بیگ بنگ: همانطور که مریخ‌نورد کنجکاوی طول مریخ را می‌پیماید، گذشته‌ی آبدارِ سیارۀ سرخ را مد نظر قرار می‌گیرد. در اوایل سال 2017، دانشمندان کشف شکاف‌های خشک احتمالی در دهانۀ گیل که 3.5 میلیارد سال پیش توسط دریاچه‌ها پر شده بود را اعلام کردند. اکنون، یک مطالعه‌ی جدید تأیید کرده که این ویژگی‌ها در واقع شکاف‌های خشک هستند و جزئیات تازه‌ای را دربارۀ آب‌وهوای باستانی مریخ ارائه می‌دهند.

تصویرِ کاوشگر کنجکاوی از تخته‌سنگ اولد سوکر در روز 1555 مریخی. بستر قرمز رنگ با لبه‌هایی پوشیده شده که در واقع بقایای رسوب‌هایی هستند که شکاف‌ها را پر کرده‌اند؛ این شکاف‌ها در یک دریاچۀ رو به خشکی در دهانه گِیل حدود 3.5 میلیارد سال پیش تشکیل شدند. این تخته‌سنگ تقریبأ 80 سانتیمتر قطر دارد.

به گزارش بیگ بنگ، “ناتالین استین” نویسندۀ ارشد مقاله و زمین‌شناس در موسسه‌ فناوری کالیفرنیا در پاسادنا می‌گوید: «اکنون مطمئنیم که اینها شکاف‌های گل‌ و لای هستند. زیرا شکاف‌های گل‌ و لای خشک فقط در جایی تشکیل می‌شوند که رسوب خیس در معرض هوا قرار گیرد و جایگاه آنها به مرکز بستر دریاچۀ باستانی نزدیکتر است تا لبه‌ی آن که نشان می‌دهد سطح این دریاچه در طول زمان به طرز چشمگیری بالا و پایین آمده است.»

استین می‌گوید: «شکاف‌های گل‌ و لای نشان می‌دهند که دریاچه‌ها در دهانۀ گیل همان چرخه‌هایی را تجربه کرده‌اند که بر روی زمین مشاهده می‌کنیم.»این مطالعه قبل از چاپ در 16 آوریل سال 2018، به طور آنلاین در مجله‌ی زمین‌شناسی منتشر شد. محققان بر تخته سنگی که به اندازۀ میز قهوه است و «اولد سوکر» نامیده می‌شود، تمرکز کردند. اولد سوکر دارای چندضلعی‌هایی مشابه با ساختارهای خشک بر روی کره زمین است. این تیم با استفاده از Mastcam کنجکاوی، تصویربردارِ لنز دستی مریخی، اسپکترومتر تجزیه‌ای لیزر ChemCam (LIBS) و اسپکترومتر پرتو ایکس ذره‌ آلفا (APXS)، یک بررسی فیزیکی و شیمیایی دقیق بر روی این چندضلعی‌ها انجام دادند.

این بررسی دقیق ثابت کرد که چندضلعی‌ها – محدود به یک لایه سنگ و همراه با رسوباتی که شکاف‌های بین آنها را پر می‌کنند – بجای مکانیزم‌های دیگری مثل شکاف هیدروالکتریکی یا گرمایی؛ از قرارگیری در معرض هوا تشکیل شده‌اند. اگرچه دانشمندان از زمان فرود مریخ‌نورد کنجکاوی در سال 2012 می‌دانستند که دهانۀ گیل زمانی حاوی دریاچه بوده، به گفته استین، شکاف‌های گل‌ و لای هیجان‌انگیزند زیرا درک ما از این سیستم دریاچه‌ای باستانی را بالا می‌برند. وی افزود: «در حال ثبت یک لحظه در زمان هستیم. این تحقیق فقط یک فصل از داستانی است که کنجکاوی از زمان آغاز مأموریتش ساخته است.»

ترجمه: سحر  الله وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencedaily.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.