تهیه نقشه از یک میلیارد ستارۀ کهکشان راه شیری
بیگ بنگ: ستاره شناسان آژانس فضایی اروپا دقیق ترین نقشه کهکشان راه شیری که شامل بیش از یک میلیارد ستاره است، را منتشر کردند. این نقشه که توسط ماهواره گایا(Gaia) تهیه شده نشان می دهد کهکشان راه شیری نشان بزرگتر از چیزی است که پیش از این تصور می شد.
به گزارش بیگ بنگ، ماهواره ی گایا در راه خود برای مونتاژ دقیقترین نقشه سه بعدی از کهکشان راه شیری، موقعیت دقیق و درخشش یک میلیارد و 142 میلیون ستاره را مشخص کرده است. این ماهواره سازمان فضایی اروپا در دسامبر 2013 به فضا پرتاب شد و از ماه جولای سال 2014 با گردش در مدار خورشید، با استفاده از دوربین یک میلیارد پیکسلی خود از سایر کهکشان تصویربرداری میکند. در ویدئوی زیر نحوه ی اسکن آسمان توسط ماهواره ی گایا را به منظور سرشماری ستارگان راه شیری مشاهده کنید:
دوربین این ماهواره که در فاصله 1.5 میلیون کیلومتر از زمین مستقر شده بزرگترین نمونه در نوع خود به شمار میرود و میتواند یک تار موی انسان را از فاصله 1000 کیلومتری مشاهده کند. اکنون دانشمندان سازمان فضایی اروپا از این تصاویر استفاده کرده و یک نقشه سهبعدی از کهکشان راه شیری را ایجاد کردهاند. این نقشه مساحتی در حدود 100 هزار سال نوری را پوشش میدهد و شامل بیش از یک میلیارد ستاره است. این نقشه 100 برابر کاملتر از همه نقشههای موجود از راه شیری است. از بین 1 میلیارد و 142 میلیون ستاره ای که اکنون موقعیت آنها را در فضا می دانیم، در حدود 400 میلیون ستاره، ناشناخته وجود دارد. بنابراین کهکشان راه شیری بزرگتر از آن چیزی است که پیش از این تصور می شد.
در این نقشه، موقعیت و حرکت هر ستاره ترسیم شده که به ستارهشناسان اجازه میدهد فواصل آنها را از زمین تعیین کنند. دادههایی در مورد دما، درخشش و ترکیبات شیمیایی حدود دو میلیون نمونه از درخشان ترین ستارهها نیز در این نقشه آمده است. البته با وجود این سطح از دقت، نقشه مذکور تنها یک درصد از تعداد برآورد شده کل ستارگان کهکشان راه شیری را در برگرفته است. از این رو ماهواره گایا همچنان تا دو سال دیگر به کار خود برای رصد کهکشان ادامه خواهد داد.
اطلاعات بدست آمده از این ماموریت برای درک منشا و تکامل کهکشان راه شیری، کشف هزاران جهان جدید، تشخیص سیارک های تهدید آمیز برای زمین، یادگیری در مورد توزیع ماده تاریک و حتی آزمایش نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین استفاده خواهد شد. بازبینی و ساماندهی اطلاعات خام به دست آمده از ماهواره ی گایا و اطمینان از موقعیت و شدت نور ثبت شده از بیش از یک میلیارد ستاره در فضا، با تلاش 450 دانشمند فضایی و متخصص نرم افزار اروپایی به انجام رسید.
ماهواره گایا برای انجام یک ماموریت پنج ساله به فضا پرتاب شد و هدف اولیه آن، شناسایی یک میلیارد ستاره بود. اما از آنجا که این تلسکوپ توانست در طول یک سال ماموریت اولیه را به انجام برساند، ظاهرا قرار است تعداد بسیار بیشتری از ستاره های موجود در کهکشان راه شیری را شناسایی کند. آنچه این تلسکوپ تاکنون شناسایی و اسکن کرده است، در حدود یک درصد از تمام ستارگان موجود در کهکشان راه شیری است و هنوز راهی بسیار دراز تا شناسایی تمام ستارگان موجود در این کهکشان باقی است. جزئیات بیشتر این پژوهش در Astronomy & Astrophysics منتشر شده است.