بیگ بنگ: آیا تا به حال برای شما اتفاق افتاده که در حال جستجوی آسمان شب باشید و حلقه‌ای کامل به دور ماه ببینید؟ اگر از نزدیک این حلقه را بررسی‌ کنیم، می بینیم که این حلقه ظاهری شبیه به رنگین کمان دارد و لکه‌های روشنی در اطرافش به چشم می‌‌خورد. چه اتفاقی‌ در ماه و اتمسفر، آشکار شدن این حلقه را به دنبال دارد؟

عکسی از هاله ی اطراف ماه که توسط راب اسپارکس از شهر توسان- آریزونا گرفته شده است.
عکسی از هاله ی اطراف ماه که توسط راب اسپارکس از شهر توسان- آریزونا گرفته شده است.

به گزارش بیگ بنگ، علت ایجاد این حلقه به دور ماه، انکسار یا شکست نور ماه( که در حقیقت بازتابی از نور خورشید است)توسط کریستال‌های یخ معلق در لایه ی بالایی‌ اتمسفر، یعنی‌ در ارتفاع ۵ تا ۱۰ کیلومتری از زمین، می‌‌باشد.

مسیر حرکت پرتو‌های نور در یک منشور شش ضلعی
مسیر حرکت پرتو‌های نور در یک منشور شش ضلعی

برای ایجاد این حلقه لزومی ندارد حتما فصل زمستان باشد، زیرا دمای هوا در ارتفاعات بالا همواره و در هر زمانی‌ از سال، زیر صفر است. معمولاً این کریستال ها به همراه ابرهای سیروس(Cirrus)، ابرهای نازک و باریک در ارتفاعات بالا، دیده می‌‌شوند. کریستال های یخ، به شکل شش ضلعی‌های متقارن هستند به این معنی که پرتو نور با هر زاویه و جهتی‌ که به آن‌ وارد شود، با همان زاویه شکسته و خارج خواهد شد. ابتدا نور ماه از یک ضلع این کریستال یخ وارد شده و سپس با زاویه ۲۲ درجه دوباره شکسته شده و از آن‌ خارج می‌‌شود.

اتمسفر، مملو از تعداد باور نکردنی از این کریستال های یخ است، به طوری که همه ی این کریستال‌ها باعث شکست نور در جهات مختلف می‌‌شوند. اما، تنها تعدادی از این کریستال‌ها ، نور را در جهت یکسان میشکنند و اگر ما در موقعیت مناسبی قرار بگیریم، پرتو‌های نور شکسته شده ی حاصل به چشم ما رسیده و ما قادر به دیدن حلقه به دور ماه خواهیم بود. در واقع، هرکسی حلقه ی اختصاصی خود را به دور ماه می‌بیند، یعنی هرکسی با توجه به مکانی که در آن‌ قرار گرفته، تنها پرتوهای نور شکسته شده در مسیر دید خود را به صورت هاله ای به دور ماه می‌بیند.

حلقه ی نور، ماه و سیاره ی مشتری(سمت چپ ماه) را در بر گرفته است.
حلقه ی نور، ماه و سیاره ی مشتری(سمت چپ ماه) را در بر گرفته است.

اندازه ی این حلقه ی نور به دور ماه معمولاً ۲۲ درجه است. ۲۲ درجه در حقیقت زاویه شکست نور ماه است. این هاله ی نور به شکل رنگین کمان به نظر می‌‌رسد، زیرا رنگ‌های مختلف نور زاویه‌های شکست متفاوتی دارند. دقیقا شبیه به اتفاقی‌ که در مورد تشکیل رنگین کمان می‌‌افتد. نور ماه به رنگ‌های مختلف شکسته شده است چون هر کدام در زاویه‌ای متفاوت انکسار پیدا کرده اند؛ در نتیجه این نورهای رنگی‌ به شکل رنگین کمان ظاهر می‌‌شوند.

