فضا پیش برد، مقصد مدار مریخ بود، اما طبق برنامه پیش نرفت و اکنون رودستر از مدار مریخ هم عبور کرده است. قرار است با گذشت زمان، اسپیس ایکس هزینه‌های پرتاب فالکون هوی را کاهش بدهد و دلیل آن هم بوسترهای آن است که می تواند مجددا مورد استفاده قرار بگیرد. خودروی قرمز رنگ تسلا که فالکون هوی را در این سفر همراهی می کند علاوه بر مانکن موسوم به مرد ستاره‌ای، به چند دوربین فیلم‌برداری مجهز بود که چشم‌انداز‌های فوق‌العاده را به زمین مخابره کرد. ایلان ماسک تصویر زیر را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد که نشان می‌دهد که خودروی قرمز رنگ ماسک حامل پیامی از سوی بشریت برای فرازمینی‌ها است.

طبق گفته ماسک اسپیس ایکس توانایی ارسال محموله‌هایی سنگین‌تر از یک ماشین به مدار سیاره پلوتو را نیز دارد، چه برسد به مریخ. نکته قابل توجه دیگر فراهم شدن قابلیت ارسال ماهواره‌های به مراتب سنگین‌تر از قبل به مدار زمین است که علوم مختلف از هواشناسی گرفته تا تکنولوژی‌‌های مخابراتی و نظامی را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین پیش‌بینی می‌شود که ناسا نیز که با کمبود بودجه دست و پنجه نرم می‌کند، از موشک‌های فالکون اسپیس ایکس استفاده کند. در تصویر زیر تصویر واقعی مرد ستاره‌ای را در حال انجام بزرگترین ماجراجویی تاریخ بشر مشاهده می‌کنید. چیزی که ایلان ماسک و فالکونش به ما آموخت این بود که وقایع عجیب و غریب غیر ممکن نیستند و برای به واقعیت پیوستن فیلم‌های علمی-تخیلی نیازی نیست قرن‌ها سپری شوند.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: space.com