ثبت درخشانترین انفجار کیهانی
به تازگی یک انفجار عظیم در جهان پیرامون ما رخ داده است، و تلسکوپهای بزرگ واقع در سراسر زمین و مستقر در فضا در حال بررسی آن هستند. این انفجار پرتوی گاما، بنام GRB 130427A، اولین بار توسط ماهواره سویفت واقع در مدار زمین در پرتوهای پرانرژی ایکس دیده شد و به سرعت به زمین گزارش شد. حدود سه دقیقه بعد، تلسکوپ نیم متری ISON در نیومکزیکو این انفجار را در نور مرئی رصدکرد، روشنایی فوق العاده آن را تشخیص داد، و مختصات دقیقتر آن را بازیابی نمود. در عرض چند دقیقه بعد، این نقطه مقابل نوری درخشان توسط چند تلسکوپ ردیابی شد. این تلسکوپها که قابلیت بازنشانهروی با سرعت بالایی دارند، عبارتند از تلسکوپ 2/0 متری P60 در کالیفرنیا، تلسکوپ 1/3 متری PAIRTEL در نیومکزیکو، و تلسکوپ 2/0 متری Faulkes، در شمال در هاوایی. حدود دو ساعت بعد، تلسکوپ 8/2 متری شمالی جمینی در هاوایی یک انتقال به سرخ 0/34 را برای این انفجار تشخیص داد، و بدین ترتیب موقعیت آن را در فاصله حدود 470 میلیون سال نوری تخمین زد – که این فاصله از لحاظ قراردادهای کیهانی «نزدیک» در نظر گرفته میشود.
پیش از اینها نیز در تصاویری که از RAPTOR در حین پردازش آسمان بهدست آمده بود٬ این انفجار ثبت شده بود. این تصاویر نشان دادند که قدر این انفجار در حدود ۷/۴ است. این تصاویر حدود ۵۰ ثانیه پیش از سوییفت از این انفجار خبر داده بودند. این فوران یکی از پرنورترین فوران سالهای اخیر بوده است. سیگنالی از GRB 130427A در امواج رادیویی کم انرژی نیز توسط مجموعه بسیار بزرگ (VLA) و در بالاترین انرژی که تا کنون توسط ماهواره فرمی ثبت شده، یافت شده است. نوترینو، موج گرانشی، و تلسکوپ های طراحی شده برای شناسایی تنها فوتونهای با انرژی بسیار بالا، در حال بررسی داده های خود هستند تا یک سیگنال از GRB 130427A بیابند. در این تصویر انیمیشنی، پرتوی گامای تمام آسمان نشان داده شده، که برای لحظه ای تحت سلطه درخشش شدید GRB 130427A قرارگرفته است. به طور حتم٬ تعقیب این انفجار در طولموجهای نور مرئی ادامه پیدا میکند، زیرا این احتمال وجود دارد که در آیندهای نزدیک یک ابرنواختر کلاسیک به وقوع بپیوندد.
فوران های پرتو گاما درخشان ترین انفجارهای کیهانی هستند. به گفته ستاره شناسان، بیشتر این فوران ها زمانی رخ می دهند که ستارگان سنگین سوخت هسته ای خود را به پایان برده و زیر فشار وزن خود می رُمبند. “هسته ی ستاره” همچنان که رمبیده و فشرده شده تا به سیاهچاله تبدیل شود، فواره هایی از مواد را نیز با سرعت نور به بیرون می جهان اند.
این فواره ها که از هسته بیرون جهیده اند، از درون ستاره ی در حال رمبش می گذرند و وارد فضا می شوند. در فضا با گازی که پیش تر توسط ستاره پس زده شده برخورد و بر هم کنش انجام می دهند و پرتوهای پستاب درخشانی تولید می کنند که با گذشت زمان ضعیف و ناپدید میشود.
Read More : http://apod.nasa.gov/apod/ap130508.html
http://www.nasa.gov/topics/universe/features/shocking-burst.html