سرنوشت ِ سیارهها در دستان سیاهچالهها
بیگ بنگ: تحقیقات جدید نشان می دهند، احتمالا اَبَرسیاهچالهها در مرکز کهکشان راه شیری، سیارههای کوچک به اندازۀ نپتون را به سیارههای سنگی بزرگتر از زمین تبدیل کرده باشند.
به گزارش بیگ بنگ، باور بر این است سیاهچالههای بزرگ دست کم در مرکز بیشتر کهکشانها وجود داشته باشند. این سیاهچالهها مواد اطراف خود را بلعیده و پرتوهای ایکس و فرابنفش تولید می کنند. یافتههای جدید نشان میدهند این گسیلهای قدرتمند می توانند جو گازی و غلیظ سیارههای اطراف خود را از بین برده و سیاره را به قطعه سنگی بزرگ تبدیل کند. بر اساس بیانیۀ مرکز اخترشناسی هاروارد-اسمیتسونیان، احتمالا این اجرام سنگی از زمین سنگینتر بوده و از همین رو آنها را “اَبَر زمین” می نامند.
“هاوارد چن” محقق ارشد این پژوهش و دانشجوی فوق دکترای گروه علوم زمین و سیارات دانشگاه نورتوسترن گفت: «دیوانگی است که سیاهچالهها را علت شکل ِکنونی برخی سیارات بدانیم اما این موضوع میتواند به خوبی در مرکز کهکشان ما صدق کند.» محققان در این تحقیقات محیط اطراف سیاهچاله کمان A(با جرمی معادل 4 میلیون برابر خورشید و در فاصلۀ حدود 26000 سال نوری زمین) را که در مرکز کهکشان راه شیری پرسه میزند، مورد بررسی قرار دادند.
محققی بنام جان فوربس نیز گفت: «ما میخواستیم بدانیم تشعشعات مذکور از سیاهچالۀ مرکزی راه شیری می تواند چه اثری بر سیارات مجاورش داشته باشد. تحقیقات ما نشان می دهد این سیاهچاله می تواند زندگی یک سیاره را تغییر دهد.» محققان اثر تشعشات سیاهچاله بر روی سیارات در شعاع 70 سال نوری که جرمی بین زمین و نپتون دارند را مورد بررسی قرار دادند. این سیارات با نام “اَبَرزمین” شناخته می شوند زیرا بزرگتر از سیاره سنگی و دارای آب ما بوده یا کوچکتر از سیاره سرد و گازی منظومه ما، یعنی نپتون هستند.
آوی لئوب در این باره اضافه کرد: «این اَبَر زمینها یکی از متداولترین نوع سیاراتی هستند که اخترشناسان موفق به کشف آنها شدهاند. بررسیهای ما نشان می دهند این سیارات در محیطی مناسب می توانند اشکال جالبی به خود بگیرند.» محققان اظهار داشتند در حقیقت، یافتههای اخیر نشان می دهند ممکن است این فرایند در مرکز کهکشان راه شیری بسیار متداول باشد.
ممکن است برخی از این سیارات در منطقۀ قابل سکونت ستاره یافت شوند که دما در آنجا برای تشکیل آب مایع و شاید حیات مناسب باشد. گرچه به دلیل وجود انفجارهای ابرنواختری، پرتوهای شدید گاما و دیگر تشعشعات سیاهچالهای که قابلیت از بین بردن کامل جو یک سیاره را دارند، احتمال وجود هر نوع حیات در این سیارات بسیار پایین است. به علاوه، ستارهای گذرا می تواند اختلالات گرانشی ایجاد کند که باعث جداشدن سیاره از ستارۀ میزبان خود شود. محققان اظهار داشتند وجود چنین اختلالاتی در مناطق پرستاره بسیار محتمل است.
لئوب افزود: «بطور کلی ما قبول داریم که وجود حیات در مناطق داخلی کهکشان راه شیری بسیار بعید است. با وجود اینکه همۀ شواهد بر علیه وجود حیات است، پراکندگی حیات در فضا بطور طبیعی، یا وجود حیات به وسیله ارتباط میان سیارهای یا میان ستارهای، در این محیط چگال بسیار محتملتر است.» شناسایی سیارات در مرکز کهکشان راه شیری به دلیل فاصلۀ زیاد آن با زمین، فراوانی ستارهها و ابرهای غلیظ غبار و گاز که جلوی نور را می گیرند، امری چالش برانگیز است. گرچه تلسکوپهای زمینی بزرگتر نسل بعدی مثل تلسکوپ بسیار بزرگ اروپا، می تواند با جستجوی “عبور” سیارات از مقابل ستارۀ میزبان خود، به حل این مشکل کمک کنند. به گفته محققان، روش دیگری که می تواند برای شناسایی این سیارات مرموز مفید باشد، جستجوی ستارههایی با عناصر غیرمعمول جوی است که نشان می دهد آن ستاره از مرکز کهکشان سفر کرده است.
ترجمه: رضا کاظمی/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: Livescience.com
با سپاس…