هاله ی رنگین کمانی به دور ماه
هاله ی رنگین کمانی به دور ماه

به هاله های روشنی که در هر سمت ماه، در زمانی که ماه کامل و نزدیک به افق است، دیده می‌‌شود؛ ماه‌های ساختگی(ماک مونز) گفته می شود. در شرایط خاص، مخصوصاً در شمالی‌ترین نقطه ی کره ی زمین، جایی‌ که کریستال های یخ به سطح زمین نزدیک هستند، مون پیلار ( ستون ماه) دیده می‌‌شود. نور برگشتی ماه‌ از این کریستال‌های نزدیک به سطح زمین، ستون درخشانی در نزدیک افق ایجاد می‌‌کند.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: universetoday.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

79 دیدگاه

  1. همیشه از کودکی عا‌شق آسمان و زیبایی هاش بودم. به خصوص حلقه ی ماه! همین الان که دارم کامنت میذارم، دور ماه حلقه ی زیبایی شکل گرفته! از تماشاش سیر نمیشم. معمولا بعد از دیدن حلقه ی ماه، بارندگی رخ میده.
    سپاس از اطلاعات تون!

  2. منم الان ساعت ۰۱:۳۴ شب مورخ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ این هاله رو دیدم
    و از شدت تعجب خواهرم رو از خواب بیدار کردم تا اون هم از این شگفتی خالق‌ غیر مخلوق بهرمند شه

  3. سلام منم امشب (16 بهمن 1401 ساعت 12 ونیم شب) تو تهران دیدمش. خیلی قشنگ و بزرگ و واضح بود. تقریبا 10 دقیقه بعد دیگه برگشت به حالت عادی. تجربه فوق العاده ای بود. خدایا شکرت.

    1. منم همین الان( ۱۶بهمن ۱۴۰۱) ساعت ۱۲و ۵۰ دقیقه شب تو سرپل ذهاب برای اولین بار دیدمش خیلی واسم عجیب و جالب بود واسه همین اومدم اینجا ببینم دلیلش چیه😁

  4. ۱۶ آبان ۱۴۰۱ من هم این هاله رو مشاهده کردم در استان زنجان ماه کامل بود و حلقه بسیار زیبا و دیدنی بود با سرچ کردن متوجه دلیل اتفاقش شدم 💙

    1. سلام من الان این حلقه رو دیدم برا اولین بار خیلی خوشگل بود 😍

  5. منم چند بار این هاله رو دیدم، از قدیمیها چندبار شنیدم که زمستون وقتی این هاله دیده میشه بعدش بارش خوبی اتفاق میفته

  6. منم دیشب از سلفچگان در استان قم دیدم خیلی قشنگ بود ورنگهای رنگین کمانی کاملا مشخص بود خیلی جذاب وزیبا بود عکس هم گرفتم ولی مشخص نیست

    1. باسلام این حقیر شصت سال از خداوند متعال عمر گرفته ام تا به حال چنین هلال رنگی که بیشتر این رنگ قرمز مات به نظر می آید را مشاهده نکردم شاید هر سال چنین وضعیتی پیش می‌آید من توجه ی مثل امشب نکردم

  7. ۰۰/۱۱/۲۹
    سلام من هم امشب هاله ی سفید رنگ دور ماه را در ساعت ۲:۰۰ بامداد درآ.غ شهرستان مهاباد مشاهده کردم.
    بسیار قشنگ و دیدنی و هیجان انگیزه .

  8. سلام من الان این حلقه رو دیدم و خیلی خوشم ازش اومد اول فک کردم شاید مربوط ب لایه اوزون باشه ولی بعد گفتم لایه اوزون ک دیدنی نیس بعد با سرچ متوجه شدم جریان چیه

  9. سلام، من هم امشب این هاله ها رو دور ماه در آسمان استان البرز مشاهده کردم، دقایقی از 12 شب گذشته بود و خیلی قشنگ تر از عکس هاست. 25 دی ماه.