بیگ بنگ: ناسا در نشست خبری ویژه خود بر اساس تصاویر ثبت شده ی تلسکوپ فضایی هابل از کشف آبفشان‌هایی بر روی اروپا، قمر مشتری خبر داد که نشان دهنده وجوده اقیانوسی در زیر سطح یخ‌زده این قمر مرموز است. این یافته ها مهر تاییدی است بر سایر مشاهدات تلسکوپ هابل مبنی بر اینکه قمر یخی اروپا ستون های بخار آب را با فشار به بیرون منتشر می کند.
تیم تحقیقاتی به رهبری ویلیام اسپارکس از مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی در بالتیمور با بررسی حاشیه قمر اروپا به هنگام عبور آن از مقابل مشتری موفق به مشاهده این تصاویر شدند. هدف اصلی از مشاهدات تیم رسیدن به این نتیجه بود که آیا این قمر اتمسفری منبسط و نازک دارد یا دارای اگزوسفر میباشد. این تیم با بهره‌گیری از روش مشاهداتی مشابه که اتمسفر های پیرامون سیارات در حال چرخش به دور ستاره های دیگر را آشکار میسازد، دریافت که اگر ستونهای بخار آبی از سطح این قمر به بیرون آیند، مشاهده فعلی بهترین راه برای سنجش صحت این موضوع میباشد.
اسپارکس طی توضیحاتی افزود: « اتمسفر سیاره ی واقع در خارج از منظومه شمسی نقش مهمی در جلوگیری از تابش نور ستارگان دارد. اگر اتمسفر نازکی در اطراف اروپا وجود داشته باشد، از قابلیت مسدود سازی قسمتی از نور مشتری برخوردار خواهد بود. در این حالت، قمر بصورت تصویر سیاه نما دیده می شود. ما درصدد یافتن ویژگی‌های جذبی پیرامون حاشیه اروپا بودیم، به ویژه زمانیکه از بخش مسطح مشتری گذر می کرد. تیم تحقیقاتی اروپا را به هنگام گذر از مقابل مشتری در ۱۰ رویداد مجزّا مورد بررسی قرار داد که ۱۵ ماه بطول انجامید. آنان به چیستی آبفشان های خارج شونده در سه رویداد پی بردند.
تحقیقات حاضر شواهدی مهم در خصوص وجود آب در اروپا می دهد. تیم تحت رهبری لورنز راث از مؤسسه تحقیقات جنوب غرب در سن آنتونیو در سال ۲۰۱۲ میلادی شواهدی مبنی بر وجود آبفشان ها و بخار آب ارائه کردند که از ناحیه قطب جنوب اروپا به بیرون فوران می کرد. اگرچه هر دو تیم از ابزار طیف نگاری تلسکوپ فضایی هابل استفاده کردند، اما روش های کاملاً مستقلی برای رسیدن به نتیجه ای مشابه در پیش گرفتند. اسپارکس می گوید:« ما زمانیکه میزان مواد لازم جهت ایجاد این ویژگی های جذبی را با روش های کاملا متفاوتی مورد محاسبه قرار می دهیم، کارمان شباهت فراوانی با تحقیق راث و تیمش پیدا می کند. تخمین های انجام شده درباره جرم و ارتفاع ستون ها مشابه هم اند. پهنای دو ستون مشاهده شده با تحقیقات اولیه آنها مطابقت دارد.»
اما این دو تیم آبفشان ها را بطور همزمان و با بکارگیری روش های مستقلی کشف نکرده اند. پس مشاهدات گویای آن است که آبفشان ها می توانند بسیار متغیر باشند، یعنی احتمال دارد مدتی به فعالیت فورانی خود ادامه داده و سپس خاموش شوند. برای مثال، مشاهدات تیم راث در طول یک هفته نخست نتوانست هیچ ستون بخار آبی را ثبت کند. در صورت تأیید، اروپا می تواند دومین قمر در منظومه شمسی باشد که از ستونهای بخار آب برخوردار است. فضاپیمای کاسینی ناسا در سال ۲۰۰۵ نشانه‌هایی از بخار آب و گرد و غبار ناشی از سطح انسلادوس قمر زحل کشف کرد.
پائول هرتز، مدیر بخش اختر فیزیک ناسا در واشنگتن گفت: « قابلیت های منحصر بفرد هابل زمینه ساز تهیه تصاویری از این ستونهای بخار آب شد. پس یکبار دیگر قابلیت تلسکوپ هابل در انجام مشاهدات کم نظیر اثبات شد. این مشاهده احتمالات بسیاری را در پی دارد و ما منتظر عملیات بعدی به منظور دریافت خبرهایی از این اکتشافات هیجان انگیز هستیم. تلسکوپ فضایی جیمز وب نیز میتواند نقش مثبتی را در تحقق این هدف ایفا کند.»
دانشمندان ممکن است، از دید مادون قرمز تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا برای تائید این موضوع بهره ببرند. گفتنی است، این تلسکوپ فضایی از سال ۲۰۱۸ شروع به کار خواهد کرد. آژانس فضایی ناسا، سال گذشته اعلام کرده بود، قصد دارد، تا دهه ۲۰۲۰، یک فضاپیمای رباتیک مجهز به مجموعه از ابزارهای علمی را به مدار اروپا اعزام کند. مشتری بزرگترین سیاره منظومه شمسی و همچنین پنجمین سیاره نزدیک به خورشید است که بیش از ۵۰ قمر آن را احاطه کرده اند. جزئیات کامل این کشف در مجله ی Astrophysical منتشر خواهد شد.
ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ
لینک کوتاه نوشته : https://bigbangpage.com/?p=56399
(۱۶ نفر , میانگین : ۴,۹۴ از ۵)
سلام یک سوال این سیاره که با غروب افتاب و سمت غروب با روشنای زیاد دیده میشه مشتری هست یا تیر؟
با سلام .ناسا اپلکیشینی داره که اگر اونو روی گوشی نصب کنید و گوشی را به سمت هر جرم فضایی در آسمان بگیرید نام اون جرم و مشخصاتشو براتون فهرست میکنه . من پیشنهاد میکنم با نصب این نرم افزار به پاسخ سوالتون برسید .
شما به خدا معرکه اید خدا خیرتون بده.