بیگ بنگ: در مرکز کهکشان راه شیری یک سیاهچالۀ بسیار پرجرم وجود دارد که جرمی 4 میلیون برابر جرم خورشید دارد و علاوه بر ایجاد نیروی گرانشی عظیم، پرتوهای فرابنفش و ایکس از خود ساطع می کند. محیط اطراف آن یکی از آشفته‌ترین مناطق ِ کهکشان می باشد.

یک پیش ستاره با جذب گازهای موجود در غبار نزدیک به خود و چرخاندن آنها در اطرافش، مواد را از قطب‌های شمال و جنوب پرتاب می کند که اصطلاحا جت نامیده می شود.

به گزارش بیگ بنگ، رصد تشکیل ستاره بسیار مشکل است اما تعداد زیادی از ستارگان تازه متولد شده را می توان مکان‌یابی نمود که چگونگی آن نیز مربوط به اطلاعات ما در خصوص تشکیل ستاره می باشد. ابتدا ستارگان زندگی خود را در بین ابرهای غبارآلود و گاز موجود در دیسک ِ کهکشانی تشکیل می دهند. مخصوصا بخش‌های چگال این ابرها در اثر رمبش ناشی از گرانش یک تودۀ فشرده از گازها را که پیش ستاره نام دارد شکل می دهند البته این پیش ستاره‌ها باز هم از ابرهای غبار اطراف خود، گازها و مواد را جذب خود می نمایند.

این فرآیند در سحابی شکارچی رصد شده است، چرا که در این سحابی شرایط لازم برای تشکیل ستاره وجود دارد. اما نیروهای کشندی موجب دور شدن توده‌های غبار از مرکز پیش ستاره می گردند و همچنین تابش‌های شدید مانع از رشد کامل ستاره می شوند. رصدهای اخیر بر روی 11 پیش ستاره انجام شده که در فاصله 3 سال نوری از سیاهچالۀ عظیم واقع در مرکز کهکشان راه شیری قرار گرفته‌اند. فرهاد یوسف زاده، نویسنده مقاله گفت: «این خیلی عجیب است که ما اکنون به این نتیجه رسیدیم که ستارگان کم جرم در نزدیکی اَبَر سیاهچاله‌ها شکل می گیرند. این نتیجه به ما نشان می دهد که حتی در مکان‌هایی که احتمال تشکیل ستاره بسیار کم است، باز هم تشکیل ستاره غیر ممکن نیست.»

دو پیش ستاره که شبیه به عینک است، Double Lobes نام دارد، بخشی از گاز و غبار توسط پیش ستاره از قطب‌های شمال و جنوب به صورت جت پرتاب می شوند. آرایه تلسکوپی آلما با استفاده از مولکول مونواکسیدکربن این جت‌ها را آشکار کرد، طوری که در طول موج‌های در حد میلیمتر نیز می تواند به خوبی بدرخشد. ستارگان جوان در شرایط بخصوصی شکل می گیرند؛ در همین سال، رصدخانه جنوبی اروپا تشکیل ستارگان جوان را در محیط بسیار آشفتۀ مابین برخورد دو کهکشان رصد کرد، البته این ستارگان جوان نسبت به بقیه پیرتر(در حد 10 میلیون سال) و بزرگتر بودند. در هر صورت این دو ستارۀ جوان 6000 سال است که در کنار هم قرار دارند و به سیاهچاله نزدیک‌تر شده‌اند.

محققان راه‌های مختلف اینکه چگونه یک ستاره در شرایط نه چندان مناسب به وجود می آید را بررسی نمودند. برای قرار گرفتن دو پیش ستاره در کنار هم به منظور رشد، نیروهای دیگر باید موجب فشرده شدن مادۀ پیش ستاره‌ها شوند. به عنوان مثال، ابرهای گازی که با سرعت زیاد در حرکتند، توسط نیروهای باید به سمت مرکز پیش ستاره‌ها بیایند یا جت‌هایی که از اَبَرسیاهچاله می آیند باید مواد را به طرف پیش ستاره‌ها سوق دهند.

مارک واردل، یکی از دست اندرکاران پروژۀ تحقیق در این باره گفت: «مرحله بعدی این است که ستارگان تازه تشکیل شده که اکنون گاز و غبار به دورشان می گردد را رصد کنیم، در این صورت این امکان وجود دارد که سیارات از همین گاز و غبارها تشکیل شوند و یا ستارۀ جدید دیگری در کهکشان تشکیل شود.» نتیجه این تحقیقات در نشریه Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.

ترجمه: امیرعلی توجه/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: newatlas.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه