بیگ بنگ: هر روز به لطف ماموریت ها و تجهیزات فضایی و زمینی می توانیم از بسیاری از رویدادهای نجومی و فضایی آگاهی پیدا کنیم. در این پست به ۱۰ رویداد جذاب نجومی که بتازگی اخبارش در سایتهای معتبر جهان انعکاس داده شده پرداخته ایم، با بیگ بنگ همراه باشید:

بارش شهابی برساوشی در سال 2015 برفراز کوه شاستا در کالیفرنیای آمریکا- عکس از برد گولدپینت
بارش شهابی برساوشی در سال 2015 برفراز کوه شاستا در کالیفرنیای آمریکا- عکس از برد گولدپینت
بارش شهابی برساوشی 2016
این شهاب‌ها از کجا می‌آیند؟ از نظر جهت‌ در آسمان، همه‌ی آنها از صورت فلکی برساوش منشاء گرفته‌اند. به همین دلیل است که نام بارش شهابی این شب‌ها که در آخر هفته اوج می‌گیرد را برساوشی گذاشته‌اند. اما از نظر فضایی که حساب کنیم، منشاء اصلی این شهاب‌ها، دنباله‌دار «سوییفت-تاتل» است. زمین این روزها در حال وارد شدن به غبار برجای مانده از این دنباله دار است. این عکس ترکیبی که آگوست سال گذشته در کالیفرنیا گرفته شده، ۶۰ شهاب برساوشی را بر فراز کوه شاستا در کالیفرنیای آمریکا نشان می‌دهد. قرار است که بارش شهابی برساوشی آخر هفته (پنج شنبه و جمعه ساعت 1 بامداد تا طلوع خورشید در جهت شمال شرقی آسمان به سمت صورت فلکی برساوش در ایران) بهترین بارش شهابی امسال را داشته باشد.[apod]
تصویری از کهکشان MCG 07-33-027
تصویری از کهکشان MCG 07-33-027
کشف کهکشانی با نرخ ستاره سازی بالا
دوربین پیشرفته تلسکوپ فضایی هابل کهکشانی را شکار کرده که سالانه صد برابر کهکشان های عادی در آن ستاره متولد می شود. کهکشان MCG 07-33-027″  عجیب و نامتعارف محل تشکیل ستارگان انفجاری است و 300 میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. در کهکشان ها به طور عادی سالانه تنها یک زوج ستاره تشکیل می شود اما  تعداد ستاره های تشکیل شده در این کهکشان صد برابر کهکشان های عادی است. بازوهای مارپیچی این کهکشان و مناطق درخشان شکل‌گیری ستاره در تصویر جدید هابل باعث می شود، ستاره‌شناسان براحتی بتوانند آن را بررسی کنند.[spacetelescope]
تصویری هنری از سیارات فراخورشیدی TRAPPIST-1b و TRAPPIST-1c
تصویری هنری از سیارات فراخورشیدی TRAPPIST-1b و TRAPPIST-1c
شناسایی اتمسفر سیارات فرا خورشیدی

ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل ناسا، برای اولین بار، اتمسفر دو سیاره فراخورشیدی سنگی وهم اندازه زمین را که در حدود ۴۰ سال نوری از ما فاصله دارند را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که ممکن است این دو سیاره برای پرورش حیات، ایده آل باشند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که دو سیارات فراخورشیدی TRAPPIST-1b و TRAPPIST-1c اتمسفر هیدروژنی ندارند، از آنجا که هیدروژن متراکم در اتمسفر معمولا منجر به اثر گلخانه ای ویرانگر می‌شود، بنابراین جو این سیارات می تواند برای پشتیبانی از حیات مناسب باشد.[NASA]

تصویری هنری از کاوشگر فیله بر سطح دنباله دار
تصویری هنری از کاوشگر فیله بر سطح دنباله دار

