بیگ بنگ: موشک بزرگ «استارشیپ» در نهمین پرواز آزمایشی خود با نشت سوخت و فروپاشی روبهرو شد و نتوانست به همه اهداف ماموریت دست یابد. بوستر پیش از فرود دچار فروپاشی شد و همینطور استارشیپ بر فراز اقیانوس هند منفجر شد و یک پرتاب آزمایشی پرفرازونشیب دیگر را برای راکتی رقم زد که قصد دارد انسانها را به مریخ برساند.
به گزارش بیگ بنگ، بزرگترین و قدرتمندترین وسیله پرتابی که تاکنون ساخته شده، حوالی ساعت ۶:۳۶ عصر سهشنبه ۲۸ مه به وقت محلی (۲۳:۳۶ به وقت گرینویچ) از تأسیسات «استاربیس» اسپیسایکس در جنوب تگزاس به فضا پرتاب شد. هیجان در میان مهندسان اسپیسایکس و تماشاگران موج میزد، چرا که دو پرتاب پیشین با متلاشی شدن مرحله بالایی راکت در آسمان کارائیب پایان یافته بودند.
اما نشانههای بروز مشکل بهسرعت آشکار شد: تقویتکننده مرحله اول موسوم به «سوپرهوی» بهجای آنکه مطابق برنامه در خلیج مکزیک فرود آبی داشته باشد، منفجر شد. در ادامه، تصاویر زنده نشان دادند که بخش بالایی فضاپیما موفق به باز کردن دریچههای خود برای رهاسازی محموله شبیهسازهای ماهوارههای استارلینک نشد.
با آنکه فضاپیما نسبت به دو پرتاب قبلی مسافت بیشتری را طی کرد، دچار نشتی شد و در حین حرکت در فضا از کنترل خارج شده و شروع به چرخش کرد. تیمهای مأموریتی برای کاهش شدت انفجار، سوخت اضافی را تخلیه کردند، اما تصاویر دوربینهای روی فضاپیما حدود ۴۵ دقیقه پس از آغاز پروازی که قرار بود ۶۶ دقیقه طول بکشد، قطع شد و فضاپیما به نقطه هدفش برای فرود در سواحل غربی استرالیا نرسید.
شرکت اسپیسایکس در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «استارشیپ دچار جداسازی سریع و برنامهریزینشده شد.» — عبارتی که بهطور معمولی برای توصیف انفجار به کار میرود و تأکید کرد که از این شکست درس خواهد گرفت. در همین حال، ایلان ماسک قول داد سرعت پرتابها را افزایش دهد و نوشت: «ریتم پرتاب برای سه پرواز بعدی سریعتر خواهد شد، تقریباً هر ۳ تا ۴ هفته یک بار.» اما نگفت که آیا همچنان قصد دارد پخش زندهای درباره مریخ ارائه دهد یا خیر؛ برنامهای که اسپیسایکس پیشتر وعده آن را داده بود.
طرفداران فضا و چشمانداز مریخ
استارشیپ که ۱۲۳ متر ارتفاع دارد، یک موشک غولپیکر است که در نهایت قرار است بهطور کامل قابل استفاده مجدد باشد و با هزینهای پایین پرتاب شود و حامل آرمانهای ایلان ماسک برای چندسیارهای کردن گونه بشر است. ناسا نیز روی نسخهای از این فضاپیما حساب کرده تا بهعنوان فرودگر سرنشیندار در مأموریت آرتمیس ۳ مورد استفاده قرار گیرد؛ پروژهای برای بازگرداندن انسان به ماه.
پیش از پرتاب، دهها طرفدار فضا در پارک «ایسلا بلانکا» در جزیره «ساوت پادری» گرد آمده بودند تا شاید شاهد ثبت لحظهای تاریخی باشند. چند قایق توریستی کوچک نیز در تالاب اطراف مشاهده میشدند، و در پخش زنده، ایلان ماسک را میشد در اتاق کنترل در استاربیس دید که تیشرتی با شعار «مریخ را تصرف کن» بر تن داشت.
“پیرز داوسون” ۵۰ ساله از استرالیا به خبرگزاری AFP گفت که «شیفتهی این راکت» است و تعطیلات خانوادگیاش را بر اساس زمان پرتاب برنامهریزی کرده. این نخستین سفر او به آمریکا بود، همراه با همسر و پسر نوجوانش که برای این رویداد از مدرسه مرخصی گرفته بود.
“جاشوا وینگیت” کارآفرین ۳۳ ساله حوزه فناوری از آستین، پس از پرتاب گفت: «میدانم در علم چیزی به نام شکست وجود ندارد؛ از هر آزمایشی میتوان درس گرفت، بنابراین تماشای این اتفاق همچنان بسیار هیجانانگیز بود.»
«زود شکست بخور، زود یاد بگیر»
استارشیپ تاکنون ۹ پرتاب آزمایشی تلفیقی با تقویتکننده «سوپرهوی» انجام داده است. اسپیسایکس روی فلسفهی «زود شکست بخور، زود یاد بگیر» خود شرط بسته، همان رویکردی که به آن کمک کرد تا در بازار پرتابهای فضایی تجاری پیشتاز شود. نکتهای امیدوارکننده در این میان وجود دارد: این شرکت تاکنون سه بار موفق به گرفتن تقویتکننده سوپرهوی با بازوهای رباتیک برج پرتاب شده، شاهکاری مهندسی که برای استفاده مجدد سریع و کاهش هزینهها بسیار حیاتی است.
به گفته ایلان ماسک: «استارشیپ به زمان خاموش شدن موتور فضاپیما که طبق برنامه تعیین شده بود، رسید. بنابراین، نسبت به پرواز پیشین پیشرفت بزرگی بود. نشتیها به از دست رفتن فشار مخزن اصلی در طول ورود مجدد به جو منجر شدند. دادههای خوب زیادی برای بررسی وجود دارد.» با این حال محققان اسپیس ایکس در تلاش هستند تا کاری را انجام دهند که به طرز غیر ممکنی دشوار است.
اداره هوانوردی فدرال آمریکا(FAA) اخیراً با افزایش شمار پرتابهای استارشیپ از ۵ به ۲۵ در سال موافقت کرد، و اعلام کرده این افزایش آسیبی به محیطزیست نمیزند — تصمیمی که با وجود مخالفت گروههای محیطزیستی نگران از آسیب به لاکپشتهای دریایی و پرندگان ساحلی، اجرایی شد.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: sciencealert.com
لینک کوتاه نوشته : https://bigbangpage.com/?p=108986