“ماه” چگونه شکل گرفت؟
بیگ بنگ: بیشتر دانشمندان تصور میکنند که در دوران اولیۀ منظومه شمسی حدود 4.5 میلیارد سال قبل، یک جسم غولپیکر به اندازۀ مریخ با زمین برخورد کرد که بقایایی را در مدار اطراف ِ سیارۀ نوظهور ما پخش کرد و در نهایت منجر به شکلگیری ماه شد.
بقایا با هم ادغام شدند و ماه را تشکیل دادند
در نهایت، گرانش بقایای بخار شده از پوستۀ زمین را بهم متصل کرد و ماه را به وجود آورد. ماه زمین بزرگترین قمر در منظومهشمسی نسبت به سیارۀ میزبانش است.
به لحاظ نظری، برخوردی که ماه را به وجود آورد به حدی قدرتمند بود که این ماهوارۀ طبیعی را در اوایل شکلگیریاش به شکل ِ یک حباب مایع داغ در آمده بود. در ویدئوی زیر چگونگی تکامل ماه را مشاهده کنید:
پوسته پس از خنک شدن ماگما تشکیل شد
با خنک شدن سنگ ِ گداخته، پوستۀ ماه تشکیل شد، اما شکلگیری ماه نوزاد از این عمل کیهانی به تاخیر نیفتاد. دانشمندان تصور میکنند که بین ۴.۵ میلیارد تا ۴.۳ میلیارد سال پیش، یک شی غولپیکر به قطب جنوب ماه برخورد کرد و حوضۀ آیتکن قطب جنوب را تشکیل داد. این یکی از دو حوضۀ برخوردی بزرگ در منظومهشمسی است و نظارهگران آسمان هنوز میتوانید براحتی آن را مشاهده نمایید.
از حدود ۴.۱ میلیارد تا ۳.۸ میلیارد سال پیش، منظومهشمسی چیزی را تجربه کرد که دانشمندان آن را “بمباران سنگین” دیرهنگام مینامند. محققان تصور میکنند که ماه و سیارات داخلی با تعداد ناشناختهای از سیارکها و دنبالهدارها مورد بمباران قرار گرفتند. بررسیهای ناسا نشان میدهد، از آنجاییکه داخل ماه در آن زمان کاملا خنک نشده بود، ماگما از میان ترکها به سطح ماه جریان یافت و خارج شد.
تا حدود ۱ میلیارد سال پیش، اطراف ِ ماه آتشفشانی بود. مواد بازالتی تاریک که هنوز در سطح ماه دیده میشوند، توسط آتشفشانهای باستانی تشکیل شدهاند.
آخرین برخورد بزرگ نیز احتمالا در این زمان رخ داده است. در نهایت، ماه خنک شد و برخوردهای کوچکتر ِ دیگری را تجربه کرد که خراشهایی که امروزه مشاهده میکنید را بر روی آن ایجاد کرده است.
امروزه، هر کسی که در یک شب ِ صاف به آسمان نگاه کند، میتواند اثرات ِ بعدی تکامل ماه را مشاهده کند. در حال حاضر ماه در بیشترین نزدیکیاش ۳۶۳۱۰۴ کیلومتر با زمین فاصله دارد، اما ماه به آرامی در حال دور شدن از زمین است. “ماه” هر ساله به میزان ۴ سانتیمتر از زمین دور میشود.
ترجمه: سحر اللهوردی/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: space.com
ممنون از این مطلب جالب.
سوال: روند دور شدن ماه از زمین چقدر ادامه خواهد داشت و آیا ممکنه روزی از زمین جدا و دور بشه؟
در این صورت به کجا خواهد رفت؟