بدرود فاتح دنباله دار

هنوز تا پایان ماموریت فضاپیمای روزتا (Rosetta) در ماه سپتامبر 2016 مدتی باقی مانده است. اما چندی پیش «فیله» سطح‌نشین این ماموریت، برای همیشه ارتباطش را با روزتا قطع کرد و باز زمینیان خداحافظی کرد. روزتا از سیستم واحد پردازشی سیستم پشتیبانی الکتریکی(ESS) برای ارتباط با فیله استفاده می‌کند، اما محققان آن را خاموش کردند تا بدین صورت پایان ماموریت این کاوشگر را اعلام کنند. با غیر فعال شدن این سیستم، دیگر هیچ راه ارتباطی میان این دو فضاپیما وجود نخواهد داشت. مدارگرد روزتا نیز در سپتامبر 2016 ارتباطش با ایستگاه زمینی قطع می شود.[ESA]

نمایی زیبا از کمان ستارگان کهکشان راه شیری- عکس از گرت ایوانز
نمایی زیبا از کمان ستارگان کهکشان راه شیری- عکس از گرت ایوانز

جهان را در آغوش بگیر

چه می‌شود اگر از یک صخره بالا بروید و این صحنه‌ی خارق‌العاده از کیهان را ببینید؟ کهکشان راه‌شیری با همه‌ی ستاره‌ها و سحابی‌هایش. تنها چیزی که نیاز دارید آسمانی تاریک و شبی صاف و آرام است. اگر یک دوربین عکاسی دیجیتال داشته باشید می‌توانید منظره‌ای که با چشم دیده‌اید یا حتی فراتر از آن، سحابی‌های کم‌نور را ثبت کنید. یک عکاس نجومی دقیقا همین کار را کرده و ماه پیش این عکس ترکیبی را ساخته است. اجزاء مختلف این عکس در یک شب و با فاصله‌ی چند متر از یکدیگر گرفته شده‌اند.[apod]

نمایی از کهکشان NGC 3125
نمایی از کهکشان NGC 3125

قلب تپندۀ یک کهکشان ستاره فشان

این تصویر از تلسکوپ هابل ناسا مرکز تپنده ی کهکشان NGC 3125 را نشان میدهد. این کهکشان که توسط جان هِرشل در سال 1835 کشف شد، نمونه ای عالی از یک کهکشان ستاره فشان است که در آن تعداد بسیار زیادی از ستارگان جدید در حال شکل گیری هستند و در میان ابرهای به شدت داغ از گاز به وجود می آیند. این کهکشان که در فاصله ی حدود 50 میلیون سال نوری و در صورت فلکی آنتلیا قرار دارد، شبیه به ابرهای ماژلانی است اما بسیار روشن تر و پر انرژی تر از آنهاست.[NASA]

سحابی عقاب از نگاه تلسکوپ هرشل
سحابی عقاب از نگاه تلسکوپ هرشل

سحابی عقاب در قاب تلسکوپ هرشل

این عکس جذاب از سحابی عقاب را تلسکوپ فضایی هرشل گرفته است. حسگرهای فروسرخ در هرشل می‌توانند به خوبی پرتوهای ساطع شده از غبارهای سرد را ثبت کنند. هرچند که ستاره‌های جوان و داغ مرکزی در این طول موج مشخص نیستند، ولی بادها و تابش ستاره‌ها کاملا شکل گازهای این سحابی را دگرگون کرده اند. سحابی عقاب ۶۵۰۰ سال نوری با زمین فاصله دارد و با تلسکوپ‌های کوچک یا دوربین دو چشمی به راحتی می‌توان آن را در صورت فلکی مار مشاهده کرد. این سحابی در سال 1745 توسط ژان فیلیپ دو شوزو کشف شد.[apod]
شکار کمان ستارگان راه شیری در بولیوی
شکار کمان ستارگان راه شیری در بولیوی
کمان ستارگان کهکشان راه شیری بر فراز بولیوی

