بیگ بنگ: دانشمندانی که به دنبال امواج گرانشی هستند، دریافتند که جهش‌های موجود در فضا-زمان از 5 برخورد احتمالی حکایت دارد. در یکی از این موارد، سیاهچاله‌ای را می بینیم که در حال بلعیدن یک ستاره نوترونی است.

در این عکس مفهومی، نشان دهنده یک سری رویدادهایی است که در زمان ِ بلعیده شدن یک ستارۀ نوترونی توسط سیاهچاله اتفاق می افتد. در نتیجه، انفجارهای پرتو گاما به وقوع می پیوندد. با بکارگیری آشکارسازهای پیشرفته، رویدادهای موج گرانشی به طور متداول شناسایی می شوند.

به گزارش بیگ بنگ، «رصدخانه موج گرانشی تداخل سنج لیزری» از جهش‌های کوچک در فضا-زمان برای یافتن آن دسته از امواج گرانشی استفاده می کند که از برخوردهای میان اجرام کیهانی با فاصله چند میلیارد سال نوری از زمین، پدید آمده‌اند. در گذشته، امکان بررسی چنین رویدادهایی از زمین غیرممکن بود، اما بروزرسانی‌های تازه‌ای که در آشکارساز لایگو(LIGO) انجام شده، این فرصت را به دانشمندان داده تا رویدادهای امواج گرانشی را تقریبا به صورت هفتگی ثبت کنند.

لایگو توانست 5 برخورد را در یک ماه ثبت کند

در آغاز ماه آوریل 2019، دانشمندانی که در لایگو مشغول به کار هستند، فاز سوم مشاهدات این رصدخانه را کلید زدند. آنها با استفاده از دو محل شناسایی در واشنگتن و لوئیزیانا به همکاری با مرکز شناسایی ویرگو در اروپا پرداختند و خیلی زود، طیفی از برخوردهای کیهانی را در طول یک ماه کشف کردند. در مجموع، 5 نامزد موج گرانشی بالقوه در ماه آوریل 2019 به ثبت رسیده است. این تعداد تقریبا نصف همه مشاهدات قبلی (11 مورد) است. سه مورد از این رویدادها به برخورد سیاهچاله‌ها مربوط می شود، اما دو مورد آخر قدری برای اخترشناسان نادر هستند: یکی که به ادغام ستاره نوترونی در فاصله 500 میلیون سال نوری از زمین مربوط است و دیگری سیاهچاله‌ای است که یک ستاره نوترونی را در فاصله 1.2 میلیارد سال نوری از زمین می بلعد. همۀ این سیگنال‌ها که LIGO و Virgo شناسایی کرده‌اند، باید در تجزیه و تحلیل‌های بعدی مورد تایید نهایی قرار بگیرند.

عصر تازه‌ای در مشاهده امواج گرانشی

اگرچه این مشاهدات از جمله دستاوردهای ارزشمند در اخترشناسی هستند، اما این تازه اول کار است چرا که دانشمندان بطور پیوسته در حال ارتقای لایگو هستند تا برخوردهای دورتر را شناسایی نمایند. «سالواتوره ویتاله» محقق در رصدخانه لایگو در MIT در یک مصاحبه بیان کرد: «هیجان‌انگیزترین نکته درباره شروع فاز سوم مشاهدات این است که هر ماه منتظر شناسایی رویدادهای جدید هستیم. لذا شرایط برای انجام آزمایش‌های مختلفی که مستلزم شناسایی‌های دقیق و شفاف هستند، فراهم می آید.»

در فرایندهای شناسایی امواج گرانشی در آینده، میتوان ابرنواخترهای دوردست و حتی سیگنال‌هایی که از ستاره‌های نوترونی نشات می گیرند را پیدا کرد. محققان سیستمی را هم راه‌اندازی کرده‌اند تا مردم را در جریان اتفاقات و شناسایی‌های جدید بگذارند. اکنون علاقمندان به اخترشناسی می توانند بصورت آنلاین اطلاعات خوبی را درباره این پروسه بدست بیاورند.

ترجمه: منصور نقی‌لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: