راز ستاره های مغناطیسی عظیم
بیگ بنگ: یک دانشجوی دوره دکتری سیستم دو ستاره ای پرجرم و منحصر به فردی با میدان مغناطیسی را کشف کرده که می تواند به رمزگشایی این نوع ستارگان کمک کند.
به گزارش بیگ بنگ، تصور می شود حدود یک سوم ستاره ها در کهکشان ما در سیستم های دوتایی قرار دارند، جایی که دو یا چند ستاره به دور یک نقطه معمولی می چرخند. این اجرام برای اخترشناسان بسیار با ارزش هستند، چون تماشای رفتار آنها به محققان اجازه می دهد که جرم آنها و ارتباط آن با روشنایی شان را بررسی نمایند کلیدی که به ما اجازه می دهد بفهمیم ستارگان چگونه تکامل پیدا می کنند.
“مت شولتز” دانشجوی دکتری از دانشگاه گرونبل فرانسه، برهمکنش مغناطیسی ستاره های دوتایی نزدیک را با استفاده از تلسکوپ فرانسوی کانادایی هاوایی مورد بررسی قرار داد. “Epsilon Lupi”چهارمین سیستم ستاره ای درخشان در صورت فلکی گرگ است. این جفت ستاره در حدود 500 سال نوری از زمین قرار دارند و هر دوی آنها آبی رنگ هستند. هر کدام 7 تا 8 برابر جرم خورشید را دارند، در واقع ادغام جفت ستاره با هم باعث شده که با نوری معادل 6000 برابر خورشید بدرخشند.
دانشمندان برای سالها می دانستند که این یک سیستم دوتایی است، اما ایده ای نداشتند که این دو ستاره غول پیکر دارای میدان مغناطیسی هستند. به گفته ی شولتز: « منشا مغناطیس میان ستاره های پرجرم ناشناخته است و این کشف به ما کمک خواهد کرد تا این پرسش را مطرح کنیم که چرا این ستاره ها میدان مغناطیسی دارند.»
در ستاره های سرد مانند خورشید میدان مغناطیسی توسط دینامی باعث انتقال گرما در لایه های بیرونی ستاره می شود، اما در ستاره های عظیم این انتقال گرما وجود ندارد در نتیجه هیچ گاه از دینام مغناطیسی پشتیبانی نمی کند، با این وجود حدود 10 درصد ستاره های بزرگ از میدان های مغناطیسی قوی پشتیبانی می کنند. دو توضیح برای منشا میدان مغناطیسی وجود دارد، هر دو ایده براساس چیزی بنام “فسیل میدان مغناطیسی” تعریف می شوند، در واقع این میدانی است که از یک نقطه در گذشته ستاره ایجاد کرده و سپس در سطح آن قفل شده است.
فرضیه اول این است که میدان مغناطیسی زمانی که ستاره آغاز به شکل گیری کرده، تشیکل شده است. در فرضیه دوم میدان مغناطیسی از دینامی تشکیل شده که توسط مخلوط شدید ماده ی رانده شده در زمان شکل گیری دو ستاره ی دوتایی، ایجاد شده است. به گفته ی شولتز: « این کشف به ما اجازه می دهد که سناریوی ادغام ستاره های دوتایی را رد کنیم، با این حال یافته های اولیه نشان می دهد، کمتر از دو درصد ستاره های بزرگ دوتایی میدان مغناطیسی دارند و ما هنوز دلیل آن را نمی دانیم.»
این تحقیقات نشان می دهد قدرت میدان مغناطیسی در ستاره های دوتایی شبیه هم هستند. با این حال میدان مغناطیسی آنها بر ضد هم دیگر است، مثلا میدان مغناطیسی قطب شمال یک ستاره همراستا با میدان مغناطیسی قطب جنوب ستاره دیگر است و حتی ممکن است دو ستاره یک میدان مغناطیسی را با هم به اشتراک گذاشته باشند. شولتز افزود: « ما مطمئن نیستیم دلیل آن چیست ولی احتمالا به دلیلی مهمی درباره تعامل ستاره ها با یکدیگر ارتباط دارد.» زمانی که ستاره ها به اندازه کافی به هم نزدیک هستند به مگنتوسفر آنها به احتمال زیاد در تعامل با هم است و میدان مغناطیسی آنها می تواند بعنوان یک ترمز برای کم کردن سرعت ستاره ها در دراز مدت در چرخش فزاینده نسبت به هم باشد. جزئیات بیشتر این پژوهش در arxiv.org منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: phys.org