بیگ بنگ: در مقاله‌ای جدید، اخترشناس دانشگاه کلمبیا «سارا پیرسون» و همکارانش نشان دادند که چگونه گازِ بیرون پرتاب شده در اثر ادغام دو کهکشان کوتوله می تواند برای چند میلیارد سال در فواصل گسترده‌ای پرسه بزند؛ این گازها می توانند نیروی لازمِ کهکشان‌های غول پیکر را برای ایجاد ستارگان جدید تامین کنند.

image e NGC NGC
این عکس کهکشان‌هایِ کم جرم «NGC 4485» و «NGC 4490» را نشان می دهد.

به گزارش بیگ بنگ، کهکشان‌های کوتوله که از میلیون‌ها ستاره میزبانی می کنند، تحت‌ تاثیر کهکشان‌های بزرگتری با صدها تا هزاران برابر ستاره بیشتر قرار دارند. تصور بر این است گاز هیدروژنی که در کهکشان‌های کوتوله جریان پیدا می کند، نقش کلیدی در تولد ستارگان جدید و سایر کهکشان‌های کوچک داشته باشد. به منظور بررسی پتانسیل ستاره‌سازی در جفت کهکشان‌های کوتوله، پیرسون و همکارانش توجه‌شان را به دو کهکشان کم جرم به نام‌های «NGC 4485» و «NGC 4490» معطوف کردند. این دو کهکشان تقریبا 24 میلیون سال نوری با زمین فاصله دارند و با ابر گازی غول پیکری احاطه شده‌اند.

به مانند ابر ماژلانی بزرگ، کهکشان «NGC 4490» چندین برابر بزرگتر از کهکشان همدم خود است. اما مکان دور و مجزای آن به محققان اجازه داد تا ادغام نهایی آن را با «NGC 4485» شبیه‌سازی کنند؛ بدون دخالتی از طرف نیروی کشش گرانشی کهکشان راه شیری. اخترشناسان در شبیه‌سازی‌های خود به مشاهده کهکشان بزرگتر «NGC 4490» پرداختند.

زمانی که این دو کهکشان در نزدیکی یکدیگر حرکت می کردند، دم گازی کهکشان کوچک به نقطه‌ای دورتر و دورتر کشیده شد؛ این یافته از یکی از مطالعات انجام شده در ابتدای سال پشتیبانی می کند. بر اساس آن مطالعه، گاز جریان یافته از ابر ماژلانی به درون راه شیری، به ابر ماژلانی کوچک تعلق دارد. بنا به شبیه‌سازی‌های محققان، مدتی طولانی پس از برخورد کهکشان «NGC 4490» با همدم کوچکترش، آن دو کهکشان به یک کهکشان واحد ادغام پیدا کردند. البته آثار گازی آنها همچنان به گسترش خود ادامه داد. بنا به یافته‌ها، پس از پنج میلیارد سال، دم گازی این جفت کهکشان به بیش از 1 میلیون سال نوری گسترش پیدا خواهد کرد؛ که تقریبا دو برابر طول فعلی‌اش است.

آقای پیرسون اظهار داشت: «پس از 5 میلیارد سال، 10 درصد حجم گازی هنوز در فاصله 260 هزار سال نوری از بقایای ادغام شده قرار دارد؛ یعنی مدت زمان زیادی طول می کشد تا گاز به بقایای ادغام شده بازگردد.» وقتی دانشمندان نتایج خود را با مشاهدات واقعی از این دو کهکشان مقایسه کردند، متوجه شدند که نتایج با یکدیگر مطابقت دارند. یعنی مدل آنها درست بوده است.

همچنین یافته‌های محققان با آنچه اخترشناسان دربارۀ بازیافت گاز در جهان می دانند، نیز قابل تطبیق است. با گسترده شدن ابرهای گازی، زمینه برای کهکشان‌های بزرگ فراهم می شود تا این گازها را مورد استفاده قرار دهند. شبیه‌سازی نشان می دهد که این فرایند پراکندگی به شکل کارآمدی به کهکشان راه شیری اجازه داده تا گاز را از ابر ماژلانی کوچک جذب کند. انتظار می رود این نوع شیوۀ انتقال در دیگر مکان‌های کیهان هم مرسوم و عادی باشد. پیرسون در پایان گفت: «مطالعۀ ما گویای آن است که جفت کوتوله‌های مشابهی در کیهان وجود دارند.» جزئیات بیشتر این پژوهش در ماهنامه «Royal Astronomical Society» منتشر شده است.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.