رخدادهای خشن کیهانی در مرکز کهکشان راه شیری
بیگ بنگ: تیمی بینالمللی از ستاره شناسان موسسه ماکس پلانک در آلمان، با استفاده از ماهواره پرتوی ایکس نیوتن(XMM-Newton) تصاویری از رخدادهای ویرانگر کیهانی را از مرکز کهکشان راه شیری شکار کردند.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا مطالعه انتشارات پرتو ایکس ناشی از مرکز کهکشان از اهمیت بالایی در نجوم برخوردار است. این یکی از نخستین پروژههای بزرگی است که توسط ماهواره پرتو ایکس نیوتن و درست پس از پرتاب آن انجام میشود و این ماهواره مرکز کهکشان را اسکن میکند. دانشمندان حاضر به تازگی به اسکن جدیدی توسط این ماهواره دست یافتهاند و این مشاهدات را با تمامی دادههای آرشیوی جهت کسب بهترین نقشهها در منشور پرتو ایکس و انتشارات خطی مرتبط کردند. تیم علمی قادر بود رخدادهای ویرانگری که مقادیر وسیع انرژی آزاد میکنند را به طور دقیق تعیین کند.
این مطالعه منجر به کشف چگونگی اثرگذاری حبابهای پلاسمای ساطعکننده پرتو ایکس عظیم با عرض دهها سال نوری بر محیط شد که حفرههای عظیمی را در گاز، غبار و پلاسمای سردتر واقع در مرکز کهکشان راه شیری ایجاد میکنند. یکی از مهمترین سرنخهای حاضر در این تصاویر پرتو ایکس یک جفت لوب دوقطبی است که دهها سال نوری در بخش فوقانی و زیرین صفحه کهکشانی گسترده شدهاند و در مکان سیاهچاله غولپیکر آن قرار گرفتهاند.
یافتههای جدید سیاهچاله کمان – ای* (Sagittarius A*) در مرکز کهکشان راه شیری را حین ارتکاب اعمال خشونتآمیز نشان میدهد؛ در واقع منابع ماده و انرژی مورد نیاز برای متورمکردن این لوبهای دوقطبی با انتشارات پرتو ایکس داغ میتوانند جریانات بیرونی پرتابشده از افق سیاهچاله غولپیکر، بادهای ستارگان عظیمی که حول این سیاهچاله میچرخند یا رخدادهای ویرانگر مرتبط با مرگ ستارگان غولپیکر نزدیک به آن باشند. جرم این سیاهچاله ی غول آسا در مرکز راه شیری بالغ بر 4.3 میلیون برابر جرم خورشید است.
دانشمندان همچنین ردپاهایی از پلاسمای داغ را در حاشیههای منطقه تصویربرداریشده که دارای عرض صدها سال نوری است، کشف کردند. این بدین معناست که عملیات خشونتآمیز واقع در مرکز کهکشان راه شیری دارای اثراتی است که بیش از این ناحیه بسط مییابند. پلاسمای تازهکشف شده احتمالا با جو غیرمتناجس گاز داغ نواحی کهکشان راه شیری مرتبط است که شاید توسط جریانات دورهای یا مداوم جرم و انرژی هسته کهکشان راه شیری تغذیه میشوند.
سازههای مشابه، گاهی در مراکز کهکشانهای دیگر یافت میشوند؛ با این حال، به یمن نزدیکبودن کهکشان راه شیری، ماهواره پرتو ایکس نیوتن میتواند از این پدیدهها در جزئیات فوقالعاده تصویربرداری کند. جزئیات بیشتر این پژوهش در oxfordjournals منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع: sci-news , ESA