بیگ بنگ: تیمی از محققان به رهبری دکتر “ساندر گوسنز” از مرکز پروازهای هوایی گودارد ناسا شواهدی یافتند که نشان می ­دهد بر خلاف تصورات قبلی، پوسته­ مریخ چندان هم چگال نیست.

این نقشه جدید ضخامت پوستۀ مریخ را نشان می­دهد، در مقایسه با نقشه ­برداری­ های قبلی، اختلاف کمتری میان مناطق ضخیم(قرمز) و مناطق نازک(آبی) وجود دارد. این تصویر مربوط به منطقه دره‌وار مارینر(Valles Marineris) و منطقۀ غرب آن، یعنی Tharsis Montes می­ باشد. نقشۀ فوق بر اساس میدان جاذبه مریخ به ثبت رسیده است.

به گزارش بیگ بنگ، دکتر گوسنز در این باره گفت: «پوستۀ یک سیاره، ماحصل اتفاقاتی است که سیاره در طول عمرش به خود دیده است، پس چگالی کمتر پوسته­ مریخ می ­تواند اطلاعات مهمی در خصوص تشکیل و فرگشت آن به ما بدهد.» دکتر گوسنز و همکارانش در مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا اقدام به نقشه ­نگاری چگالی ِ پوسته­ مریخ کردند و تخمین می ­زنند چگالی متوسط آن، 2582 کیلوگرم/متر مکعب باشد. این عدد نزدیک به ضخامت پوسته­ ماه می­ باشد.

به طور کلی تصور می­ شد پوسته­ مریخ، حداقل چگالی برابر چگالی زمین(2900 کیلوگرم/متر مکعب) داشته باشد. مقادیر فعلی از روی میدان جاذبه­ مریخ به ثبت رسیده است. این نقشه را می­ توان با استفاده از داده ­های ماهواره ه­ا و معادلات ریاضیاتی ِ مناسب بدست آورد. نقشه­ میدان جاذبه­ زمین جزئیات بسیاری دارد زیرا داده­ های بدست آمده وضوح بسیار بالایی دارند. همچنین مطالعات صورت گرفته در ماموریت گریل ناسا نقشه­ ای بسیار دقیق از جاذبه­ زمین در اختیار ما قرار داده است.

اما داده­ های دریافتی از مریخ وضوح چندان بالایی ندارند پس تعیین مقدار دقیق چگالی پوسته­ مریخ بر اساس نقشه­ های کنونی، کار آسانی نیست. در نتیجه، مقادیر تخمین­ زده ­شدۀ قبلی بیشتر بر اساس مطالعۀ ترکیبات خاک و سنگ­ های مریخ صورت گرفته­ اند. دکتر “گرگ نیومن” از دیگر نویسندگان این مقاله، گفت: «با روشن­ تر شدن این مسئله، ما کم کم به این نتیجه می­ رسیم که صرفا دانستن ترکیبات پوسته­ مریخ، کافی نیست. همچنین ما باید بدانیم چگونه این سنگ­ها از نو تغییر یافته­ اند.

تیم تحقیقاتی نقشه­ های موجود از جاذبه­ مریخ را بکار گرفته، آن را تغییر داده و قیدهای جدیدی را روی آن اعمال کردند تا جواب جدیدی بیابند. قید می­ تواند جبرانی بر عدم وجود جزئیات تمام و کمال در داده ­ها باشد. محققان بجای بکار گرفتن روش استاندارد، یا همان قید کائولا(Kaula)، قیدی را بکار گرفتند که به سنجش اطلاعات دقیق نقشه­ های مریخ می­ پردازد. دکتر “تیرنس سباکا” از نویسندگان این مقاله، گفت: «با این روش ما توانستیم از داده­ های کنونی اطلاعات بیشتری در مورد میدان جاذبه­ مریخ استخراج کنیم.»

بررسی های جدید نشان می دهد که میزان چگالی پوسته سیاره مریخ تقریبا با نتیجه بدست آمده از ماموریت گریل ناسا(2550 کیلوگرم/متر مکعب) مطابقت داشت. محققان با استفاده از این طرح جدید، نقشه­ هایی از چگالی و ضخامت پوسته­ سیاره مریخ به ثبت رساندند. مطابق انتظار این نقشه ­ها تفاوت­ هایی را در پوسته نشان دادند که یکی از این موارد، پوسته­ چگال­ تر در زیر آتشفشان­ های عظیم ِ مریخ بود. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله­ Geophysical Research Letters منتشر شده است.

ترجمه: رضا کاظمی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.