بیگ بنگ: سطح‌نشین اینسایت ناسا با موفقیت به مریخ رسید، اما مدتی طول خواهد کشید تا این ربات آماۀ کار علمی خود بشود. این آزمایشگاه علمی در مکانی استوایی در مریخ بنام Elysium Plantia فرود آمد، اما این کاوشگر دقیقا چه چیزی را در سیارۀ سرخ بررسی می کند؟

به گزارش بیگ بنگ، اینسایت این زمان را صرفِ بکارگیری و کالیبره کردنِ دو ابزار علمی اصلیِ خود، یعنی یک پروب گرمایی کندوکاو و یک مجموعه از لرزه سنج‌های فوق حساس، می کند. این ادوات باید توسط بازوی رباتیکی کاوشگر روی سطح مریخ قرار گیرند و اعضای تیم اینسایت میخواهند از رسیدنِ کاملا دقیق به این گام مهم – که هیچ ربات مریخ­‌نوردی تا کنون آن را انجام نداده –  مطمئن باشند.

بنابراین محققان چند هفته بعدی را به مطالعۀ محل دقیق فرود اینسایت و تصمیم‌­گیری در مورد بهترین محل استقرار، می پردازند. سپس محققان پیشرانش جت ناسا تجهیزات را با استفاده از ابزار آزمایشی(testbed) کاوشگر امتحان می کنند. الیزابت بَرِت سرپرست عملیات­‌های ابزاری از JPL، گفت: «این کار شامل “زمینی کردنِ” ابزار آزمایشی به منظور شبیه‌سازی محیط واقعیِ اینسایت در سیاره سرخ میباشد.

بَرِت این پیاده‌سازی را به یک نسخۀ بسیار دشوار و با ریسک زیاد از بازیِ ماشینِ چنگک تشبیه کرد. بَرِت گفت: این مورد زمان بیشتری میگیرد و توقف‌های بیشتری هم میخواهد، چون قبل از بالابردن قلاب باید مطمئن شوید دقیقا آن را روی بارِ مورد نظر برده‌اید و قبل از اینکه رهایش کنید باید مطمئن باشید که آیا واقعا روی سطح مریخ قرار گرفته یا نه. بازوی اینسایت در واقع چنین جابجایی را انجام میدهد، چون سپری را برای محافظت از نوسانات باد و دما، که میتواند در جمع‌آوری و تفسیر داده‌ها مؤثر باشد، روی مجموعه لرزه سنج‌ها خواهد گذاشت.

بَرت اضافه کرد: اتمام استقرار تجهیزات دو تا سه ماه و سپس چند ماه دیگر هم برای آماده شدنِ اینسایت برای عملیات مهم علمی خود روی مریخ زمان خواهد برد. این زمان اضافی برای حفاری کردنِ پروب گرمایی، تا 5 متر زیر سطح مریخ، و کالیبره کردنِ هر دو ابزار، مورد نیاز خواهد بود. وقتی این ابزارها در حال کار کردن هستند، لرزه سنج‌ها بدنبالِ “لرزه‌های مریخ” که ناشی از غرش‌های درونی سیاره سرخ و برخورد شهاب سنگ‌ها هستند، خواهد بود.

بطور همزمان پروبِ گرمایی جریانِ گرمایی را در عمق‌های مختلف سنجش می کند. همچنین اعضای تیم اینسایت اطلاعاتی را دربارۀ هسته مریخ با اندازه‌­گیری تکان­ه‌ای جزئی در کجیِ محور سیاره بدست خواهند آورد – داده‌ها با ردیابی دقیق موقعیت اینسایت در طول زمان جمع­‌آوری خواهند شد. در مجموع، این مشاهدات موارد بسیاری را دربارۀ ساختار و ترکیب درونی مریخ آشکار می کند که به نوبه خود واقعیات قابل توجهی در مورد نحوۀ شکل­‌گیری و تکامل سیارات سنگی را آشکار خواهد کرد.

در حال حاضر اینسایت اطلاعاتی از قبیل عکس‌های غبارآلود از محیط اطراف خود، به نمایش گذاشته است. و این آزمایش کوچک، یعنی اولین تصویر فرودگر ثابت از مریخ، نشانۀ خوبی برای جمع‌آوری اطلاعات در آینده خواهد بود. برت و دیگر اعضای تیم گفتند به نظر می رسد این منطقه نسبتا مسطح و شنی است، بدون صخره‌های بسیار بزرگ یا موانعی دیگر برای استقرار. برت اضافه کرد: «ما همه از ابتدا مطمئن بودیم که اولین تصویر به ما کمک می کند تا تعیین کنیم چه اندازه در قراردادن تجهیزات مشکل خواهیم داشت و از اینکه به نظر می رسد ما قادر به انجام راحت و کامل آن هستیم، خیلی خوشحال و امیدواریم.»

اینسایت(Insight) مخفف ” Interior Exploration using Seismic Investigation, Geodesy and Heat Transport” میباشد. ماموریت سطحی این کاوشگر برای یک سال مریخی که تقریبا دو سال زمینی می شود برنامه‌ریزی شده است. آنطور که اعضای تیم گفته‌اند، احتمالا همین مدت زمان برای جمع‌آوری اطلاعات کافی برای رسیدن به اهداف اصلی ماموریت خودش، نیاز است.

ترجمه: فرشید معرفت/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: space.com