دانیل کردان، عکاس جوان روسی که در رشته فیزیک تحصیل کرده، به بزرگترین نمکزارهای جهان سفر می‌کند که به دلیل دورافتاده بودنشان، بهترین مناظر را می‌تواند از آسمان پر ستاره شب شکار کند. وی در سفر خود به منطقه “آلتیپلانو” در بولیوی به ثبت تصاویر زیبایی از قوس کهکشان راه شیری و بازتاب آن بر روی نمکزار “سولاردو ییونی” پرداخته است. کردان به همراه یک تیم به مدت یک هفته خود را با ارتفاع سازگار کردند و سپس به سمت نمکزار حرکت کردند. ارتفاع این منطقه حدود 3600 متر بالاتر از سطح دریا است. این تیم عکاسی در طول روز یک مسیر را ردیابی کرده و در شب همان مسیر را با استفاده از جی‌.پی‌.اس دنبال می‌کردند. به گفته کردان، در این مکان به قدری هوا تاریک است که انگار در تونلی سیاه در حال حرکت هستید و حتی ممکن است در این تاریکی شب، در سطوح خطرناک گیر کنید.[RT.com]

sohosungrazersmall1مرگ دنباله دار نگون بخت

رصدخانه فضایی خورشیدی و هلیوسفر(هورسپهری) در روزهای سوم و چهارم آگوست ۲۰۱۶ تصاویر دنباله‌دار درخشانی را ثبت کرد که با سرعت 2 میلیون کیلومتر در ساعت به سمت خورشید در حرکت است. با بررسی ها مشخص شد این دنباله‌دار به درون خورشید فرو نرفت بلکه از کنار آن گذشت. در واقع این دنباله‌دار نتوانست از گرمای خورشید جان سالم به در ببرد و همانند دیگر مسیر خورشیدی‌ها بر اثر گرما و گرانش شدید نزدیک خورشید از هم پاشید و بخار شد. دنباله‌دارها تکه‌های از خاک و یخ هستند که در مداری بسیار کشیده به گرد خورشید می‌چرخند. مدار آنها به قدری بیضوی است که دورترین نقطه آن یعنی نقطه اوج از مدار پلوتو هم بسیار دورتر است. قرص سرخ‌ رنگ مرکز تصویر بخشی است که برای پوشاندن قرص و تاج بسیار درخشان خورشید بکار رفته تا چگونگی نزدیک شدن دنباله دار بهتر مشاهده شود، جایگاه خود قرص خورشید با دایره‌ سفید دیده می‌شود.[NASA]

سحابی جبار
سحابی جبار

نمایی خیره کننده از سحابی جبار

یک تلسکوپ فوق‌العاده قدرتمند بر روی زمین توانسته با نگاه به سحابی جبار یا شکارچی(Orion Nebula) که 1350 سال نوری با زمین فاصله دارد به حقیقت بی‌نظیری در آن پی ببرد. این تلسکوپ غول پیکر که در رصدخانه پارانال شیلی نصب شده به دانشمندان کمک کرد تا با استفاده از اشعه مادون قرمز نگاه دقیق‌تری به این منطقه ی تشکیل ِ ستاره ای، داشته باشند. ستاره شناسان موفق شدند تا کوتوله‌های کم‌ جرم قهوه‌ای رنگی را در این منطقه مشاهده کنند؛ البته به آنها ستاره‌های نارس نیز گفته می‌شود؛ همچنین در این تصویر اجرام کیهانی که جرمشان به اندازه ی سیارات کم است نیز دیده شد. به گفته ی محققان شناخت این اجرام کم جرم در سحابی جبار در تشریح نظریه‌هایی که در رابطه با نوع شکل‌گیری ستاره ها مطرح است؛ بسیار مهم و حیاتی است. در کل؛ تصویر گرفته شده نشان می‌دهد نسبت به چیزی که تصور می‌شد تعداد اجرام کم جرم در این منطقه ۱۰ برابر بیشتر است.[sci-news]

سایت علمی بیگ بنگ: bigbangpage.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.